Ngày 29-6-2012, Sở TN-MT tham mưu UBND tỉnh Bình Thuận ban hành Quyết định 1264/QĐ-UBND (Quyết định 1264) về việc thu hồi và giao 2.194ha đất đã điều chỉnh ra ngoài quy hoạch 3 loại rừng cho UBND huyện Hàm Thuận Bắc quản lý, bố trí cho hộ dân thiếu đất sản xuất tại 3 xã trên địa bàn, trong đó xã Hàm Đức là hơn 1.686ha. Xã Hàm Đức có 7 thôn, trong đó 6 thôn được thực hiện cấp đất sản xuất đúng theo quy định, riêng tại thôn 3, người dân phản ánh việc giao đất sản xuất cho cá nhân và các hộ dân không đúng mục đích, đối tượng.
Theo hồ sơ của Phòng NN-PTNT huyện Hàm Thuận Bắc, trong số khoảng 132 hồ sơ đề nghị giao đất của người dân thôn 3 - xã Hàm Đức (giai đoạn 2016-2018), có 13 hồ sơ cá nhân đã được huyện cấp 17 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng diện tích gần 42ha. Thế nhưng, theo ông Hà Văn Hạnh, nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Hàm Đức, tại thời điểm Nhà nước giao đất, các cá nhân được cấp đất hầu hết là cán bộ, người nhà cán bộ, chỉ có số ít cá nhân là người dân trực tiếp sản xuất trên đất.
Chẳng hạn như ông N.X.B. (cán bộ nông nghiệp xã Hàm Đức) được giao hơn 3,4ha đất; bà L.T.N. (vợ ông B.) được giao hơn 4,2ha; ông N.X.N. (em ruột ông B.) được giao gần 4,5ha; bà N.T.M. (vợ ông N.X.N.) được giao hơn 4,2ha; ông V.V.N. (anh chú bác ruột Chủ tịch UBND xã Hàm Đức) được giao hơn 3,7ha; ông T.T.V. (Thôn phó thôn 3) hơn 2ha; ông N.V.T. (nguyên Phó Bí thư Chi bộ thôn 3) hơn 3,4ha; N.P.L. (con ruột ông T.) gần 1,4ha…
Nhiều người dân xã Hàm Đức bày tỏ bức xúc vì theo Quyết định 1264 của UBND tỉnh Bình Thuận thì đối tượng được cấp đất phải là hộ gia đình đang thiếu đất sản xuất (!?). Từ những bức xúc của người dân, tháng 11-2019, UBND huyện Hàm Thuận Bắc đã có kết luận thanh tra về việc giao đất và xác định có sai phạm.
Đầu tháng 3-2022, trao đổi với PV Báo SGGP, ông Nguyễn Văn Tám, Trưởng phòng TN-MT huyện Hàm Thuận Bắc, cho biết, những phản ánh của người dân thôn 3 (xã Hàm Đức) là có cơ sở. Cụ thể, trong quá trình xét duyệt hồ sơ, UBND xã Hàm Đức không căn cứ vào đối tượng giao đất là hộ gia đình, mà quyết định giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 13 cá nhân là không đúng quy định.
“Hiện tại, UBND huyện đã điều chỉnh quyết định giao đất từ chủ sử dụng đất là cá nhân sang hộ gia đình đối với 10 cá nhân. Đồng thời, sau khi xem xét, UBND huyện cũng đã ra các quyết định thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của 3 cá nhân (đều là người nhà của cán bộ, nguyên cán bộ xã Hàm Đức - PV) do không đúng theo quyết định giao đất của UBND tỉnh. Ngoài ra, UBND huyện cũng đã chỉ đạo tổ chức kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân liên quan”, ông Nguyễn Văn Tám thông tin.
Về quá trình, thủ tục giao đất cho các hộ dân thôn 3, đại diện Phòng TN-MT huyện Hàm Thuận Bắc khẳng định: “Khi triển khai phương án giao đất, UBND xã Hàm Đức căn cứ vào hiện trạng sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân để xét giao đất. Một số hộ dân thôn 3 không được xét cấp đất là do không còn tác động đến diện tích đất nhà nước đã thu hồi, cũng như không xác định được ranh giới, vị trí đất họ đã từng canh tác”.
