Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, yêu cầu về chất lượng nguồn nhân lực Việt Nam đáp ứng nhu cầu xã hội, nhu cầu của các doanh nghiệp đặt ra cấp thiết hơn bao giờ hết. Trong đó, vai trò của các trường đại học đối với sự phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ngày càng trở nên quan trọng, đặc biệt là đối với Đại học Quốc gia TPHCM, một trong hai hệ thống đại học lớn nhất Việt Nam.
Theo ông Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, trong thực tiễn, khi các nhà đầu tư đến Việt Nam đều đặt hai vấn đề: thứ nhất, hạ tầng như thế nào; thứ hai, nguồn nhân lực chất lượng cao có đáp ứng được hay không. Hạ tầng thì có thể giải quyết nhanh chóng trong quá trình phát triển nhưng điều băn khoăn của các nhà đầu tư hiện nay thường chú trọng vào nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là những ngành nghề ưu tiên, mà gần đây chúng ta đang rất thiếu hụt.
Mỗi năm Đại học Quốc gia TPHCM đào tạo cho xã hội khoảng 50.000 cử nhân, 1.200 thạc sĩ và hơn 100 tiến sĩ, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao cho doanh nghiệp. Với sứ mạng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, bồi dưỡng nhân tài, có năng lực dẫn dắt, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, từ nhiều năm qua, Đại học Quốc gia TPHCM luôn là một trong những cơ sở giáo dục đại học tiên phong của cả nước trong việc định hướng và mở ngành đào tạo mới, bắt kịp xu hướng phát triển của xã hội.
Năm 2022, Đại học Quốc gia TPHCM đã mở 6 ngành đào tạo trình độ đại học và 1 ngành trình độ sau đại học trong các lĩnh vực khoa học xã hội nhân văn, khoa học tự nhiên, nông nghiệp và khoa học sức khỏe. Và chuẩn bị đào tạo về thiết kế vi mạch trong chương trình đại học, đây là ngành đạt tổng doanh thu 215,4 tỉ USD năm 2022 trên toàn cầu nhưng tại Việt Nam đang cực kỳ thiếu hụt nhân lực.
Đại học Quốc gia TPHCM không chỉ tiên phong trong việc đào tạo các ngành học đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực của xã hội mà còn đặc biệt quan tâm đến phẩm chất và năng lực của sinh viên tốt nghiệp. Với việc gắn kết với doanh nghiệp, bám sát những trụ cột quan trọng gồm đào tạo, nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, phục vụ cộng đồng, Đại học Quốc gia TPHCM đã ban hành bộ phẩm chất và năng lực sinh viên tốt nghiệp với những tiêu chí rõ ràng.
Về phẩm chất, Đại học Quốc gia TPHCM nêu cao 4 giá trị: trí tuệ, thích ứng, sáng tạo và trách nhiệm. Cụ thể, sinh viên tốt nghiệp Đại học Quốc gia TPHCM là những người có nền tảng kiến thức chung về chuyên môn; tích cực trải nghiệm, học tập suốt đời và có khả năng vận dụng kiến thức để giải quyết hiệu quả các vấn đề trong cuộc sống, nghề nghiệp. Là những người sẵn sàng đón nhận sự thay đổi của bối cảnh; kịp thời và kiên trì thực hiện các điều chỉnh phù hợp nhằm bảo đảm và nâng cao chất lượng của công việc, cuộc sống trong môi trường đa lĩnh vực, đa văn hóa và thế giới biến đổi nhanh chóng. Có khả năng hình thành ý tưởng mới từ nhận thức nhạy bén với những xu hướng thay đổi của công việc cũng như cuộc sống; nỗ lực đề xuất, kiên trì triển khai các ý tưởng mới phục vụ cho cuộc sống. Chủ động thực hiện đầy đủ vai trò của mình để đóng góp, phục vụ cho sự phát triển bền vững của bản thân, gia đình, cộng đồng và cam kết với những giá trị đạo đức, văn hóa.
Về năng lực, sinh viên tốt nghiệp Đại học Quốc gia TPHCM chủ động xác định, triển khai mục tiêu, kế hoạch học tập và đánh giá, điều chỉnh việc học hiệu quả theo định hướng của bản thân trên nền tảng năng lực học tập suốt đời; có khả năng tìm hiểu, lập luận một cách khoa học để nắm vững vấn đề, giải quyết vấn đề hoặc hình thành hiểu biết mới. Có khả năng nhận biết, khai thác và làm chủ công nghệ số để vận dụng giải quyết các vấn đề thực tiễn một cách an toàn, hiệu quả, trách nhiệm, sáng tạo. Có khả năng thấu cảm và tương tác hiệu quả với các cá nhân và nhóm xã hội trong môi trường đa văn hóa. Có khả năng truyền cảm hứng, lan tỏa sự tự tin, niềm đam mê, tạo động lực cho người khác; có khả năng quản trị bản thân và tập thể để hiện thực hóa mục tiêu đề ra.
Không chỉ đào tạo sinh viên, Đại học Quốc gia TPHCM còn hỗ trợ nhiều doanh nghiệp trong đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ nhân viên, lãnh đạo đang làm việc tại doanh nghiệp. Nhiều khóa học ngắn hạn được thiết kế theo nhu cầu của doanh nghiệp ra đời và đáp ứng những tiêu chí về kỹ năng, tay nghề cho nguồn nhân lực tại doanh nghiệp. Các chương trình đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ chuyên môn cũng được các doanh nghiệp quan tâm và cử nhân sự theo học. Một số khóa học có thể liệt kê như: Kỹ năng lãnh đạo và tư duy chiến lược; Kỹ năng huấn luyện (training) và khai huấn (coaching) cho nhân viên cấp dưới; Kỹ năng truyền thông nội bộ; Kỹ năng quản lý tài chính và rủi ro; Phát triển trí tuệ cảm xúc; Kỹ năng quản lý bán hàng;…
Với hệ thống 38 đơn vị thành viên và trực thuộc, trong đó có 7 trường đại học thành viên đào tạo 139 ngành cử nhân và 141 ngành thạc sĩ, Đại học Quốc gia TPHCM không chỉ cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao đa dạng về số lượng và ngành nghề mà còn đạt chất lượng cao nhờ đảm bảo các tiêu chí về phẩm chất và năng lực của sinh viên tốt nghiệp. Với những nỗ lực phát triển chương trình đáp ứng nhu cầu xã hội và tinh thần cầu thị, đồng hành cùng doanh nghiệp, Đại học Quốc gia TPHCM đã đang và sẽ là địa chỉ đáng tin cậy, đóng vai trò to lớn trong việc cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam.
Theo PGS-TS Trần Mạnh Hà, Phó trưởng Ban đào tạo, Phó giám đốc Phụ trách Khu Công nghệ phần mềm (Đại học Quốc gia TPHCM), hiện nay ĐH Quốc gia TPHCM đang xây dựng chương trình đào tạo kỹ sư tiên tiến ngành công nghệ vi mạch, tập trung vào chất lượng chứ không chạy theo số lượng. Mục tiêu đề ra đến năm 2027, các trường thành viên sẽ đào tạo khoảng 1.000 kỹ sư công nghệ vi mạch. Cùng với đó, ĐH Quốc gia TPHCM cũng đề xuất các hỗ trợ cụ thể từ Chính phủ cũng như địa phương và liên kết với các tổ chức quốc tế, thu hút và mời gọi các chuyên gia quốc tế về giảng dạy.
