Báo cáo của Tổng KTNN cho thấy, nhiệm kỳ qua đã thực hiện kế hoạch kiểm toán với nhiều kết quả nổi bật, góp phần quan trọng hoàn thiện cơ chế chính sách, phòng ngừa, ngăn chặn tham nhũng, lãng phí và siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công.
Trong nhiệm kỳ, KTNN kiến nghị xử lý tài chính 353.733 tỷ đồng; chuyển 20 vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan Cảnh sát điều tra để điều tra làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật, 2 vụ việc đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an điều tra xử lý. Cung cấp 498 hồ sơ, báo cáo kiểm toán và các tài liệu liên quan cho cơ quan của Quốc hội, Ủy ban kiểm tra Trung ương, cơ quan điều tra và các cơ quan nhà nước khác có thẩm quyền; kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ 786 văn bản quy phạm pháp luật, văn bản quản lý sai quy định hoặc không phù hợp với quy định chung của Nhà nước và thực tiễn, góp phần làm lành mạnh nền tài chính quốc gia.
Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc trình bày báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của Kiểm toán Nhà nước, sáng 25-3. Ảnh: QUANG PHÚC Nhiệm kỳ 2016-2021, số kiến nghị về xử lý tài chính của KTNN đã được các đơn vị thực hiện là 237.578 tỷ đồng, đạt 73,6% tổng số kiến nghị.
Trong nhiệm kỳ tới, KTNN sẽ tiếp tục rà soát hoàn thiện cơ sở pháp lý cho tổ chức và hoạt động của KTNN để cụ thể hóa Hiến pháp, Luật KTNN và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật KTNN tương xứng với vị trí, vai trò của KTNN là cơ quan thực hiện kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công do Quốc hội thành lập, hoạt động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật. Nâng cao năng lực kiểm toán đối với quyết toán ngân sách nhà nước các bộ, cơ quan trung ương và quyết toán ngân sách địa phương các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; tăng cường các cuộc kiểm toán hoạt động, kiểm toán chuyên đề; kiểm toán các chuyên đề lớn đối với việc quản lý, điều hành ngân sách nhà nước, những vấn đề dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.
KTNN kiến nghị Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm kiến nghị của KTNN; xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân sai phạm trong việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công nhằm siết chặt kỷ luật, kỷ cương, sử dụng hiệu quả nguồn lực đất nước.
Thẩm tra báo cáo của Tổng KTNN, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, trong nhiệm kỳ vừa qua, với sự cố gắng, nỗ lực, KTNN đã từng bước khẳng định vị thế là cơ quan kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công do Quốc hội thành lập, là công cụ của Nhà nước trong kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công. KTNN đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, lập kế hoạch kiểm toán tập trung vào các vấn đề được dư luận xã hội quan tâm. Ưu tiên lựa chọn các chuyên đề kiểm toán có phạm vi rộng, đặc biệt là các chuyên đề liên quan đến tái cơ cấu nền kinh tế, hiệu quả đầu tư công, nợ công, quản lý sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản, BOT… Trong nhiệm kỳ, KTNN đã kiến nghị xử lý tài chính 353.733 tỷ đồng, bằng 3,5 lần so với giai đoạn 2011-2015, kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ 786 văn bản, bằng 2,18 lần nhiệm kỳ trước. Tỷ lệ thực hiện kiến nghị xử lý tài chính giai đoạn 2016-2020 có tiến bộ, cao hơn so với giai đoạn trước (tỷ lệ thực hiện kiến nghị xử lý tài chính các năm đều đạt từ 71% đến 75%).
Bên cạnh kết quả đạt được trong nhiệm kỳ 2016-2021, Ủy ban Tài chính ngân sách đề nghị KTNN lưu ý một số vấn đề, như chưa đảm bảo 100% báo cáo tài chính của các bộ, cơ quan Trung ương và Báo cáo quyết toán các địa phương được kiểm toán thường xuyên hàng năm theo yêu cầu của Luật Ngân sách nhà nước. KTNN cần nâng cao chất lượng tham gia ý kiến để Quốc hội quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia về tài chính, ngân sách như dự toán ngân sách nhà nước hàng năm, các kế hoạch tài chính 5 năm...
Tỷ lệ thực hiện kiến nghị về xử lý tài chính tăng song vẫn còn nhiều kiến nghị chưa được thực hiện (bình quân đạt 73,6%). Thực hiện kiến nghị liên quan đến hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung văn bản còn thấp (136/786 văn bản kiến nghị), thấp hơn so với nhiệm kỳ trước. KTNN cần báo cáo rõ hơn vướng mắc, nguyên nhân khách quan, chủ quan dẫn đến tỷ lệ thực hiện kiến nghị của KTNN chưa cao; đề xuất giải pháp cụ thể để xử lý triệt để. Trường hợp cần thiết cần tổng hợp danh sách các đơn vị không thực hiện hoặc thực hiện chưa đầy đủ, kịp thời kiến nghị kiểm toán, đề xuất phương án xử lý để báo cáo Quốc hội để xử lý. Bên cạnh đó, việc phối hợp để xử lý chồng chéo trong kiểm toán, thanh tra, kiểm tra đã có nhiều tiến bộ, song KTNN cần tăng cường các giải pháp để xử lý triệt để chồng chéo giữa KTNN và thanh tra chuyên ngành, thanh tra các địa phương. Phân tích rõ hơn giải pháp, yếu tố tác động, mối liên hệ với việc chấn chỉnh kỷ luật tài chính, ngân sách của quốc gia để đạt được kết quả kiến nghị xử lý tài chính bằng 3,5 lần so với nhiệm kỳ trước, tránh hiểu lầm kiến nghị kiểm toán tăng đồng nghĩa với kỷ luật tài chính, ngân sách đi xuống.
Về nhiệm vụ nhiệm kỳ 2021-2026, Ủy ban kiến nghị KTNN tích cực, chủ động tham gia ý kiến để xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công và các vấn đề quan trọng về tài chính, ngân sách do Quốc hội quyết định. Tăng cường kiểm toán hoạt động, kiểm toán các nội dung liên quan đến hiệu quả sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, việc quản lý, sử dụng tài nguyên, đất đai; nâng cao chất lượng tham gia, trình Quốc hội ý kiến của KTNN đối với các nội dung quan trọng về tài chính, ngân sách. Đẩy mạnh công khai kết quả kiểm toán theo quy định của Luật KTNN. Khắc phục những hạn chế, tồn tại đã nêu như số lượng các bộ, ngành, địa phương, các tổ chức kinh tế của nhà nước được kiểm toán hàng năm còn hạn chế; tỷ trọng các cuộc kiểm toán hoạt động, kiểm toán công nghệ thông tin, kiểm toán tài nguyên, khoáng sản, kiểm toán môi trường còn thấp..
