Để có nhiều trang trại hữu cơ, các sở ngành và địa phương đã có chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện để phát triển nông nghiệp đô thị.
Chuỗi liên kết đảm bảo môi trường
Đó là trang trại NNHC phức hợp Nhất Thống (Everyday Organic) xuất hiện trên vùng đất trước đây bị nhiễm phèn thuộc huyện Nhà Bè với diện tích 12ha, vừa đạt chứng nhận hữu cơ quốc tế của Bộ Nông nghiệp Hoa kỳ (USDA), cơ quan Nông nghiệp và nông thôn châu Âu (EU) và Bộ Nông nghiệp Nhật Bản (JAS). Để xây dựng một vùng đất sản xuất nông nghiệp tập trung và phù hợp với các yêu cầu hữu cơ quốc tế, trang trại Nhất Thống đã nỗ lực liên tục 3 năm trong việc cải tạo đất, khắc phục mối nguy cơ nhiễm phèn, nhiễm mặn của vùng đất Nhà Bè.
Bắt đầu từ năm 2017 và 2018, trang trại tổ chức sản xuất các loại rau, củ, quả theo tiêu chuẩn hữu cơ quốc tế. Năm 2019 đầu tư chăn nuôi gia súc, gia cầm như bò, dê, heo, gà, vịt lấy thịt, sữa và trứng; cuối cùng nuôi các loại cá nước ngọt, nước lợ. Không những vậy, trang trại còn áp dụng các công nghệ tiên tiến để xây dựng mô hình trang trại sản xuất NNHC phức hợp khép kín, cung cấp sản phẩm chất lượng cao cho người tiêu dùng và hướng đến xuất khẩu.
Với diện tích nhà màng công nghệ cao 25.000m², trang trại đã từng bước sản xuất nhiều loại rau, đặc biệt là các giống rau ngoại như xà lách hỗn hợp, cải keo, cải cầu vồng, bông cải xanh baby, cà chua cherry, quế tím, quế xanh, dưa leo Nhật, củ cải đỏ, cà rốt baby, củ dền baby… Ngoài ra, một số loại cây trồng khác được bố trí trồng ngoài trời với diện tích khoảng 20.000m2 như bầu, bí, mướp, khổ qua và một số loại cây ăn trái. Tương lai, trang trại còn hướng tới việc tổ chức sản xuất các loại nấm ôn đới và nhiệt đới trên diện tích khoảng 3.000m2. Song song đó, các vật tư đầu vào như hạt giống, cây trồng, phân bón, dinh dưỡng, thuốc bảo vệ thực vật sử dụng phải được chứng nhận của Tổ chức chứng nhận vật liệu hữu cơ quốc tế (OMRI) để không có dư lượng của 256 chỉ tiêu hóa học.
Không những vậy, trang trại Nhất Thống đầu tư và áp dụng các công nghệ tiên tiến để xây dựng mô hình phức hợp nhằm tận dụng tối đa các phế phẩm từ sản phẩm này để cung cấp nguồn thức ăn, phân bón cho sản phẩm khác. Với định hướng tổ chức khép kín, áp dụng kỹ thuật xử lý sinh học các chất thải từ trồng trọt và chăn nuôi trong vận hành của trang trại sẽ giải quyết hợp lý việc thiết lập cân bằng sinh thái, đa dạng sinh học nhằm bảo vệ môi trường sản xuất nông nghiệp sạch và bền vững. Không dừng lại khâu sản xuất, trang trại thực hiện từ khâu chế biến, đóng gói, bảo quản sau thu hoạch theo tiêu chuẩn hữu cơ từ trang trại và đưa đến tay người tiêu dùng. Đặc biệt, sau khi hoàn thành các hạng mục, trang trại sẽ mở cửa đón khách, tham quan trải nghiệm.
Hạt nhân để định hướng cả vùng
Nông trại Happy Vegi (quận Tân Bình) với diện tích 5.000m2, đạt chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn Việt Nam. Song song đó, nông trại còn mở cửa cho du khách tham trong thời gian qua với mức phí 50.000 đồng/người. Tại đây, du khách còn được trải nghiệm các công đoạn sản xuất, thu hoạch, chế biến sản phẩm hữu cơ…
Theo các chuyên gia nông nghiệp, NNHC làm ở điều kiện tự nhiên đã khó, nên trong điều kiện đô thị hóa của TPHCM càng khó hơn. Với điều kiện ngoại cảnh không thuận lợi, các mối nguy cơ từ môi trường sản xuất còn dư lượng hóa học nên việc tổ chức sản xuất NNHC còn gặp nhiều hạn chế. Do vậy, trang trại thường phải mất khá nhiều thời gian để xử lý đất bằng phương pháp hóa học. Và để có chuỗi sản phẩm an toàn cũng cần đến sự hợp tác của người dân trong việc nâng cao nhận thức về hạn chế tối đa các loại hóa chất trong quá trình sản xuất; tránh để lại tồn dư hóa học gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng, người sản xuất và ảnh hưởng đến môi trường thiên nhiên, nguồn nước ngầm. Đặc biệt, NNHC nhằm đa dạng sản phẩm hiện nay để phục vụ nhu cầu người tiêu dùng chú trọng sản phẩm an toàn.
Theo Sở NN-PTNT TPHCM, không chỉ riêng Việt Nam, sản xuất NNHC đang là xu hướng và mục tiêu của nhiều quốc gia. Vài năm trở lại đây, với chương trình phát triển nông nghiệp công nghệ cao, TPHCM luôn khuyến khích sản xuất và ứng dụng công nghệ sinh học hướng đến thực phẩm an toàn; đồng thời nâng cao giá trị sản phẩm chủ lực của TP. Với chứng nhận của các tổ chức uy tín của nước ngoài, đó là điều kiện để trang trại hữu cơ đi theo chuỗi liên kết, không chỉ cung ứng thị trường trong nước mà còn xuất khẩu sản phẩm. Hiện trang trại Nhất Thống đang làm hồ sơ để được hưởng lãi suất ưu đãi từ chính sách của TPHCM nhằm phát triển hoàn thiện hơn.
Ông Trần Ngọc Hổ, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT TPHCM, cho biết trang trại Nhất Thống cũng là địa điểm hạt nhân để sở lựa chọn phát triển, tổ chức đoàn đến tham quan, học tập, huấn luyện và hội thảo để trao đổi kinh nghiệm. Song song đó, mời chủ đầu tư trang trại này làm báo cáo viên đứng các lớp tập huấn do sở tổ chức để nâng cao tính thuyết phục cho học viên. Để nông dân áp dụng công nghệ cao cũng phải có lộ trình, giai đoạn và chiến lược cụ thể. Trong tương lai, đa dạng sản phẩm hữu cơ là nhu cầu rất lớn đối với người tiêu dùng; đồng thời, sản xuất hữu cơ giảm thiểu tác động đến môi trường thiên nhiên, chăn nuôi theo hướng phúc lợi động vật, hạn chế tối đa các hóa chất, nông dược để lại tồn dư gây hại nguồn nước ngầm.
