Điều này đã được chứng minh khi những nông dân ở huyện Phù Cát (tỉnh Bình Định) có được “bạc tỷ” qua mỗi vụ mùa đậu phộng bội thu.
Thung lũng cát Vĩnh Hội đã được phủ xanh bằng đậu phộng Chúng tôi tìm đến thung lũng đậu phộng Vĩnh Hội (thuộc thôn Vĩnh Hội, xã Cát Hải, huyện Phù Cát, Bình Định) vào một ngày cuối tháng 11-2018. Vĩnh Hội có đến 346 nóc nhà, trên 1.500 nhân khẩu. Ngôi làng nằm lọt thỏm dưới chân núi Bà (huyện Phù Cát), lưng tựa núi, mặt hướng ra biển Đông.
Núi đá ở Vĩnh Hội cũng rất khác núi đá vùng xung quanh với những khối đá tròn trịa, tựa như hàng ngàn củ đậu khổng lồ lăn lốc vây lấy ngôi làng. Dẫu sinh sống trên vùng cát ven biển nhưng dân làng Vĩnh Hội lại chọn gắn bó với ruộng đồng, nương rẫy. Biến dải cát khô cằn trở thành những “bờ xôi, ruộng mật” để đào, đãi ra “vàng”.
Người dân ở thung lũng Vĩnh Hội đang thu hoạch đậu phộng Bên tách nước trà trong ngôi nhà của mình, ông Võ Hữu Đức, Bí thư Chi bộ thôn Vĩnh Hội, bắt đầu kể lại: Trước kia, thung lũng Vĩnh Hội là vùng cát bạc màu, nhiễm mặn, nghèo dinh dưỡng; không trồng nổi một thứ cây hiệu quả. Có giai đoạn, những cánh đồng như: đồng Công, suối Trưng, suối Cây Bàng, Mã Vôi, ruộng Suối… đều làm lúa hết nhưng năm nào cũng trắng tay vì lúa không chịu nổi đất cát nhiễm mặn.
Thung lũng cát Vĩnh Hội đã được phủ xanh bởi những cánh đồng đậu phộng | Theo ông Võ Hữu Đức, có trên 70ha đất cát thích hợp trồng đậu phộng. Vào vụ cao điểm, có ngày cả thôn bán ra thị trường 200 tấn đậu với giá 15.000 đồng/kg, doanh thu 3 tỷ đồng. Có nhiều hộ, mỗi vụ thu hoạch được 5 - 7 tấn đậu, thu trên dưới 100 triệu đồng. Bây giờ, đất cát xứ này đã làm được 3 vụ đậu và 3 vụ hành/năm. Nhờ vậy, đời sống của dân làng xứ cát đã thay đổi về mọi mặt. |
Đến năm 2012, Viện ASISOV (đặt tại TP Quy Nhơn, Bình Định) tìm đến xứ cát này, chọn 2 hộ dân ở làng Vĩnh Hội, gồm hộ ông Nguyễn Văn Mạnh (45 tuổi) và ông Trần Văn Thành (46 tuổi) hợp tác trồng thí điểm giống đậu phộng mới mang tên LDH09. Đây là giống chịu hạn, chịu mặn, sống được với cát biển do Viện ASISOV lai tạo. Tin mừng đến tai nhiều dân làng Vĩnh Hội, ai nấy đều đặt kỳ vọng vào giống đậu chịu được vùng cát nhiễm mặn này. Và thật hiệu quả khi ông Mạnh và ông Thành vụ đó bội thu, thắng lớn. Giống đậu LDH09 trồng trên đất cát nhưng cho hột to lạ thường. Dân làng thấy vậy, gọi đó là đậu “thần” hay đậu “phù thủy”.
Chân dung những "phù thủy" làng đậu phộng Vĩnh Hội Thấy tôi còn ngơ ngác như chưa hiểu hết vấn đề, Trưởng thôn Vĩnh Hội Nguyễn Ngọc Hùng nói ngay: “Nhờ làm như thế mà bây giờ cả làng trên xóm dưới ở Vĩnh Hội kinh tế đã phất lên vùn vụt. Đến nay, đã 5 năm liền giống đậu phộng LDH09 vẫn chiếm lĩnh mảnh đất này, trở thành bảo bối làm giàu của dân làng Vĩnh Hội”.
Những vụ đậu bạc tỷ
Một lần tâm sự với chúng tôi, Tiến sĩ nông nghiệp Nguyễn Thanh Phương, Phó Viện trưởng Viện ASISOV, nhận định xu thế của nông nghiệp bây giờ là phải chuyển đổi cơ cấu từ cây lúa nước sang cây trồng trên cạn để hạn chế thất thoát nước; hạn chế khí mê-tan thoát ra từ cây lúa, làm thủng tầng ozon; tăng hiệu quả kinh tế trên một đơn vị diện tích; cắt được nguồn sâu bệnh…
“Cùng với giống đậu phộng LDH09, Viện ASISOV đang tiếp tục nghiên cứu các giống cây trồng khác chịu hạn, chịu mặn và sinh trưởng ngắn nhằm hướng đến nền nông nghiệp thích ứng theo hướng hữu cơ trên cát”, ông Nguyễn Thanh Phương cho biết.
Và tương lai nếu đúng như những gì ông Nguyễn Thanh Phương nhận định, dải cát dài ven biển miền Trung sẽ là vùng canh tác nông nghiệp hữu cơ tốt nhất của cả nước. Bởi nông nghiệp hữu cơ yêu cầu phải có giá thể sạch; nguồn nước, phân hữu cơ cũng phải thật sạch… và chính cát là giá thể sạch nhất để trở thành những mỏ vàng.
Người dân ở thung lũng Vĩnh Hội đang bội thu vụ đậu phộng "bạc tỷ" “Đất cát hóa vàng là nhờ đậu phộng. Gia đình tôi vụ rồi trồng được 5 sào đậu (một sào tương đương 500m²). Mỗi sào đạt từ 500 - 700kg. Ở đây chưa ai phá được kỷ lục trồng 700kg/sào đất như tôi. Vụ đậu qua 3 tháng trồng, tôi thu hoạch được trên 3 tấn, mang về trên 60 triệu đồng, vậy là trúng lớn!”, ông Mai Hữu Lộc phấn khởi.
Bà Phan Thị Loan nói thêm: “Từ 12.000/kg vụ trước, đến nay đậu phộng đã lên giá 14.000 - 15.000 đồng/kg và còn tăng lên nữa. Sản phẩm nông dân chúng tôi làm ra đảm bảo chất lượng sạch, lại cho trái to, chắc hột nên thương lái thu mua hết để chở đến các thị trường lớn như Hà Nội, TPHCM tiêu thụ”.
