Ngày 17-8 tại Hà Nội, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội phối hợp với Đại học Quốc gia TPHCM tổ chức hội thảo Giáo dục 2018 (VEC 2018) với chủ đề “Giáo dục đại học - Chuẩn hóa và hội nhập quốc tế”.
Hội thảo có sự tham gia của khoảng 200 đại biểu là lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước; các vị đại biểu Quốc hội, đại diện Đoàn ngoại giao, các tổ chức quốc tế; các chuyên gia, nhà khoa học, nhà giáo, doanh nhân...
Phó Chủ tịch Quốc hội, Đại tướng Đỗ Bá Tỵ phát biểu khai mạc hội thảo Giáo dục đại học Việt Nam cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ
Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội, Đại tướng Đỗ Bá Tỵ khẳng định trong hơn 30 năm đổi mới, giáo dục đại học (GDĐH) Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần to lớn thực hiện thành công sự nghiệp đổi mới, đưa đất nước tiến vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, từng bước hội nhập tích cực. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đã từng bước được bổ sung, đổi mới. Năm 2012, Quốc hội đã thông qua Luật GDĐH. Đây là văn bản quy phạm pháp luật quan trọng, tạo cơ sở pháp lý cho GDĐH phát triển phù hợp với chủ trương, định hướng của Đảng. Nhờ đó, mạng lưới các trường đại học phát triển rộng khắp cả nước, đa dạng về loại hình, cấp bậc và ngành nghề đào tạo; quy mô đào tạo không ngừng tăng, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu học tập của nhân dân. Các điều kiện đảm bảo chất lượng đào tạo từng bước được cải thiện.
| “Giáo dục đại học đã cung cấp cho đất nước hàng triệu nhân lực có trình độ đại học, hàng vạn cán bộ có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ. Đây là lực lượng quan trọng, giữ vai trò nòng cốt của quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, thúc đẩy sự phát triển đất nước trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế”, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nói. |
Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cho rằng, trong sự nghiệp phát triển GD-ĐT, mỗi cấp học và trình độ đào tạo đều có vị trí, vai trò và ý nghĩa nhất định. GDĐH là nơi chịu trách nhiệm cuối cùng của hệ thống giáo dục để đưa sản phẩm giáo dục ra xã hội, là cấp học có vai trò quyết định trong việc xây dựng và phát triển lực lượng lao động chất lượng cao cho công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế của đất nước.
Đông đảo các chuyên gia tham dự hội thảo Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, trước sự vận động, phát triển không ngừng của khoa học -công nghệ và tri thức nhân loại, đặc biệt là trước yêu cầu của toàn cầu hóa, quốc tế hóa, GDĐH Việt Nam cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ để không chỉ đảm đương được trách nhiệm đào tạo, bồi dưỡng nhân lực cho đất nước mà còn có sức hội nhập, cạnh tranh.
Hơn 70 tham luận của các tác giả/nhóm tác giả trong và ngoài nước, hội thảo được tổ chức theo hình thức tương tác giữa các diễn giả và các đại biểu tham dự. Phần thảo luận chuyên đề tập trung vào ba nội dung trọng tâm liên quan chủ đề của hội thảo: năng lực hệ thống GDĐH; tài chính đại học; quản lý nhà nước và quản trị đại học.
Phát biểu đề dẫn, PGS-TS Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng cho rằng, GDĐH là một khâu then chốt quyết định đối với chất lượng nguồn nhân lực phục vụ cho sự nghiệp đổi mới và hội nhập quốc tế của đất nước. Với sứ mệnh là nơi sáng tạo ra tri thức mới, thực hiện đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực có trình độ chất lượng cao đáp ứng nhu cầu xã hội, GDĐH giữ vai trò là đòn bẩy quyết định cho sự tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế, hướng đến sự phồn vinh và thịnh vượng của đất nước. Tuy nhiên GDĐH Việt Nam đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới để đáp ứng nhu cầu thực tiễn.
“Dù đã có những kết quả nhấn định nhưng nhận thức và thực trạng các chính sách cụ thể trong GDĐH vẫn còn phân tán và ý kiến khác nhau. Do đó cần tạo ra diễn đàn để cùng nhau trao đổi, thảo luận và đề xuất các ý tưởng, chính sách cho GDĐH”, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng nói.
Các trường đại học Việt Nam cần vươn lên thứ hạng cao hơn trong xếp hạng quốc tế
Theo ông Phan Thanh Bình, chủ đề lựa chọn cho hội thảo năm nay là “chuẩn hóa và hội nhập quốc tế” được xem là nội dung nền tảng, những yêu cầu đối với sự phát triển GDĐG Việt Nam. Đó là những vấn đề lớn, có tính thời sự, thu hút sự chú ý của xã hội và được giới chuyên môn đặc biệt quan tâm. Mục tiêu của hội thảo là tạo sự đồng thuận trong tầm nhìn, trong nhận thức về những vấn đề then chốt của hệ thống GDĐH để xác định quan điểm đúng đắn, lựa chọn phương thức triển khai phù hợp; xây dựng chính sách phát triển GDĐH thời gian tới và gần nhất là việc hoàn thiện dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật GDĐH sẽ trình Quốc hội thông qua trong kỳ họp tháng 10, tháng 11 tới.
Tại hội thảo, ông Dilip Parajuli, đại diện Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam trong bài phát biểu về khuynh hướng GDĐH và vai trò của tài chính đại học đã cho rằng, Việt Nam mới chỉ có 2 trường ĐH nằm trong top 1.000 trường ĐH hàng đầu thế giới, trong khi Trung Quốc là 39. Để phát triển GDĐH theo kịp xu thế thế giới, Việt Nam cần đầu tư công và đầu tư cao hơn để mở rộng cho GDĐH.
Cũng theo ông Dilip Parajuli, lượng sinh viên Việt Nam du học quốc tế ngày càng nhiều. Tuy nhiên mức độ quốc tế hóa của GDĐH Việt Nam còn rất thấp. Do đó, luật GDĐH tới đây cần làm rõ để mở rộng mức độ quốc tế hóa của GDĐH Việt Nam. Bên cạnh đó, dù thích hay không thích thì việc xếp hạng ĐH trên thế giới là quan trọng để có bức tranh tổng thể cũng như tạo cú hích cho các trường.
“Các trường ĐH Việt Nam cần vươn lên thứ hạng cao hơn trong xếp hạng quốc tế, nhất là về nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, không nên quy định xếp hạng trong luật mà nên khuyến khích các trường tham gia”, ông Dilip Parajuli khuyến cáo.
Giáo dục đại học Việt Nam cần sử dụng công nghệ đột phá để bảo đảm sự phát triển bền vững Ông cũng cho rằng, GDĐH Việt Nam cần tăng tính minh bạch, giải trình của các trường. Việt Nam đang đi đúng hướng về tự chủ ĐH tuy nhiên cần bảo đảm rõ ràng hơn về cả pháp lý cũng như những khái niệm rõ ràng về tự chủ cả học thuật, tài chính, nhân sự. Chính phủ cần có những hỗ trợ, đầu tư cho các trường ĐH trọng điểm, nhất là 2 ĐHQG để họ tự chủ cao hơn, vươn lên thứ hạng xếp hạng tốt hơn trên toàn cầu.
Về trách nhiệm giải trình, ông Dilip Parajuli đánh giá hiện đã có tín hiệu khả quan hơn, kể cả về sự tham gia của sinh viên trong quá trình này, tuy nhiên vai trò của nhà nước cần thể hiện ở tính định hướng nhiều hơn thay vì can thiệp. Nhà nước cần định hướng nhiều hơn và can thiệp ít đi.
Cùng với đó, GDĐH Việt Nam cần sử dụng công nghệ đột phá để bảo đảm sự phát triển bền vững. Với tài chính GDĐH, cần có sự bền vững. Hiện nay, đầu tư công cho GDĐH tại Việt Nam vẫn ở mức thấp.
| “Chính phủ cần tăng mức đầu tư cho GDĐH tương tự các quốc gia khác đang làm. Việt Nam cần tìm hiểu các phương án tài chính chia sẻ, ví dụ chính sách cho vay tín dụng sinh viên. Nhiều quốc gia khác cũng đang áp dụng chương trình này…”, ông Dilip Parajuli khuyến nghị. |
Các ý kiến đến từ các trường ĐH Việt Nam cho rằng, tự chủ ĐH trước hết phải bảo đảm tự do học thuật. Cùng với đó, ĐH Việt Nam cần phát triển quốc tế hóa.
Hội nghị làm việc hết ngày 17-8.
PHAN THẢO
Phó Chủ tịch Quốc hội, Đại tướng Đỗ Bá Tỵ phát biểu khai mạc hội thảo 
Đông đảo các chuyên gia tham dự hội thảo 
Giáo dục đại học Việt Nam cần sử dụng công nghệ đột phá để bảo đảm sự phát triển bền vững 
