Đẩy mạnh phát triển giao thông công cộng

Theo Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong, quy hoạch chung xây dựng thành phố đến năm 2025 chỉ có 10 triệu dân nhưng hiện tại dân số đã lên đến con số 13 triệu người. Để giải quyết bài toán về dân số chỉ có thể phát triển đô thị nén. 

Nén dọc các trục giao thông

Do tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng đã gây nên tình trạng ngập lụt ngày càng nghiêm trọng tại TPHCM, nhất là khu vực phía Nam. Vì thế, trong quá trình điều chỉnh lại quy hoạch chung xây dựng cũng như các quy hoạch thành phần, Sở Quy hoạch - Kiến trúc cùng các chuyên gia đang hướng đến việc tổ chức không gian theo mô hình định hướng giao thông vận tải công cộng (TOD), tức là nén theo cụm dọc các hàng lang giao thông, hạn chế phát triển tràn lan. Ý tưởng này được Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong ủng hộ và đi kèm với đô thị nén, dứt khoát phải phát triển hệ thống giao thông công cộng để kết nối các đô thị.

Tại phiên họp thứ 13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, diễn ra vào ngày 16-8, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong cho hay, TPHCM đã khép kín tuyến đường vành đai 2 và 3, tập trung phát triển giao thông công cộng để tháo gỡ ùn tắc ở một số khu vực như sân bay Tân Sơn Nhất, cảng Cát Lái... Thành phố cũng thúc đẩy việc xây dựng các tuyến metro bằng nguồn vốn vay (ODA, PPP…) là chủ yếu vì vốn ngân sách không đủ khả năng. Tuy nhiên, vừa qua nguồn vốn ODA cũng gặp khó khăn nên đã phải ứng vốn ngân sách cho nhà thầu để tiếp tục thi công. Qua đó cho thấy quyết tâm của thành phố trong việc xây dựng và thúc đẩy loại hình giao thông công cộng.

Hiện tại, TPHCM đang triển khai tuyến metro số 1 (Bến Thành - depot Long Bình) với tổng vốn lên đến 47.325 tỷ đồng. Ngoài ra, còn có 7 tuyến khác là tuyến số 3a (Bến Thành - Tân Kiên), tuyến số 3b (ngã 6 Cộng Hòa - Hiệp Bình Phước), tuyến số 4 (Thạnh Xuân - Hiệp Phước), tuyến số 4b (Công viên Gia Định- Lăng Cha Cả), tuyến số 6 (Bà Quẹo - vòng xoay Phú Lâm) và tuyến số 5 (Bến xe Cần Giuộc, Long An - cầu Sài Gòn). Bên cạnh 8 tuyến metro, theo “Quy hoạch phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng TPHCM đến năm 2025” sẽ có 6 tuyến buýt nhanh (BRT) dọc các tuyến đường Võ Văn Kiệt - Mai Chí Thọ, Nguyễn Văn Linh, Vành đai 2, Tân Sơn Nhất - Bình Lợi, Thoại Ngọc Hầu - Vành đai trong - Nguyễn Văn Linh, Quang Trung. Ngoài ra, để kết nối giao thông ngoại vùng còn có các tuyến BRT nối TPHCM với TP Biên Hòa, sân bay Long Thành, tỉnh Long An và Bình Dương.

Ngoài ra, sau nhiều năm chuẩn bị, buýt đường sông cũng đã hình thành và đang khẩn trương chuẩn bị đưa vào sử dụng 2 tuyến đầu tiên từ Linh Đông (quận Thủ Đức) về bến Bạch Đằng (quận 1) và từ bến Bạch Đằng đi Lò Gốm (quận 6). Đây là những phương tiện giao thông công cộng mới và có sức chuyên chở lớn. 

Như vậy, ngoài xe buýt là phương tiện giao thông công cộng chủ đạo, sắp tới người dân thành phố sẽ có thêm nhiều sự lựa chọn và trải nghiệm mới. Và nhìn tổng thể thì hệ thống vận tải công cộng của thành phố cơ bản đã kết nối xuyên suốt các khu vực.

Kết nối ngoại vi

Không chỉ giải quyết nhu cầu của nội thành, hệ thống giao thông công cộng còn giúp kết nối ngoại vi, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Trong số 10 chương trình chiến lược về kết cấu hạ tầng, thúc đẩy phát triển kinh tế vùng TPHCM, do Bộ Xây dựng dự thảo, có 8 chương trình về giao thông công cộng, đó là phát triển các tuyến đường vành đai 1 - 2 và 3, phát triển giao thông công cộng vùng trung tâm, phát triển hệ thống đường sắt nội đô và liên kết vùng, phát triển hệ thống cảng biển, phát triển các tuyến quốc lộ hướng tâm, phát triển các tuyến đường cao tốc liên vùng, xây dựng sân bay quốc tế Long Thành, tăng cường hệ thống giao thông thủy kết nối quốc tế và ĐBSCL. 

Trên thực tế, khi giá cả nhiên liệu, thuế phí… ngày càng leo thang thì di chuyển bằng các phương tiện công cộng đã được nhiều người dân sớm nghĩ đến nhưng lại e ngại việc sử dụng do hiệu quả của các phương tiện này chưa cao. Cho nên, khi hệ thống giao thông công cộng được phát triển đồng bộ, kết nối tốt sẽ thu hút được sự tham gia của người dân.