Ngày 10-7, TAND TPHCM đã mở phiên tòa xét xử vụ án vi phạm đấu thầu, đưa và nhận hối lộ xảy ra tại Công ty Cổ phần Tiến bộ Quốc tế (Công ty AIC), Trung tâm Công nghệ sinh học (CNSH) TPHCM và Sở KH-ĐT TPHCM.
Là người trả lời xét hỏi đầu tiên, bị cáo Dương Hoa Xô, cựu Giám đốc Trung tâm CNSH TPHCM, người bị xét xử về tội nhận hối lộ, thừa nhận hành vi như cáo trạng truy tố. Ông Xô trình bày, bản thân làm Giám đốc Trung tâm CNSH TPHCM 17 năm. Năm 2006, Trung tâm có kế hoạch đầu tư nhiều dự án, trong đó có dự án 12 phòng thí nghiệm. Trung tâm CNSH TPHCM là chủ đầu tư, dự kiến tổng vốn đầu tư là hơn 300 tỷ đồng.
Theo bị cáo Dương Hoa Xô, bị cáo gặp Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty AIC) vào khoảng tháng 4-2014, tại lễ khánh thành trung tâm nuôi cấy mô thực vật thuộc Trung tâm CNSH TPHCM. Tuy nhiên, bị cáo Xô không nhớ là có mời bà Nhàn tham dự buổi lễ hay không, không nhớ bà Nhàn tham dự với tư cách gì.
Chủ toạ hỏi: Sau khi được tạo điều kiện để trúng thầu, Nhàn đã chỉ đạo Trần Mạnh Hà, Trần Đăng Tấn đưa bị cáo tổng cộng 14,4 tỷ đồng để cám ơn?
Bị cáo Dương Hoa Xô thừa nhận đã nhận hối lộ từ AIC. Bị cáo đã đưa cho cho bà Trần Thị Bình Minh (cựu Phó Giám đốc Sở KH-ĐT) 1 tỷ đồng, đưa cho Nguyễn Đăng Quân (Phó Giám đốc Trung tâm CNSH) 950 triệu đồng, Nguyễn Viết Thạch (Trưởng ban Quản lý xây dựng công trình thuộc Trung tâm CNSH) 1,1 tỷ đồng. Số tiền còn lại là 11,3 tỷ đồng, bị cáo Xô khai... lo cho con đi học.
Đối với câu hỏi của Chủ tọa về lý do đưa tiền cho bà Trần Thị Bình Minh, bị cáo Dương Hoa Xô khai là để "cảm ơn chị Bình Minh". Chủ toạ hỏi lý do cảm ơn vì bà Bình Minh đã phê duyệt dự toán của dự án đúng không? bị cáo Xô thừa nhận.
Chủ tọa tiếp tục xét hỏi các bị cáo là cựu cán bộ Trung tâm CNSH TPHCM về quá trình đấu thầu.
Theo cáo trạng, năm 2006, UBND TPHCM chấp thuận chủ trương dự án đầu tư mua sắm trang thiết bị 12 phòng thí nghiệm thuộc Trung tâm CNSH. Năm 2014, Sở KH-ĐT phê duyệt dự án, trong đó chi phí mua thiết bị là hơn 425 tỷ đồng. Đến năm 2017, dự án được điều chỉnh, kinh phí mua thiết bị tăng lên hơn 468 tỷ đồng. Dự án chia làm 3 giai đoạn với 10 gói thầu, thực hiện kéo dài từ năm 2015 - 2019. Công ty AIC và các công ty liên quan đã "thâu tóm" 8/10 gói thầu, gây thiệt hại hơn 94 tỷ đồng.
Sau khi Dương Hoa Xô "bật đèn xanh", Nguyễn Thị Thanh Nhàn chỉ đạo cấp dưới đến gặp, bàn bạc, thống nhất với ông Xô về việc Công ty AIC sẽ xây dựng danh mục thiết bị, nhằm bảo đảm cho doanh nghiệp này hưởng lợi nhuận tương đương khoảng 40% giá trị mỗi gói thầu.
Không chỉ thông đồng với các bị cáo thuộc chủ đầu tư, AIC mà còn có sự tiếp tay bởi các đơn vị tư vấn và thẩm định giá. Khi thực hiện thẩm định giá, nhân viên công ty thẩm định đã không làm việc độc lập, không khảo sát thị trường, không kiểm chứng thông tin báo giá. Thay vào đó, nhóm này sử dụng danh mục và đơn giá do Trung tâm CNSH cung cấp (đã có sự móc nối với phía AIC) để phát hành chứng thư thẩm định giá. Các chứng thư trái quy định được sử dụng, đưa vào hồ sơ làm căn cứ thẩm định giá, giúp Nguyễn Thị Thanh Nhàn cùng đồng phạm nâng khống giá các thiết bị đấu thầu.
