Phát triển thực chất
Hội nghị được tổ chức trong bối cảnh quan hệ hợp tác giữa Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Australia diễn ra năng động trên nhiều lĩnh vực. Đây là dịp để hai bên rà soát quan hệ 50 năm qua và trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ phát triển thực chất, hiệu quả, phù hợp khuôn khổ quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện đã thiết lập vào năm 2021. Trong khuôn khổ hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ tham dự các phiên họp chính và có một số hoạt động đối ngoại quan trọng khác.
Năm 2024, đánh dấu 50 năm Australia trở thành đối tác đầu tiên của ASEAN. Năm ngoái, Thủ tướng Australia Anthony Albanese đã công bố báo cáo “Đầu tư: Chiến lược kinh tế Đông Nam Á của Australia đến năm 2040”. Chiến lược này đưa ra lộ trình thực tế nhằm tăng cường thương mại và đầu tư hai chiều, với mục tiêu tăng thêm cơ hội cho các doanh nghiệp tại Australia và Đông Nam Á. Tại hội nghị cấp cao đặc biệt lần này, Chính phủ Australia sẽ tiếp tục thúc đẩy các khuyến nghị đã được nêu ra trong báo cáo.
Trước phiên họp toàn thể với sự tham gia của các nhà lãnh đạo ASEAN và Australia, sẽ có một loạt cuộc họp và sự kiện với 4 tuyến chuyên đề quy tụ các nhà lãnh đạo cộng đồng và doanh nghiệp, các chuyên gia và học giả của Australia và ASEAN nhằm thảo luận các vấn đề như: tăng cường can dự kinh tế; hỗ trợ đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng sạch; tăng cường hợp tác thiết thực trên biển; hỗ trợ nhóm lãnh đạo mới nổi hiện nay trong khu vực.
Xây dựng quan hệ bền chặt
Ngoài hội nghị cấp cao đặc biệt, Thủ tướng Albanese chủ trì các chương trình khách mời chính thức của chính phủ với một số nhà lãnh đạo Đông Nam Á. Thủ tướng Albanese cũng sẽ tổ chức Hội nghị Các nhà lãnh đạo thường niên Australia - Singapore với Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long; đồng thời có các cuộc gặp song phương với lãnh đạo các nước và với Tổng Thư ký ASEAN.
Thủ tướng Albanese bày tỏ mong muốn được chào đón những người đồng cấp đến Australia để thảo luận về những thách thức chung mà khu vực đang phải đối mặt, những cơ hội để nâng cao sự thịnh vượng của cả hai bên và cách ASEAN - Australia có thể xây dựng các mối quan hệ bền chặt.
Thủ tướng Australia nhấn mạnh: “Australia tự hào là Đối tác Đối thoại đầu tiên của ASEAN, chia sẻ 50 năm tôn trọng và hợp tác lẫn nhau với bạn bè ở Đông Nam Á. Việc xây dựng mối quan hệ của Australia với các nước Đông Nam Á là ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Australia. Hội nghị cấp cao đặc biệt kỷ niệm lịch sử chung của chúng ta và tập trung vào tương lai - về cách làm sâu sắc thêm mối quan hệ”.
Australia là một trong những đối tác đầu tiên lập quan hệ đối thoại với ASEAN năm 1974. Hai bên nâng quan hệ lên Đối tác Chiến lược năm 2014 và Đối tác Chiến lược toàn diện (CSP) năm 2021. Australia tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác tại khu vực Đông Nam Á (TAC) năm 2005 và đang cùng với các thành viên khác của Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) tích cực triển khai hiệp định này. Thương mại hai chiều đã vượt hơn 100 tỷ USD năm 2022 và cũng trong năm này, đầu tư trực tiếp từ Australia vào ASEAN đạt khoảng 2 tỷ USD, gần đạt mức trước đại dịch Covid-19.