Để HĐND thực sự đại diện ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân

Ngày 21-3, tại TPHCM, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức hội nghị tổng kết công tác HĐND các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam năm 2021 và triển khai kế hoạch công tác năm 2022. Đồng chí Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội chủ trì hội nghị.

Đến dự có các đồng chí: Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội; Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM; Nguyễn Khắc Định, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; Bùi Văn Cường, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội; cùng các đồng chí lãnh đạo các Ủy ban của Quốc hội, bộ ban ngành Trung ương và các đại biểu ở tỉnh, thành phía Nam.

Phát biểu chào mừng hội nghị, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên bày tỏ, TPHCM vinh dự và phấn khởi được Ủy ban Thường vụ Quốc hội chọn là nơi tổ chức hội nghị. Theo đồng chí, năm 2021 là năm rất đặc biệt đối với TPHCM và nhiều địa phương trong cả nước. Năm qua cũng là một năm thử thách rất lớn đối với hoạt động của HĐND TPHCM và các tỉnh.

Theo đồng chí Nguyễn Văn Nên, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 bùng phát gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống xã hội, hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố đã để lại nhiều dấu ấn quan trọng. HĐND đã tham gia lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 – 2026; triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ và Nghị quyết đại hội đảng bộ các tỉnh, thành phố.

HĐND các tỉnh, thành phố cũng tập trung giải quyết nhiệm vụ cấp bách phục vụ phòng, chống dịch Covid-19, nhất là ban hành các nghị quyết về chế độ, chính sách đặc thù; bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và lực lượng tuyến đầu tham gia phòng, chống dịch. Qua đó, góp phần quan trọng để TPHCM và các tỉnh hoàn thành nhiệm vụ mà Nghị quyết HĐND đề ra.

Thay mặt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TPHCM, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên bày tỏ lòng biết ơn sự đồng cảm, sẻ chia, hỗ trợ của lãnh đạo và người dân các tỉnh đã giúp TPHCM vượt qua thời khắc khó khăn, cam go, khốc liệt của đại dịch.

Chủ động giám sát chuyên đề có trọng tâm, trọng điểm

Báo cáo tổng kết tình hình tổ chức và hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (khu vực phía Nam), Trưởng Ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết, ngay sau khi có kết quả bầu cử HĐND nhiệm kỳ 2021-2026, HĐND các cấp đã tổ chức kỳ họp thành công tốt đẹp.

Nhiều tỉnh thành khu vực phía Nam đã ban hành nhiều chính sách và huy động nguồn lực để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp và lực lượng tham gia phòng chống dịch Covid-19. Trong đó, Thường trực HĐND TPHCM đã huy động các nguồn lực với tổng kinh phí gần 50 tỷ đồng để chung tay hỗ trợ công tác phòng chống dịch.

Năm 2021, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội rất quan tâm đến tổ chức hoạt động của HĐND các cấp. Trong đó đã chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng chương trình công tác, hoàn thiện thể chế, ban hành các Nghị quyết đảm bảo thiết thực, sát với thực tiễn, đi vào cuộc sống, dễ triển khai thực hiện, dễ kiểm tra, giám sát.

HĐND các cấp đã chủ động giám sát chuyên đề có trọng tâm, trọng điểm, phương thức giám sát theo hướng gọn về thành phần, tăng cường hoạt động khảo sát trước khi tổ chức giám sát. Hoạt động tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân được thực hiện nghiêm túc.

Về phương hướng nhiệm vụ công tác năm 2022, HĐND các cấp cần tiếp tục đổi mới về phương thức, cách thức tổ chức hoạt động, nâng cao chất lượng hoạt động trên cơ sở cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội, chính phủ, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, thành phố và pháp luật của nhà nước.

HĐND các cấp cũng cần triển khai có hiệu quả việc “nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2021-2026”, để HĐND thực sự là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên.

Quan tâm giám sát đối với quận, phường không tổ chức HĐND

Tại hội nghị, Thường trực HĐND một số địa phương đã trình bày tham luận về kết quả hoạt động nổi bật, kinh nghiệm trong quá trình tổ chức hoạt động công tác HĐND năm 2021, đề xuất nhiệm vụ, giải pháp năm 2022.

Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Lệ trình bày tham luận về hoạt động giám sát của HĐND TPHCM trong điều kiện thực hiện Nghị quyết số 131 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại TPHCM, thực trạng và kiến nghị.

Đồng chí Nguyễn Thị Lệ cho biết, hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND TPHCM luôn được đổi mới bằng nhiều hình thức và ngày càng hiệu quả, theo dõi chặt chẽ việc thực hiện các kết luận sau giám sát của các ngành có liên quan; hoạt động giám sát chuyên đề, hoạt động giải trình, hoạt động chất vấn và trả lời chất được tăng cường.

Đồng chí nhấn mạnh, HĐND TPHCM đã và đang thực hiện nhiều giải pháp để triển khai thực hiện hiệu quả chức năng giám sát. Cụ thể, HĐND TPHCM tham mưu tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với hoạt động của HĐND, kịp thời báo cáo Thường trực, Ban Thường vụ Thành ủy những vấn đề khó khăn, vướng mắc của chính quyền TPHCM và mạnh dạn đề ra các giải pháp để tham mưu Thành ủy lãnh đạo kịp thời, có chủ trương cụ thể nhằm giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng kéo dài. HĐND TPHCM cũng tập trung kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của các Ban, đại biểu HĐND thành phố, bộ phận tham mưu giúp việc.

HĐND TPHCM còn chú trọng nâng cao chất lượng thực hiện các hình thức giám sát của HĐND thành phố; tăng cường giám sát việc trả lời các kiến nghị của cử tri, nắm kết quả giải quyết và có ý kiến chấn chỉnh kịp thời những vụ việc kéo dài, phát hiện các tổ chức, cá nhân thiếu tinh thần trách nhiệm, cố tình kéo dài thời gian, né tránh.

Đặc biệt, HĐND TPHCM tăng cường giữ mối liên hệ, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị nhất là với Đoàn đại biểu Quốc hội; kết hợp chặt chẽ giữa hoạt động giám sát của HĐND TPHCM với hoạt động kiểm tra, thanh tra, giám sát của các tổ chức trong hệ thống chính trị và phát huy vai trò của nhân dân.

Để việc thực hiện Nghị quyết số 131 hiệu quả trong hoạt động giám sát, đồng chí Nguyễn Thị Lệ nhấn mạnh, HĐND TPHCM tập trung quan tâm giám sát đối với UBND quận, phường không tổ chức HĐND. Đồng thời, phát huy vai trò của chuyên gia trong tham gia hoạt động giám sát; tập trung theo dõi kiến nghị cử tri thông qua Tổ đại biểu; tiếp tục lắng nghe đề xuất kiến nghị cử tri qua Đường dây nóng của HĐND TPHCM (Tổng đài 1022); tiến hành chất vấn đối với Chủ tịch UBND quận.

Thường trực HĐND TPHCM tiếp tục phối hợp với Đài Truyền hình thành phố và Đài tiếng nói nhân dân thành phố, Sở TT-TT thực hiện diễn đàn đối thoại với người dân định kỳ hàng tháng.

Nghị quyết số 131 mở rộng nhiệm vụ giám sát của HĐND TPHCM đến UBND quận, phường thuộc quận, TAND quận, VKSND quận… Vì vậy, để nâng cao hiệu quả trong hoạt động giám sát, đồng chí Nguyễn Thị Lệ kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội sớm ban hành Nghị quyết hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND, Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND nhất là đối với các địa phương có thực hiện chính quyền đô thị.

Trong nhiệm kỳ 2016-2021, HĐND TPHCM đã tổ chức giám sát 7 chuyên đề với 129 cuộc giám sát; 11 phiên giải trình tại phiên họp Thường trực HĐND TPHCM; 315 cuộc giám sát và 1.046 cuộc khảo sát của Thường trực và các Ban của HĐND TPHCM; các Tổ đại biểu HĐND TPHCM tổ chức 463 cuộc giám sát. HĐND TPHCM đã xây dựng Đề án “Nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND TPHCM trong điều kiện thực hiện chính quyền đô thị, nhiệm kỳ 2021-2026”.