Kiên trì theo đuổi “kỳ án gỗ trắc”, tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Tư pháp sáng nay, 15-8, ĐB Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị) phản ánh, trả lời ý kiến của ĐBQH tại phiên chất vấn do UBTVQH tổ chức ngày 20-3-2023, về xử lý vụ án ra quyết định trái pháp luật tại cơ quan CSĐT C44 Bộ Công an, Viện trưởng VKSND Lê Minh Trí cho rằng, do không có cơ quan nào giám định, định giá lô gỗ vật chứng đã bán đi một cách khuất tất nên không có cơ sở đánh giá hậu quả, hành vi vi phạm pháp luật. Vì thế, dù khởi tố vụ án nhưng nay phải đình chỉ.
“Vậy theo Bộ trưởng, trách nhiệm giám định này thuộc về cơ quan nào? Bộ trưởng có giải pháp gì để việc giám định vụ việc này được thực hiện và khi nào sẽ hoàn tất giám định?”, ông Hoàng Đức Thắng chất vấn.
 |
ĐB Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị) chất vấn |
Ông cũng gửi Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Minh Trí ý kiến, tại sao cùng một lô gỗ vật chứng các cơ quan tố tụng đã căn cứ vào kết quả giám định, định giá trước đó để làm cơ sở buộc tội các bị cáo, nay lại bảo chưa có cơ sở giám định, định giá để xem xét hậu quả hành vi vi phạm bán vật chứng trái phép nên không có căn cứ khởi tố bị can.
“Nói như Viện trưởng thì chẳng lẽ cả hệ thống tư pháp đành bó tay để tội phạm nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật? Như vậy có mâu thuẫn không?”, ĐB bức xúc.
Trả lời, Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long cho biết, trong vụ việc này, Bộ Tư pháp chỉ tham gia duy nhất một việc là trả lời văn bản hỏi các tổ chức giám định chưa được công bố trong danh sách thì có đủ thẩm quyền theo quy định của pháp luật về giám định tư pháp để làm việc này không?
 |
Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long |
“Chúng tôi nói là đủ. Cụ thể là Viện Sinh thái và tài nguyên sinh vật đủ điều kiện. Chúng tôi chỉ khẳng định về mặt hình thức và quy định của pháp luật về giám định. Bộ Tư pháp không có thẩm quyền đi vào nội dung”, ông Lê Thành Long khẳng định.
Tham gia trả lời ĐB Thắng, Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Minh Trí cho biết, đây là lần thứ 10 ông trả lời về vụ án này và vụ án liên quan.
Theo ông Lê Minh Trí, ở đây có 2 vụ án. Một là vụ buôn lậu, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Vụ này đã xử sơ thẩm và phúc thẩm. Vụ án thứ hai là vụ ra quyết định trái pháp luật liên quan việc xử lý, bán vật chứng trái pháp luật của cơ quan điều tra.
Với vụ án thứ 2, hiện cơ quan điều tra VKSND Tối cao hiện nay đang thực hiện biện pháp tố tụng tạm đình chỉ, chứ không phải đình chỉ. “Nhưng bởi vì trong quá trình tố tụng, điều tra là có thời hạn còn thời hạn giám định lại chưa xác định cụ thể trong luật, cơ quan giám định trả lời trễ nên hết thời hạn, chúng tôi phải tạm đình chỉ. Còn khi có kết quả hoặc căn cứ pháp luật, chúng tôi sẽ phục hồi điều tra”, người đứng đầu VKSND Tối cao giải thích.
Cũng theo ông Trí, thời gian qua, cơ quan điều tra VKSND Tối cao đã gửi 4 cơ quan có chức năng giám định để giám định hậu quả thiệt hại của vụ án này, nhưng Hội đồng định giá của Quảng Trị và Đà Nẵng đều trả lời “gỗ không còn, đây là loại quý hiếm nên không có cơ sở định giá”.
Bộ Tài chính trả lời không thuộc thẩm quyền định giá của Bộ, còn Bộ NN-PTNT trả lời chưa đầy đủ căn cứ, cơ sở pháp lý theo quy định chuyên môn về hoạt động của hội đồng định giá tài sản. Có nghĩa là tới giờ này, 4 cơ quan chức năng đều chưa có cho ra kết quả; vừa từ chối, vừa không cho ra kết quả nên không xác định được hậu quả thiệt hại.
Vẫn theo Viện trưởng Lê Minh Trí, trong xử lý tội phạm hình sự, một là phải có hành vi vi phạm pháp luật hình sự, hai là gây ra hậu quả phải được xác định.
“Ở đây hành vi vi phạm, tôi khẳng định là có, vi phạm điều 76 Bộ luật Tố tụng hình sự về việc ra quyết định bán vật chứng trái pháp luật. Nhưng về hậu quả, vì sao trong vụ án buôn lậu tính được, mà vụ ra quyết định trái pháp luật không tính được, tôi xin giải thích thế này. Một là đối tượng và thời điểm xác định hậu quả của 2 vụ án này là khác nhau. Đối tượng xác định hành vi buôn lậu trước đây xác định về số lượng, chủng loại và quy ra tiền ở thời điểm đó. Còn bây giờ xác định hậu quả tại thời điểm ra quyết định bán vật chứng trái pháp luật, nhưng thời điểm này lô vật chứng bán mất rồi nên không còn để giám định thực tế, mà giám định theo nguyên tắc khác thì các cơ quan chưa đáp ứng được. Tới giờ này, về căn cứ pháp luật, chưa có kết quả giám định và chưa có căn cứ nào khác thì chúng tôi chưa thể thực hiện chức năng điều tra được, mà phải tạm đình chỉ để thực hiện theo đúng quy định của pháp luật”, Viện trưởng Lê Minh Trí khẳng định.
Theo ông Lê Minh Trí, việc chưa chứng minh được tội phạm, chưa kết luận được cũng khiến ông thấy “băn khoăn về trách nhiệm của mình trong thực thi nhiệm vụ”, nhưng không thể bất chấp pháp luật để kết luận cho bằng được, khi chứng cứ hoặc quy định của pháp luật chưa đủ chứng cứ để kết luận. Viện trưởng Lê Minh Trí cho rằng, VKSND Tối cao đã làm đúng chức trách nhiệm vụ theo quy định của pháp luật.
