PHÓNG VIÊN: Xin ông cho biết số lượng người cai nghiện tập trung tại các cơ sở do TPHCM quản lý?
* Ông LÊ VĂN THINH: Theo kết quả thống kê của cơ quan chức năng, đến ngày 15-3, trên địa bàn TPHCM có 20.716 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý. Trong đó, các cơ sở cai nghiện ma túy của thành phố đang quản lý 13.795 người, tăng 76,38% so cùng kỳ năm trước (năm 2023 quản lý 7.821 người).
Vì sao số người nghiện tăng cao?
* Có nhiều nguyên nhân khiến số lượng người nghiện ma túy được đưa vào các cơ sở cai nghiện của thành phố tăng cao so với năm 2023. Trước hết phải thừa nhận rằng tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội trên địa bàn vẫn còn diễn biến phức tạp. Với vị trí địa lý là một đô thị lớn, trung tâm kinh tế của cả nước, TPHCM là địa bàn mà các đối tượng lợi dụng trung chuyển, sản xuất, mua bán và tiêu thụ ma túy, vừa là địa bàn tội phạm ma túy lợi dụng ẩn náu để hoạt động phạm tội. Hoạt động tổ chức, chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, dịch vụ nhạy cảm, trong các khu chung cư, nhà cao tầng, khu nhà lưu trú… vẫn còn diễn biến phức tạp.
Quan trọng hơn, hiện nay công tác rà soát, thống kê, kiểm tra, phát hiện, đưa người sử dụng ma túy, người nghiện vào chương trình quản lý được thực hiện thường xuyên hơn. Các cơ quan chức năng đẩy mạnh công tác đấu tranh, chuyển hóa địa bàn phức tạp về ma túy và phát động nhiều đợt cao điểm trấn áp tội phạm nên cũng đã phát hiện, lập nhiều hồ sơ đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện ma túy.
Như ông nói, các chính sách cụ thể nào đã được triển khai?
* Về cơ sở pháp lý, đến nay, Trung ương đã ban hành đầy đủ, hoàn chỉnh hệ thống các văn bản quy định pháp luật liên quan đến công tác tổ chức cai nghiện ma túy, từ đó tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc. Trong đó, quy định nhiều đối tượng mới được đưa vào cơ sở cai nghiện ma túy công lập, như: người sử dụng trái phép chất ma túy bị tạm giữ theo thủ tục hành chính để xác định tình trạng nghiện; người cai nghiện tự nguyện tại gia đình, cộng đồng; người quản lý trong thời gian chờ lập hồ sơ nhưng gia đình không đồng ý quản lý; người nghiện ma túy dưới 18 tuổi.
Thành ủy, UBND TPHCM tập trung chỉ đạo quyết liệt, ban hành nhiều chương trình, kế hoạch về công tác phòng chống ma túy. Sở LĐTB-XH phối hợp Công an TPHCM ban hành quy trình hướng dẫn lập hồ sơ, quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy trên địa bàn. Sở cũng phối hợp với TAND, Viện KSND TPHCM ban hành quy chế tổ chức họp trực tuyến xem xét việc áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện ma túy…
HĐND TPHCM ban hành Nghị quyết 21 về quy định chính sách hỗ trợ đối với người cai nghiện ma túy và người sử dụng trái phép chất ma túy bị tạm giữ hành chính để xác định tình trạng nghiện tại cơ sở cai nghiện ma túy công lập. Trong đó hỗ trợ 100% kinh phí cho người cai nghiện ma túy tự nguyện, nên đã khuyến khích người nghiện đi cai nghiện tại các cơ sở cai nghiện. Điều này cũng giúp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi trong công tác lập hồ sơ cai nghiện ma túy trên địa bàn trên địa bàn.
Với việc tăng số lượng người được đưa vào các trung tâm cai nghiện, liệu cơ sở vật chất của thành phố hiện nay có đáp ứng được?
* Số người nghiện ma túy được đưa vào cơ sở cai nghiện tăng, nhưng thành phố đã dự báo chính xác tình hình nên có sự chủ động chuẩn bị, bố trí đảm bảo cơ sở vật chất, nhân sự và các vấn đề khác có liên quan để tiếp nhận, quản lý tổ chức cai nghiện đảm bảo hiệu quả cho người cai nghiện ma túy.
Sở LĐTB-XH đang phối hợp với các sở, ngành có liên quan tiến hành rà soát tổng thể và có báo cáo đề xuất với lãnh đạo thành phố xem xét sửa chữa, bổ sung, nâng cấp, trang bị mới để đảm bảo nâng cao hiệu quả trong thời gian tới.
Sở có giải pháp gì để nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện, kéo giảm số người nghiện?
* Sở LĐTB-XH đã tập trung chỉ đạo các đơn vị triển khai đồng bộ các giải pháp, tăng cường công tác đảm bảo an ninh trật tự tại các cơ sở cai nghiện, chăm lo tốt đời sống vật chất, tinh thần cho học viên; tăng cường công tác tư vấn, tham vấn, giáo dục, dạy văn hóa, dạy nghề. Các trung tâm cũng chủ động giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc của người nghiện, áp dụng các biện pháp nghiệp vụ nắm bắt diễn biến tư tưởng của học viên để có biện pháp hỗ trợ kịp thời… Qua đó, tạo được niềm tin, sự tin tưởng để học viên an tâm học tập.
Sở LĐTB-XH cũng đã chỉ đạo các cơ sở cai nghiện xây dựng, triển khai các phương án phối hợp đảm bảo an ninh trật tự và tổ chức diễn tập trên diện rộng tại các cơ sở. Các trung tâm tổ chức thường xuyên các khóa tập huấn cho cán bộ, nhân viên tại cơ sở về đảm bảo an ninh trật tự tại cơ sở. Đồng thời, rà soát cơ sở vật chất để đầu tư, cải tạo, nâng cấp các cơ sở cai nghiện ma túy nhằm đảm bảo thực hiện hiệu quả việc đa dạng hóa các loại hình cai nghiện theo quy định. Ngoài ra, sở giao Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội phối hợp Công an TPHCM và các cơ quan chức năng tăng cường các đợt kiểm tra, giám sát tại các cơ sở cai nghiện, không để xảy ra mất an ninh trật tự tại cơ sở cai nghiện.
