Sáng nay 7-6, tại nghị trường, Quốc hội thảo luận về việc Việt Nam gia nhập Công ước 98 của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) về áp dụng những nguyên tắc của quyền tổ chức và thương lượng tập thể.
Theo quy định hiện hành về đóng góp kinh phí cho Quỹ công đoàn thì người lao động phải đóng 1% tiền lương còn doanh nghiệp (chủ sử dụng lao động) đóng 2%. Tổng cộng là 3% cho Quỹ công đoàn.
Phát biểu tại một phiên họp thường kỳ của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng từng phản ánh rằng, hàng tháng các doanh nghiệp phải đóng 23,5% quỹ lương, trong đó: 21,5% đóng cho bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và 2% đóng phí công đoàn… Đây là mức đóng rất lớn, gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Tại nghị trường sáng nay, ĐB Vũ Tiến Lộc đề nghị phải nghiên cứu, tái cấu trúc lại Quỹ công đoàn. Không nói mức thu 2% từ doanh nghiệp vào Quỹ công đoàn là lớn mặc dù hiện đang ảnh hưởng năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, song ĐB này cho rằng, vấn đề đặt ra hiện nay là cơ chế quản lý và vận hành của quỹ này trong tương lai sẽ như thế nào?
“Bây giờ có nhiều tổ chức đại diện cho người lao động thì không thể là Quỹ công đoàn được, bởi vì các tổ chức đại diện khác của người lao động cũng có quyền được hưởng điều này”, Chủ tịch Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) lên tiếng.
“Tôi đề nghị cần thành lập quỹ của người lao động, hay là quỹ xây dựng quan hệ lao động hài hòa ở Việt Nam”. Có nghĩa là cần thay đổi tên gọi là Quỹ công đoàn thành “quỹ lao động”.
Để quản lý quỹ này, Chủ tịch VCCI cho rằng cần có vai trò của 3 bên là: nhà nước, công đoàn và tổ chức của giới chủ sử dụng lao động (hiện nay là VCCI).
“Không thể giữ quỹ công đoàn mà phải là quỹ lao động trên sự tham gia của cả 3 bên”, ông Lộc đề nghị phải có kế hoạch và đưa vào pháp luật đề xuất này.
Còn ĐB Vũ Trọng Kim (Hải Dương), Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Trung ương Hội Cựu thanh niên xung phong Việt Nam, thì nêu câu hỏi: Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã sẵn sàng để tham gia hợp tác với các tổ chức khác cùng đại diện cho người lao động không, “có mời người ta tham gia làm thành viên không?”
Do liên quan đến tổ chức Công đoàn Việt Nam nên ĐB Bùi Văn Cường (Gia Lai), Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã nhấn nút đăng ký phát biểu.
Ông Bùi Văn Cường khẳng định, Công đoàn Việt Nam là một tổ chức chính trị xã hội, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước. “Tuy nhiên chúng tôi khác với các tổ chức chính trị xã hội khác là không sử dụng ngân sách nhà nước mà tự thu kinh phí để trang trải cho hoạt động của mình, cũng như để chăm lo cho người lao động”, ông Bùi Văn Cường cho biết.
Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, 2% làm kinh phí cho công đoàn là một chính sách của Đảng và Nhà nước để tổ chức công đoàn thực hiện nhiệm vụ đại diện, chăm lo bảo vệ quyền lợi cho người lao động.
Về ý kiến đề nghị xem xét lại 2% này, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam hoàn toàn nhất trí vì tổ chức công đoàn thực hiện nhiệm vụ của một tổ chức chính trị xã hội và cán bộ công đoàn được xác định là công chức trong hệ thống chính trị.
“Hiện nay, trong 2% thì 69% dành cho công đoàn cơ sở hoạt động, còn lại 31% dành cho từ cấp trên cơ sở về đến Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam”, ông Cường cho biết.
Tuy nhiên, thống nhất với đề nghị của ĐB Vũ Tiến Lộc, ông Bùi Văn Cường nhất trí cần thiết kế lại kinh phí công đoàn theo hướng chia cho các tổ chức đại diện khác, ví dụ trong 1 doanh nghiệp có 2 hay 3 tổ chức thì chia theo tỷ lệ mà số lượng lao động tham gia, theo cách này sẽ rất công bằng.
