Dư luận đang bày tỏ sự bất bình với bản án vừa được tuyên của Toà án nhân dân (TAND) tỉnh Thái Nguyên khi xét xử vụ xe container tông xe Innova đi lùi trên cao tốc khiến 4 người thiệt mạng. Trong đó, hầu hết các ý kiến đều cho rằng, TAND tỉnh Thái Nguyên đã kết tội oan cho Lê Ngọc Hoàng, tài xế xe container với 6 năm tù và phải bồi thường hơn 500 triệu đồng.
Những người ủng hộ tài xế Hoàng cho rằng xe container không vi phạm luật giao thông khi đi đúng làn đường, không vượt quá tốc độ quy định và không sử dụng rượu bia khi điều khiển phương tiện. Nhiều chứng cứ mới bổ sung cũng đã chứng minh tài xế Hoàng có rà phanh trước khi tai nạn xảy ra.
Lỗi thuộc về xe tài xế xe Innova bởi tài xế Ngô Văn Sơn đã đi lùi trên cao tốc, chở quá số người quy định và có nồng độ cồn trong máu. Việc TAND tỉnh Thái Nguyên căn cứ vào chứng cứ chính là “không giữ đúng khoảng cách an toàn” dẫn đến tai nạn đã bị nhiều ý kiến, đặc biệt là giới tài xế, cực lực phản đối khi cho rằng việc giữ khoảng cách an toàn trên cao tốc giữa một xe đang đi tiến và một xe đang đi lùi là không thể.
Sáng 5-11, bên hành lang Quốc hội, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng, Phó Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã trao đổi với báo chí về vụ việc này.
Phóng viên: Là một luật sư, ông có nhận xét gì về vụ việc đang gây tranh cãi dư luận này?
Ông Lưu Bình Nhưỡng: Tôi biết vợ bị cáo tiếp tục sẽ có đơn để đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét lại việc xét xử. Tôi không đánh giá bản án này đúng hay sai bởi bản thân tôi không được tiếp cận các hồ sơ. Tuy nhiên, thứ nhất xe Innova lùi trên đường cao tốc chắc chắn tài xế đi nhầm đường, như thế nghĩa là vi phạm không thể chối cãi. Chúng ta cần lưu ý quy tắc đường cao tốc. Đường cao tốc có quy định về tốc độ, phân luồng, quy định về bảo đảm an toàn cho đường cao tốc. Chúng ta phạt người ta 6 năm tù về tội gì? Người ta vi phạm cái gì?
Tôi giả sử xe Innova cố tình đâm vào đầu xe đó thì sao? Tại sao lại bảo ông này lao vào ông kia. Khi đi trên đường cao tốc, thông thường người ta chú tâm đến xe cùng chiều, không bao giờ nghĩ rằng có xe ngược chiều. Vì thế, cả về tâm lý xã hội cũng như về mặt pháp luật cần phải có một nghiên cứu đánh giá hết sức kỹ lưỡng, ở nhiều khía cạnh khác nhau với vụ việc này. Tôi nghĩ đây sẽ là một bản án đầy chất lý luận. Cơ quan tòa án tối cao cần có hội thảo về lĩnh vực này, sau này nếu vụ án được xét xử thành một bản án mẫu mực thì sẽ trở thành một án lệ rất hay. Nhân sự việc đau lòng này chúng ta sẽ có án lệ cho các vụ sau này, đảm bảo sau này tòa án đỡ lúng túng khi xét xử, người dân cũng cảm thấy tin tưởng rằng bản án được xử lý công bằng, tránh tình trạng vụ này xử lý như này, vụ khác tương tự lại xử lý kiểu khác.
Thực tế chúng ta đã có hai vụ đau lòng rồi, thứ nhất là xe cứu hỏa vào đường cao tốc đi ngược chiều, Innova lùi trên đường cao tốc va chạm với container. Về vụ này, tôi đã đọc các bài phân tích rất khoa học của những người lái xe có chuyên môn sâu. Tôi thấy phải có một hội thảo lớn để chúng ta đưa vấn đề ra, và cùng nhau xem xét ở nhiều khía cạnh. Chúng ta không trực tiếp can thiệp vào những vấn đề của bản án nhưng phải có cơ sở khoa học để làm “bà đỡ” cho các quyết định sau này. Án lệ phải dựa trên lập luận khoa học. Nếu pháp luật đã có quy định về việc xe lùi trên đường cao tốc mà va chạm với xe khác và xe đó hoàn toàn phải chịu trách nhiệm thì hôm nay chúng ta đã không phải đứng đây để nói về vụ này.
Về mặt xã hội, pháp lý cần có đánh giá thực sự khoa học để tạo ra cơ sở bản đầu, để hoàn thiện quy định pháp luật nói chung và quy định tố tụng nói riêng.
Theo ông, với các vụ án được dư luận quan tâm và có nhiều tranh cãi như vụ này, Tòa án nhân dân cấp cao có nên rút lại để xử lý theo trình tự giám đốc thẩm, kháng nghị trả hồ sơ điều tra bổ sung?
Điều này cần phải xem về mặt pháp luật. Bởi vì nếu vụ này bị kháng cáo thì không thể xử giám đốc thẩm được. Nếu đã có đương sự, đã có chủ thể kháng cáo theo đúng quy định của luật tố tụng hình sự thì không xét xử giám đốc thẩm được. Việc xét xử giám đốc thẩm chỉ khi nào đã hoàn thành xong bản án sơ thẩm có hiệu lực pháp luật mà có khiếu nại theo trình tự giám đốc thẩm thì mới được xem xét theo trình tự giám đốc thẩm. Hoặc bản án này là bản án đã được phúc thẩm có hiệu lực pháp luật và có kiến nghị về việc xét xử theo trình tự giám đốc thẩm thì mới được làm. Còn bản thân tòa cấp cao không được quyền rút khi chưa có cơ sở quy định của luật.
Cộng đồng dư luận hiện cũng không nói về công tác điều tra, mà chỉ nói là việc buộc tội của tòa án như thế là không phù hợp. Câu chuyện này bây giờ phụ thuộc hoàn toàn vào quyết định của tòa án. Tòa án được hiến pháp hiến định, được Luật Tổ chức tòa án nhân dân quy định là cơ quan thực hiện quyền tư pháp, cơ quan có thẩm quyền phán quyết về việc đúng sai, phải trái, thua hay thắng, đó là nhiệm vụ của tòa án và quyền lực của tòa án. Kể cả là khi đã có việc truy tố nhưng tòa án có thể không quyết định là người đó có tội, hoặc truy tố cao nhưng áp dụng thấp, hoặc truy tố thấp thì tòa án có quyền áp dụng cao trong phạm vi khung phạt đã được phép.
Chính vì thế, điều mà tôi quan tâm lúc này là chúng ta rất cần có những cơ sở khoa học để làm sao giúp cho tòa án thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Chúng ta cũng không nên chỉ trích một cách thái quá, không nên cảm tính. Mà phải phân tích trên cơ sở khoa học và đóng góp.
Chúng ta phải có trách nhiệm với xã hội. Tất cả người dân, báo chí, tổ chức xã hội.... đều phải có trách nhiệm trước những sự việc như thế này. Bởi việc đó hôm nay có thể xảy ra với người này, ngày mai có thể xảy ra đối với người khác, hôm nay xảy ra ở Thái Nguyên, ngày mai có thể xảy ra ở địa phương khác. Do đó, chúng ta muốn tạo ra nền tảng thì nó phải được nghiên cứu hết sức khoa học.
| Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) Quốc gia cho biết đã chuyển đơn kêu cứu cùng hồ sơ vụ việc do vợ tài xế Lê Ngọc Hoàng (33 tuổi, ở Thái Bình) cung cấp sang Tòa án nhân dân tối cao. Ủy ban cũng đã có văn bản báo cáo với Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình - Chủ tịch Ủy ban ATGT Quốc gia. Phó Thủ tướng đã giao cho Văn phòng Chính phủ chuyển đơn kêu cứu và hồ sơ vụ việc sang Tòa án nhân dân tối cao. Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết ông sẽ cho rà soát, kiểm tra lại bản án vụ xe đầu kéo container tông ôtô Innova đi lùi trên cao tốc khiến 4 người tử vong. Chị Vũ Thị Thúy, vợ của tài xế xe đầu kéo, khẳng định gia đình sẽ kháng án đến cùng để tìm lại công bằng cho tài xế Hoàng. |
