Là một trong 5 thành phố trực thuộc Trung ương, Đà Nẵng giữ vị trí trọng yếu về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng của khu vực miền Trung - Tây Nguyên nói chung và vùng kinh tế động lực miền Trung nói riêng. Đồng thời, Đà Nẵng là cửa ngõ quan trọng ra biển của Tây Nguyên và các nước Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar đến các nước vùng Đông Bắc Á thông qua Hành lang kinh tế Đông – Tây.
Theo ông Trần Chí Cường, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, Đà Nẵng có diện tích không lớn nhưng có lợi thế về vị trí địa lý, nguồn nhân lực chất lượng cao, cơ sở hạ tầng phát triển đồng bộ, hệ thống giao thông kết nối liên vùng và khu vực.
Đây cũng là một trong số ít địa phương có cả cảng biển quốc tế, cảng hàng không quốc tế và nằm trên các tuyến đường huyết mạch của quốc gia… giúp thành phố thuận lợi hơn trong phát triển kinh tế, thương mại, dịch vụ và du lịch.
Quan trọng hơn, địa phương đã có các quyết sách chính trị của Đảng, đề ra các chủ trương, định hướng mang tính chiến lược xây dựng Đà Nẵng trong tầm nhìn dài hạn trở thành thành phố cảng biển, đô thị biển quốc tế với vị trí là hạt nhân của chuỗi đô thị và cực tăng trưởng của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung – Tây Nguyên.
Tuy vậy, theo ông Dương Tiến Lâm, Trưởng Văn phòng đại diện Hiệp hội doanh nghiệp logistics Việt Nam tại Đà Nẵng, hệ thống logistics tại Đà Nẵng “có nhưng chưa đủ” để đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp xuất khẩu và trở thành trung tâm logistics của vùng.
Đối với vận tải đường bộ, ông Lâm đánh giá là được các nhà xuất nhập khẩu ở khu vực quan tâm và thường xuyên sử dụng, nhất là đối với thị trường là các quốc gia có tiếp giáp đường biên giới với Việt Nam như Trung Quốc, Lào, Thái Lan, Campuchia… Tuy nhiên, các cửa khẩu chính và gần Đà Nẵng nhất là cửa khẩu Lao Bảo, La Lay (Quảng Trị) có hoạt động nhưng khai thác ít. Cửa khẩu qua Nam Giang (tỉnh Quảng Nam) đi Dak Ta Ook (Lào) khai thác không tốt do đường giao thông chưa nâng cấp.
Bên cạnh đó, vận tải hàng không của Đà Nẵng không được như kỳ vọng khi lượng hàng hóa khai thác qua Sân bay Đà Nẵng tăng trưởng chậm và có quy mô nhỏ so với 2 đầu là Hà Nội và TPHCM. Một trong các hạn chế hiện tại là diện tích kho bãi của ga hàng hóa còn nhỏ, chưa có kho lạnh.
Đà Nẵng có một cảng biển quốc tế có thể tiếp nhận tàu container đó là cảng Tiên Sa. Tuy nhiên, dù là lựa chọn trên hành trình vận chuyển hàng hóa của nhiều hãng tàu hàng đầu thế giới nhưng cảng vẫn có năng suất giới hạn. Một vấn đề đáng lo ngại đối với các doanh nghiệp xuất khẩu đó chính là tình trạng cước vận tải biển cao. Riêng tại Đà Nẵng, từ tháng 4-2024, cước vận tải biển tăng trở lại như thời điểm trước Covid-19, ảnh hưởng rất lớn đến các doanh nghiệp.
“Ngoài khu vực Đông Nam Á, Trung Quốc, đa phần cước vận tải biển đến các khu vực khác đều tăng cao, điều này đòi hỏi doanh nghiệp cần có sự cân nhắc, tính toán với những biến động từ nay đến cuối năm”, ông Lâm lý giải.
Là một trong những doanh nghiệp lớn tại Đà Nẵng, ông Lê Hoàng Khánh Nhựt, Tổng giám đốc Công ty CP Cao su Đà Nẵng cho rằng, trong xu hướng cạnh tranh vô cùng khốc liệt này, logistics chiếm vai trò quyết định đối với xuất khẩu khi Việt Nam chưa có các hãng vận tải lớn để đồng hành cùng doanh nghiệp. Đơn cử như Thái Lan, Chính phủ có chính sách hỗ trợ chi phí logistics cho doanh nghiệp. Bởi vậy cùng một container hàng từ Thái Lan xuất khẩu đi Mỹ luôn có chi phí thấp hơn 100 - 200USD so với Việt Nam.
Ông Nhựt đề nghị, chính quyền cần tăng cường kết nối các doanh nghiệp có chung đặc thù xuất khẩu, đảm bảo có dung lượng lớn container vào thị trường trọng điểm để có cơ sở đàm phán giá với các hãng vận tải, giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí logistics.
Để tạo ra bước chuyển biến mới, phát huy tối đa vị trí, vai trò quan trọng đặc biệt và khai thác có hiệu quả hơn tiềm năng, lợi thế phát triển của TP Đà Nẵng, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho rằng, địa phương cần phải có các giải pháp thúc đẩy khoa học, công nghệ, liên kết chuỗi trong sản xuất nâng cao giá trị sản phẩm, liên kết vùng trong các hoạt động xúc tiến thương mại và xuất khẩu theo quy mô chuyên nghiệp để phát huy tối đa các nguồn lực, thực thi hiệu quả các chương trình hành động mang tính đột phá.
