Nêu thực trạng hồ chứa nước bị xuống cấp trầm trọng tại phiên chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ TN-MT, ĐB Đoàn Thị Hảo (Thái Nguyên) phát biểu: “Hiện nay, trên cả nước có khoảng trên 40.200 công trình khai thác sử dụng nước, trong đó có 6.750 hồ thủy lợi với nhiều hồ, đập nhỏ, phần lớn được xây dựng từ những năm 1970-1980 trong điều kiện kinh phí, trình độ kỹ thuật hạn chế, chất lượng thiết kế thi công chưa phù hợp, không có hồ sơ, thiếu kinh phí bảo trì. Bộ trưởng cho biết trong thời gian tới, Bộ trưởng và ngành sẽ có giải pháp gì để khắc phục tình trạng trên?”. Đây cũng là mối quan tâm của ĐB Leo Thị Lịch (Bắc Giang) và một số ĐB khác.
Hồi âm cho ĐB, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh thừa nhận, trong số 6.750 hồ thủy lợi có hơn 1.000 hồ đã được xây dựng từ lâu, do đó, nguy cơ về an toàn hồ đập là có thực. Việc sửa chữa, nâng cấp và cải tạo cần đến nguồn lực rất lớn.
Về giải pháp xử lý, Bộ trưởng cho biết, thời gian qua Luật Tài nguyên nước đã được Quốc hội thông qua, theo đó tập trung giao cho Bộ NN-PTNT, Bộ TN-MT, Bộ Công thương phối hợp với nhau để điều hòa, phân phối, đưa ra các kịch bản sử dụng nguồn nước hiệu quả nhất.
“Bộ TN-MT sẽ phối hợp với Bộ NN-PTNT báo cáo Thủ tướng Chính phủ rà soát lại các hồ đập để đảm bảo việc giữ nước, tích trữ nước, đảm bảo sản xuất bền vững, đảm bảo điều hòa và an ninh nguồn nước”, người đứng đầu Bộ TN-MT cam kết.
Liên quan đến vấn đề phân phối, sử dụng hợp lý nguồn nước, ĐB Lưu Bá Mạc (Lạng Sơn) đề nghị Bộ trưởng làm rõ thực trạng, giải pháp tình trạng công trình thủy điện chưa đảm bảo duy trì dòng chảy tối thiểu trên sông. Ông Lưu Bá Mạc cho biết, hiện nay có nơi, vẫn có tình trạng có công trình thủy điện chưa thực sự quan tâm, đảm bảo duy trì dòng chảy tối thiểu trên sông, theo đúng quy định. Thậm chí có nơi cố tình không thực hiện, dẫn tới tình trạng nước ở hạ lưu một số công trình thủy điện cạn khô, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển đa dạng sinh học, cũng như sự phát triển du lịch.
Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho hay, công tác duy trì dòng chảy tối thiểu đối với các công trình thủy điện đều phải chấp hành quy định về duy trì dòng chảy tối thiểu để duy trì sinh hoạt của người dân, đặc biệt là các thủy điện ở vùng cao.
Bộ TN-MT đã có nhiều cố gắng yêu cầu các nhà máy thủy điện lắp hệ thống quan trắc, giám sát, kết nối về Bộ để theo dõi, giám sát, quản lý. Hiện đã có hơn 850 hồ thủy điện kết nối về Bộ, khi có hiện tượng không duy trì dòng chảy tối thiểu thì sẽ tổ chức trực tiếp kiểm tra, xử lý theo quy định. Thời gian tới, Bộ sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát, đồng thời yêu cầu các địa phương thực hiện kết nối hồ thủy điện với cấp sở, cấp bộ để cùng giám sát, đảm bảo duy trì dòng chảy tối thiểu, không làm ảnh hưởng đến đời sống người dân.
Điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhận định, vấn đề này liên quan hữu cơ đến lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ NN-PTNT, Bộ Công thương. Người đứng đầu các bộ này sẽ cùng giải trình làm rõ vấn đề được ĐB nêu.
