Hạ viện Mỹ do đảng Dân chủ kiểm soát đã thông qua nghị quyết cho phép các nghị sĩ có thẩm quyền để kiện các quan chức chính phủ Tổng thống Donald Trump không tuân thủ yêu cầu điều trần trước quốc hội, hành động được cho là có thể mở đường cho hoạt động điều tra của quốc hội nhằm vào ông chủ Nhà Trắng và các cộng sự.
Theo đó, các ủy ban Hạ viện từ nay sẽ được quyền kiện lên tòa án liên bang nhằm yêu cầu thẩm phán ra lệnh cho các quan chức chính quyền phải hợp tác với những đòi hỏi điều trần hoặc đưa ra bằng chứng của cơ quan lập pháp.
Động thái này diễn ra sau khi nhiều nghị sĩ đảng Dân chủ cáo buộc ông Donald Trump cản trở công lý bằng cách can thiệp vào cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller về nghi vấn Nga can thiệp bầu cử năm 2016.
Cựu luật sư Nhà Trắng Don McGahn, nhân chứng quan trọng trong cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller, nhiều khả năng sẽ là trường hợp đầu tiên. Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jerrold Nadler khẳng định đang khởi động các thủ tục pháp lý nhanh nhất có thể để ông McGahn phải ra điều trần trước ủy ban liên quan tới báo cáo của công tố viên đặc biệt Robert Mueller.
Hiện Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ đang tìm cách tiếp cận phiên bản chưa được chỉnh sửa của báo cáo này, cũng như các bằng chứng mà cuộc điều tra thu được cùng các tài liệu và lời khai liên quan.
Hồi tháng trước, ông McGahn đã từ chối yêu cầu điều trần của Ủy ban Tư pháp Hạ viện. Các nhân chứng khác như cựu Giám đốc truyền thông Nhà Trắng Hope Hicks và cựu trợ lý của ông McGahn, Annie Donaldson, có thể phải đối mặt với tòa án nếu từ chối thực hiện yêu cầu điều trần trước Ủy ban Tư pháp Hạ viện vào cuối tháng này.
Theo giới quan sát, việc thúc đẩy tiến trình điều tra mới nhằm vào ông Donald Trump và các cộng sự sẽ tiếp tục khoét sâu thêm mâu thuẫn kéo dài giữa ông chủ Nhà Trắng và Quốc hội Mỹ. Tuy nhiên, nội bộ đảng Dân chủ cũng bị chia rẽ trước những lời kêu gọi tiến hành luận tội ông Donald Trump hay tiếp tục cuộc điều tra, trong khi các đồng minh của ông chủ Nhà Trắng tin rằng bất cứ nỗ lực luận tội nào cũng đều không thành công và không thể ngăn cản ông tái tranh cử vào năm 2020.
Hãng tin CNN nhận định, việc đảng Dân chủ đưa Tổng thống Donald Trump ra luận tội không phải là điều dễ dàng và có thể bị “gậy ông đập lưng ông”. Thứ nhất, công chúng Mỹ dường như không thực sự mong muốn đưa ông Donald Trump ra luận tội. Một khảo sát của CNN-SSRS thực hiện vào tháng 5 cho thấy chỉ 37% người Mỹ được hỏi ủng hộ luận tội, trong khi 59% phản đối động thái này.
Hai là, với tình hình hiện tại ở 2 cơ quan lập pháp, xác suất luận tội thành công ông Donald Trump là rất thấp. Ngay cả khi Hạ viện Mỹ thu thập đủ số phiếu để tiến hành luận tội ông Trump, thì tại Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát, kịch bản trên khó lòng lặp lại. Vì thế, nếu đảng Dân chủ quyết tâm, dư luận Mỹ có thể sẽ coi Tổng thống Mỹ là nạn nhân trong cuộc chiến đảng phái. Quá trình này sẽ gây ra những chia rẽ trong quốc hội.
Nếu việc luận tội thất bại, ông Donald Trump sẽ chỉ trích đảng Dân chủ có định kiến với mình và lơ là trách nhiệm với nước Mỹ. Trong bối cảnh cuộc bầu cử năm 2020 sắp tới gần, đây dường như không phải là một bước đi thông minh.
