Ngày 5-4, Bệnh viện Chợ Rẫy phối hợp với Trung tâm điều phối ghép tạng quốc gia tổ chức Hội nghị phát triển "Mạng lưới tư vấn viên vận động hiến tặng mô, tạng" khu vực phía Nam.
PGS-TS Đồng Văn Hệ, Giám đốc Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người (Bộ Y tế) cho biết, sau 32 năm Việt Nam thực hiện ca ghép tạng đầu tiên và 14 năm triển khai công tác lấy tạng từ người cho chết não, cả nước mới chỉ thực hiện hơn 8.365 ca ghép mô, bộ phận cơ thể người. Hiện, cả nước có gần 4.000 người trong danh sách chờ ghép, chủ yếu là bệnh nhân chờ ghép thận và gan.
Theo PGS-TS Đồng Văn Hệ, ở các nước phát triển, tỷ lệ hiến và ghép tạng, ghép mô từ người chết não là rất cao, từ 50% - 60% và thậm chí là nhiều nước như Tây Ban Nha, Pháp... tỷ lệ ghép lên đến 90%. Còn ở Việt Nam thì số được ghép tạng hạn chế, đặc biệt chỉ có 0,15% người chết não đồng ý hiến tạng (thống kê vào năm 2023). "Hiện cả nước cũng mới chỉ có hơn 80.000 người đăng ký hiến tạng và số lượng hiến tạng để ghép chủ yếu từ người sống (chiếm 94 - 95%). Việt Nam cũng chưa thông qua đề xuất ghép tạng từ người chết tim", PGS-TS Đồng Văn Hệ thông tin.
PGS-TS Đồng Văn Hệ cho biết, thống kê của 1.500 bệnh viện trên toàn quốc, mỗi năm chỉ có 11 ca chết não hiến tạng. Khan hiếm nguồn tạng là yếu tố cơ bản khiến hoạt động ghép tạng của Việt Nam kém hiệu quả. Do không có mô, tạng nên 26 cơ sở hoạt động ghép tạng, ghép mô kém hiệu quả, không đồng đều, ít đầu tư và không đúng. Chỉ có khoảng 4 bệnh viện ghép trên 100 ca/năm, có nơi 1 tuần ghép 1 - 2 ca. Thực trạng hiện nay nhiều bệnh viện phải dừng ghép tạng, nguyên nhân không phải do họ không làm được mà là do không có tạng để ghép.
"Việc người chết não ít hiến mô, tạng không phải do quan điểm tôn giáo, tín ngưỡng, do người dân không hiểu mà là những lý do khác. Chính vì vậy, việc phát triển mạng lưới các bệnh viện thực hiện chẩn đoán chết não và hồi sức chết não hiến mô, bộ phận cơ thể người trên toàn quốc là việc làm cần thiết trong thời gian tới", PGS-TS Đồng Văn Hệ nói
Phát biểu tại hội nghị, TS-BS Nguyễn Tri Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, tại các nước phát triển, việc hiến tạng đã trở nên khá phổ biến. Tuy nhiên ở Việt Nam, vẫn còn nhiều người dân chưa hiểu hết ý nghĩa cao đẹp này. Trong khi đó, cả nước đang có hàng chục ngàn người đang chờ được ghép mô, tạng để duy trì sự sống. "Để người dân hiểu rõ về bản chất của việc hiến tạng và ý nghĩa to lớn của nghĩa cử cao đẹp này, cần có sự ủng hộ của xã hội và các cơ quan chức năng. Việc tăng cường các hoạt động truyền thông nhằm nâng cao hiểu biết, thay đổi thái độ, thu hút sự quan tâm của các tầng lớp dân cư trong cộng đồng là hết sức cần thiết", TS-BS Nguyễn Tri Thức thông tin.
Ông cũng cho biết, tính đến thời điểm này, đơn vị điều phối ghép các bộ phận cơ thể người ở Bệnh viện Chợ Rẫy đã tiếp nhận hơn 47.000 đơn đăng ký hiến tạng.
Dịp này, Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam đã trao quyết định thành lập Chi hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam tại Bệnh viện Chợ Rẫy.