Vỉa hè còn tốt vẫn bị đào
Những năm trước, các dự án đầu tư nâng cấp đường, vỉa hè thường triển khai vào những tháng cuối năm. Năm nay, vừa bước sang năm mới, hàng loạt công trình nâng cấp vỉa hè được triển khai thi công, trong đó có những vỉa hè vẫn còn tốt nhưng vẫn bị đào xới để làm mới.
Ở khu vực trung tâm, vỉa hè đường Nguyễn Thị Minh Khai, trước công viên Tao Đàn (quận 1) đang được đơn vị thi công đào lên. Người dân đi tập thể dục ở khu vực này cho biết, trước đây, mặt đường được cán bê tông, mặt bằng có độ nhám nên an toàn cho các sinh hoạt cộng đồng, chẳng hạn như chạy nhảy mà không sợ bị trượt ngã. Người dân cho rằng, Nhà nước đầu tư làm mới thì cũng nên làm lại như cũ, đừng lát đá hoa cương như vỉa hè ở các tuyến đường trung tâm thành phố, vì đá trơn, rất dễ trượt té.
Chị Trần Thanh Tài (ngụ đường Trần Hưng Đạo, quận 1) cho biết, thường ngày chị hay cùng con nhỏ đi bộ như một hình thức rèn luyện sức khỏe, tránh xa tivi và điện thoại di động. Kể từ khi các đơn vị bắt đầu thi công vỉa hè, chị chỉ quanh quẩn trong nhà.
“Sửa chữa vỉa hè khang trang sẽ làm cho đường sá sạch đẹp hơn. Tuy nhiên, đào xới nguyên cả tuyến thì lại gây bất tiện cho sinh hoạt người dân. Mong đơn vị thi công theo kiểu cuốn chiếu để không ảnh hưởng đến cuộc sống người dân”, chị Tài nói.
Tại đường Hải Thượng Lãn Ông (quận 5), vỉa hè đang được đào lên để lát đá mới. Đáng chú ý là vật liệu thực hiện thi công đá lát vỉa hè được để ngổn ngang, nham nhở, không chỉ lấn chiếm hành lang đi bộ mà còn gây ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của nhiều hộ dân.
Anh Trần Ngọc Tài, buôn bán thuốc ở đường Hải Thượng Lãn Ông, ngao ngán: “Hoạt động đào xới vỉa hè, lát đá mới khiến việc kinh doanh bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Khách không có chỗ để xe, đường sá thì bụi bặm nên sẽ không ghé mua, doanh thu sụt giảm. Điều lạ là vỉa hè hai bên đường này nhiều đoạn còn tốt cũng bị cào lên làm mới, trong khi thay vì chỉ cần sửa chữa những chỗ gạch bị nứt và bong tróc, thật lãng phí”, anh Tài nói.
Tương tự, vỉa hè đường Triệu Quang Phục, đường Ký Hòa (phường 11, quận 5) gạch còn rất tốt nhưng cũng bị gỡ bỏ, một số nơi đang tiến hành lát đá granite và bó vỉa bằng đá viên dạng khối.
Liệu có lãng phí?
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực quận 1, năm 2024, trên địa bàn quận có khoảng 80 vỉa hè, tuyến hẻm bị sụt lún, vỡ gạch, bong tróc đang được chỉnh trang, lát đá granite với tổng mức đầu tư khoảng 220 tỷ đồng. Hiện nhiều vỉa hè đã bị hư hỏng, xuống cấp, gạch lát ở một số đoạn bị bong tróc, người dân đi lại gặp khó khăn.
Do vậy, quận 1 lên kế hoạch sửa chữa 12 vỉa hè và 64 hẻm, tuyến đường ở 10 phường thuộc quận. Qua rà soát, có 80 vỉa hè, tuyến hẻm trên địa bàn quận 1 bị sụt lún, gạch bong tróc, hư hỏng sẽ được chỉnh trang, lát đá granite, tạo mỹ quan đô thị.
Tình trạng vỉa hè xuống cấp, gạch nứt vỡ chỉ sau một thời gian sử dụng xuất hiện tại nhiều tuyến đường, khiến dư luận đặt nhiều câu hỏi về chất lượng thi công, độ bền của gạch và trách nhiệm của chủ đầu tư. Công tác quản lý sử dụng, bảo trì vỉa hè sau đầu tư tại một số nơi chưa được đảm bảo. Việc quản lý và sử dụng vỉa hè không đúng công năng, mục tiêu đầu tư và thiết kế phê duyệt nên đã gây ra hư hỏng, xuống cấp gây lãng phí?!
KTS Nguyễn Ngọc Long nhìn nhận, về nguyên tắc, vật liệu lát hè phố phải thấm được nước, có độ thẩm thấu khi mưa, nhưng việc dùng đá tự nhiên thì không còn độ thấm, không giảm tải được ngập nước ở trên đường, thậm chí còn tăng thêm ngập nước. Đó là chưa kể việc dùng đá tự nhiên lát vỉa hè là vật liệu không thân thiện với môi trường, đi ngược với xu hướng kiến trúc xanh, đô thị xanh.
Theo ông, cần căn cứ vào chức năng của từng tuyến đường để cân nhắc nên lát đá vỉa hè hay không. Khi chưa có đánh giá, nghiên cứu, phân loại tuyến đường phù hợp mà ồ ạt triển khai ở các tuyến đường thì cần phải nhìn nhận lại.
“Nếu cứ làm mà vài năm lại vỡ nát, chỉnh sửa thì rất tốn kém, lãng phí. Thậm chí, có nhiều tuyến lát đá, cải tạo vỉa hè mà chưa hạ ngầm. Rồi lúc thì đơn vị điện lực, khi thì đơn vị thông tin, thoát nước đào lên, lấp xuống sẽ càng lãng phí và tốn kém”, ông Long nêu ý kiến.
Trao đổi với phóng viên, một chuyên gia trong lĩnh vực giao thông đô thị cho rằng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đào xới vỉa hè. Thành phố đã ủy quyền cho các quận, huyện làm chủ đầu tư; và ở đây đã xảy ra việc thiếu giám sát về nguyên vật liệu, thiếu giám sát về quá trình thi công. Đối với lát đá vỉa hè, phải có lớp nền bê tông, nhưng thường việc thi công không đảm bảo theo quy định.
