Lễ hội nhằm tri ân Anh hùng dân tộc Lê Lợi, các vua Lê, các tướng sĩ và nhân dân có công lao đóng góp trong lịch sử dựng nước và giữ nước; đồng thời giới thiệu, quảng bá nét đẹp về vùng đất, con người xứ Thanh, giá trị của Di tích Quốc gia đặc biệt Lam Kinh.
Trong ngày khai hội, hàng ngàn du khách từ khắp mọi miền đã về Lam Kinh để chiêm bái, tưởng nhớ công ơn vua Lê Thái Tổ và các bậc tiền nhân, đồng thời tham gia, thưởng thức nhiều sự kiện, tiết mục đặc sắc tại lễ hội.
Trong lễ khai mạc, các tiết mục sân khấu hóa đã tái hiện lại những nét chính về Anh hùng dân tộc Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Anh hùng dân tộc Lê Lợi sinh ra và lớn lên trong bối cảnh đất nước đang đứng trước thử thách hết sức nguy nan. Từ năm 1407, sau khi cuộc kháng chiến của nhà Hồ đi vào thất bại, nước Đại Việt rơi vào ách đô hộ của nhà Minh.
Với tinh thần yêu nước, căm thù giặc, năm 1416 tại Lũng Nhai, Anh hùng dân tộc Lê Lợi cùng 18 vị tướng tài tâm phúc đã mở Hội thề quyết tâm chống giặc Minh, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ cho nhân dân. Lời thề thiêng liêng đã lan tỏa và thu hút anh hùng hào kiệt từ mọi miền đất nước tìm về Lam Sơn tụ nghĩa.
Ngày Mùng 2 Tết năm Mậu Tuất (1418), tại vùng rừng núi Lam Sơn, dưới sự lãnh đạo của Anh hùng dân tộc Lê Lợi, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn bùng nổ. Trải qua 10 năm, với bao đau thương, mất mát, bằng nghệ thuật quân sự lấy yếu chống mạnh, lấy ít địch nhiều, năm 1428, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn kết thúc thắng lợi.
Sau khi giành được độc lập, ngày 15 tháng 4 năm Mậu Thìn 1428, tại Điện Kính Thiên kinh thành Thăng Long, Bình Định Vương Lê Lợi lên ngôi Hoàng Đế lấy niên hiệu là Thuận Thiên, khôi phục Quốc hiệu Đại Việt, lập nên vương triều Hậu Lê kéo dài hơn 360 năm.
Ngày 22 tháng 8 năm Quý Sửu (tức ngày 5-9-1433), Anh hùng dân tộc Lê Lợi băng hà khi mới 49 tuổi. Thi hài của Đức Vua được đưa về an táng tại Vĩnh Lăng đất Lam Sơn và khu điện miếu Lam Kinh cũng bắt đầu được xây dựng.
