Sáng 21-7, Quốc hội đã thảo luận về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2022.
Về nội dung chương trình giám sát chuyên đề năm 2022, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã lựa chọn 4 chuyên đề trình Quốc hội xem xét, quyết định chọn 2 chuyên đề để giám sát tối cao, 2 chuyên đề còn lại sẽ giao cho UBTVQH tổ chức giám sát.
Thảo luận về nội dung này, một số đại biểu đồng tình và đề xuất thêm các chuyên đề khác nhưng cũng có đại biểu đề nghị bỏ hai chuyên đề trong dự kiến để thay bằng các chuyên đề khác.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TPHCM) đồng tình giám sát tối cao 2 chuyên đề về thực hành tiết kiệm chống lãng phí và thực hiện quy định của pháp luật về quy hoạch. Bên cạnh đó, đề xuất giám sát về thực hiện gói hỗ trợ năm 2020 (62.000 tỷ đồng) và năm 2021 (26.000 tỷ đồng) hỗ trợ người khó khăn do Covid-19.
Đại biểu Lê Thanh Vân (đoàn Cà Mau) lại đề nghị Quốc hội cân nhắc thay 2 chuyên đề. Đó là chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và chuyên đề việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã). Bởi 2 chuyên đề trên liên quan đến cơ sở pháp lý các đạo luật, nhiều nội dung, cần phải tổng kết đánh giá bởi các cơ quan chuyên môn của Quốc hội trước khi trình Quốc hội giám sát tối cao để bảo đảm hiệu quả hơn.
Đại biểu Lê Thanh Vân đề xuất 2 chuyên đề mà nhân dân rất bức xúc hiện nay là việc thực hiện chính sách pháp luật trong việc bổ nhiệm, luân chuyển, điều động cán bộ và giám sát việc sử dụng tài sản công, vốn nhà nước trong các doanh nghiệp nhà nước. Đơn cử như cách đây vài hôm, dư luận rất bức xúc việc một vị Phó Chủ tịch phường ở TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà xử phạt người dân đi mua bánh mì. Dư luận đặt ra câu hỏi là cán bộ như vậy giữ vị trí trụ cột của phường thì uy tín cán bộ thế nào?
Hoặc trường hợp mới đây Hội đồng Bầu cử quốc gia đã phải loại 1 đại biểu Quốc hội được bầu nhưng không đủ tư cách, lý do là vi phạm trước đó rất nhiều năm. Điều đó, cho thấy, công tác triển khai các quy định về nhân sự còn có biểu hiện tuỳ tiện, thiếu nhất quán và không chọn đúng người.
“Nếu Quốc hội giám sát chuyên đề có kết quả về vấn đề này sẽ là một động lực thúc đẩy mạnh mẽ cho Quốc hội, Chính phủ sốc lại đội hình, nâng cao chất lượng bộ máy để thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chiến lược của nhiệm kỳ tới”, đại biểu Lê Thanh Vân nêu.
Vấn đề nữa, theo đại biểu Lê Thanh Vân, việc thực hiện chính sách pháp luật trong quản lý sử dụng tài sản công ở các doanh nghiệp nhà nước và các đơn vị sự nghiệp công lập thời gian qua có vi phạm rất nhiều, tài sản công được chuyển hoá từ công sang tư bằng nhiều thủ đoạn: thông qua đấu giá trá hình, chuyển đổi mục đích sử dụng, biến từ công sang tư. Nhưng việc kiểm tra, giám sát ở lĩnh vực này còn ít, do đó Quốc hội nên giám sát nội dung này.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân cũng kiến nghị, hiện nay dịch Covid-19 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, có khả năng gây khó khăn cho các đoàn giám sát trong thời gian tới nên khi thực hiện giám sát, phải có những kịch bản cho việc giãn cách, đi lại, bố trí nhân sự tham gia các đoàn giám sát.
“Lãnh đạo các đoàn giám sát phải có từ các địa phương, tức là giám sát mở, khi có việc ở khu vực nào thì phân công đồng chí ở khu vực đó giám sát tại khu vực đó, nên danh sách đoàn phải là danh sách mở”, đại biểu Trần Hoàng Ngân phát biểu.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân cũng cho rằng, tài liệu giám sát phát được báo cáo đầy đủ, gửi sớm cho các thành viên đoàn giám sát, thuận lợi cho việc nhờ thêm các cơ quan chuyên môn và chuyên gia lĩnh vực đó thẩm định, tư vấn thêm cho đoàn giám sát, giúp việc giám sát có đầy đủ cơ sở thực tiễn, khoa học. Bên cạnh đó, hậu giám sát thì cần kiểm tra các địa phương, đơn vị được giám sát thực hiện yêu cầu của đoàn giám sát như thế nào, tránh tình trạng giám sát xong đâu lại vào đó.