Chuyển động
Dù diễn biến dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp, nhưng dự án điện ảnh Sắc đẹp dối trá vẫn ra mắt đúng lịch. Đứng sau những thước phim ấy đa phần là nữ giới. Kay Nguyễn đảm nhận vai trò kép - biên kịch kiêm đạo diễn. Nhà sản xuất (NSX) của bộ phim, bà Nguyễn Thị Bảo Trâm, Giám đốc Vietcomfilm, cũng là gương mặt quen thuộc trong làng điện ảnh và truyền hình Việt.
Cuối tháng 3 này, một dự án mới - Chị Mười Ba: Ba ngày sinh tử do Thu Trang đồng thời đảm nhận vai trò NSX, diễn viên, cũng sẽ ra mắt. Trước đó, thành công vang dội của phim tết Gái già lắm chiêu 3 cũng có dấu ấn của giám đốc sáng tạo Hà Đỗ. Hay, như trường hợp Bí mật của gió với những khung hình đầy chất thơ là của nữ DOP (đạo diễn hình ảnh) Nguyễn Phan Linh Đan.
“Tôi mong muốn mang đến những hình ảnh khác lạ và truyền cảm hứng đến cho các bạn trẻ, trong đó có các bạn nữ”, nữ DOP hiếm hoi của điện ảnh Việt tâm sự. Những dẫn chứng trên để thấy, các nhà làm phim nữ tại Việt Nam hiện đang phủ sóng và tham gia vào hầu hết các khâu trong quá trình sản xuất.
Trong tốp 5 phim Việt có doanh thu cao nhất mọi thời đại, tính đến thời điểm hiện nay, dấu ấn của các nhà làm phim nữ cũng rõ nét. Hai Phượng gắn liền với tên tuổi Ngô Thanh Vân trong vai trò NSX kiêm diễn viên chính. Thành công của Mắt biếc không thể không nhắc đến nhóm biên kịch A-Type Machine của Kay Nguyễn.
Một số bộ phim trăm tỷ đồng khác như: Siêu sao siêu ngố, Em là bà nội của anh, Để mai tính 2, Trạng Quỳnh… đều có sự góp công của các nhà làm phim nữ. Đó là những NSX cứng nghề như: Jenni Trang Lê, Thanh Thúy, Vũ Quỳnh Hà…
“Tôi cho rằng, dù còn có những hạn chế nào đó nhưng nhà làm phim nữ đều là những gương mặt tài năng và tiềm năng. Nghề này, nếu không có tài thì không thể tồn tại”, đạo diễn Nhất Trung chia sẻ.
Ngoài ra, lớp các NSX, đạo diễn nữ sau này hoặc được đào tạo bài bản, hoặc trưởng thành từ con đường diễn xuất đang ngày càng nhiều, như: Hồng Ánh, Ngô Thanh Vân, Nguyễn Hoàng Điệp, Đặng Thái Huyền, Kay Nguyễn, Mai Thu Huyền, Kathy Uyên, Luk Vân, Cao Thúy Nhi, Nguyễn Phương Anh, Trần Thị Bích Ngọc, Bebe Phạm, Minh Hà… Nhiều dự án phim Việt đang trong quá trình thực hiện và sắp ra mắt cũng mang dấu ấn của các nhà làm phim nữ, như: Thanh Sói, Trạng Tý, Kiều, Lật mặt 5: 48H, Hương Ga 2, Chiến dịch chống ế…
Tiếp lửa
Theo NSX Trần Thị Bích Ngọc, một NSX cần nhiều tố chất tổng quan, trong đó quan trọng nhất là biết dùng người tài. Chị cho rằng, đặc thù công việc cần sự dẻo dai, linh động rất hợp với phụ nữ. Đó cũng là lý do, ngày càng có nhiều nữ giới tham gia vào công việc này, tạo nên sự phong phú và sôi động cho thị trường.
Thế hệ những nhà làm phim gạo cội của điện ảnh Việt một số vẫn còn gắn bó với nghề. Biên kịch Nguyễn Thị Hồng Ngát, giám đốc sản xuất dự án Truyền thuyết về Quán Tiên sẽ ra rạp dịp 30-4 tới. Cách đây không lâu, phim truyền hình Sống gượng (đạo diễn, NSND Phạm Nhuệ Giang) cũng vừa lên sóng trên HTV.
Trong khi đó, biên kịch Việt Linh vẫn gắn bó với nghề cùng Ở đây có nắng (năm 2018), cũng như đang ấp ủ dự án Thiên thần nhỏ của tôi.
Nhưng, thành quả của các nhà làm phim nữ, bên cạnh đam mê, tài năng không thể không nhắc đến sự dấn thân. Sự dấn thân của Hồng Ánh trong lần đầu làm đạo diễn Đảo của dân ngụ cư; Mai Thu Huyền với Kiều; Kathy Uyên với Chị chị em em; Thu Trang thử sức làm NSX với Chị Mười Ba…
Kathy Uyên lần đầu thử sức làm đạo diễn phim Chị chị em em. Ảnh: NVCC Với Thu Trang, Hồng Ánh… tham gia diễn xuất trong phim Tiệc trăng máu còn là cơ hội để họ quan sát, học hỏi, trau dồi cách đồng nghiệp vận hành dự án, điều phối sản xuất. Ngay cả với những gương mặt trẻ như Nguyễn Phan Linh Đan, ngoài việc học tập tại New York, Mỹ, cô còn trau dồi bản thân qua các phim ngắn được dự thi tại Cannes, Sudance; Nguyễn Phương Anh với các phim ngắn; Luk Vân với các MV, web-drama đều là hành trình gian nan, nhiều áp lực.
Sẽ là thiếu xót nếu không đề cập đến sự hội nhập tích cực của các nhà làm phim nữ. Trong Bí mật của gió, Nguyễn Phan Linh Đan có cơ hội làm việc với biên kịch Anike Niemeyer (một nhà làm phim trẻ người Mỹ), Sylvan Gu (nhà làm phim Đài Loan).
Thành công của Ngô Thanh Vân với Hai Phượng không thể không nhắc đến đội ngũ sản xuất hùng hậu phía sau: quay phim, âm thanh, ánh sáng, hiệu ứng hình ảnh, đóng thế là các cộng sự người nước ngoài.
Nói như NSX Trần Thị Bích Ngọc: “Một số dự án của chúng tôi, các bạn trẻ đã kết hợp với các NSX trong khu vực. Cộng đồng các nhà làm phim Đông Nam Á hiện không biệt lập ở từng nước mà còn có thể tìm cơ hội hợp tác với nhau”.
| "Một số nhà làm phim nữ đã tiếp cận được hơi thở thời đại. Dù làm phim thương mại hay nghệ thuật, chất điện ảnh trong tác phẩm của họ vẫn rõ nét. Họ cũng rất năng động để tìm được ra lối đi mới. Sự trăn trở và năng lượng tươi mới của họ khiến các cộng sự xung quanh có nhiều cảm hứng trong công việc. Và, bằng sự hấp dẫn, mềm mỏng, họ đạt kết quả sau cùng mỹ mãn hơn" Đạo diễn Lê Thanh Sơn "Công việc NSX đòi hỏi sức chịu đựng cao nên rất hợp với nữ giới, chúng ta có những gương mặt nổi trội như Ngô Thanh Vân, Hồng Ánh, Trương Ngọc Ánh... Với vai trò NSX, nữ giới thường thành công hơn nam. Trong khi đó, tôi nghĩ với các nữ đạo diễn, để chạm tay đến thành công thường rất khó và chiếm tỷ lệ chưa cao" NSƯT - đạo diễn Đức Thịnh |
