Trong phần chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, vấn đề thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng được nhiều đại biểu (ĐB) chất vấn.
ĐB Phạm Thị Kiều (Đắk Nông) đề nghị Bộ trưởng Đào Hồng Lan đánh giá về thực trạng sử thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vốn đang là mối nguy hiểm cho sức khỏe con người, nhất là đối với thanh thiếu niên.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang tăng nhanh và tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân, đặc biệt là đối với giới trẻ. Qua điều tra tại 34 tỉnh, thành phố vào năm 2020 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, trong đó tập trung cao nhất ở nhóm tuổi từ 15-24 tuổi. Kết quả điều tra liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi thấy rằng, nhu cầu và việc sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là đối với phụ nữ, trẻ em gái cũng tăng lên. Tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là rất nhiều đến với sức khỏe người dân. Bộ Y tế cũng đã báo cáo Chính phủ về vấn đề này.
Mang thuốc lá điện tử đến nghị trường và giơ lên cho các ĐB xem, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, thuốc lá điện tử có hình thức rất bắt mắt, hấp dẫn. Về tác hại, Bộ trưởng cho biết, có nhiều báo cáo về ảnh hưởng đến tim, gan, loạn thần…, gây nguy cơ cao đối với sức khỏe của người dân, giới trẻ.
Cũng theo Bộ trưởng, hiện nay thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử vẫn trôi nổi trên thị trường, dù không cho phép kinh doanh nhưng với lợi nhuận hấp dẫn, việc buôn lậu mặt hàng này vẫn phức tạp. Bộ Y tế cũng đã báo cáo Chính phủ phải có giải pháp mạnh mẽ hơn để ngăn chặn việc buôn bán mặt hàng này, mong muốn có nghị quyết của Quốc hội về ngăn chặn thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử trước khi Luật Phòng, chống tác hại được sửa đổi, trong đó có các quy định cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
Bộ trưởng cũng thông tin, tại phiên họp giả định “Quốc hội trẻ em” vừa qua, 100% ý kiến các em cũng kiến nghị cấm thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử. Bộ Y tế cũng mong cấm thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử để bảo vệ sức khỏe người dân.
Dù Bộ trưởng đã trả lời khá rõ về vấn đề này, nhưng tiếp tục được một số ĐB chất vấn vì lo ngại đến nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe nhân dân, nhất là nguy cơ trà trộn ma túy trong các mặt hàng này.
ĐB Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) nêu, trong dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) có quy định trường hợp thuốc lá mới được phép nhập khẩu, sản xuất kinh doanh tại Việt Nam theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá hoặc văn bản quy phạm pháp luật quy định, thì các sản phẩm thuốc lá mới sẽ là đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. ĐB đề nghị Bộ trưởng cho biết quan điểm về quy định này?
ĐB Lê Hoàng Anh (Gia Lai) cũng cho rằng, theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an), tình trạng tẩm ướp ma túy trong thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới tăng rất mạnh, khó phát hiện và cục đồng tình cấm sản xuất, nhập khẩu, phân phối và quảng cáo các loại thuốc lá này. Tuy nhiên, Bộ Công thương muốn thí điểm để quản lý tốt hơn. “Không ít cử tri phản ánh nhiều nhóm lợi ích của ngành công nghiệp thuốc lá đang tích cực vận động để duy trì thử nghiệm quản lý các sản phẩm thuốc lá. Vậy trách nhiệm tham mưu của Bộ Y tế đến đâu khi mà đến thời điểm này, Chính phủ vẫn chưa thể hiện rõ quan điểm về thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử?”, ĐB đặt vấn đề.
Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, với những hình thức xuất hiện mới của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử, Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ nhiều giải pháp quản lý; đẩy mạnh khâu truyền thông về tác hại của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử. Các bộ, ngành đều tán thành cần cấm thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử sau khi Bộ Y tế báo cáo bằng chứng về tác hại của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử. Bộ đang hoàn thiện dự thảo nghị quyết của Quốc hội về thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử để trình Chính phủ.
Quan điểm của Bộ Y tế về vấn đề này là rất nhất quán, đã đề nghị Bộ Tài chính là cần phải cấm thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử. Nếu thu một đồng thuế của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử thì cần phải bỏ ra 5 đồng để khắc phục hậu quả đối với sức khỏe của nhân dân, tổn hại đến sức khỏe của giới trẻ. “Bộ Y tế rất mong Quốc hội ủng hộ cấm thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử”, Bộ trưởng tái khẳng định.
Dù Bộ trưởng trả lời rõ quan điểm, nhưng chất vấn vấn sau đó của ĐB vẫn muốn Bộ trưởng phải trả lời rõ đến bao giờ thì có quy định rõ về vấn đề này.
