Tuần qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã phát đi tín hiệu về việc cung - cầu ngoại tệ không còn căng thẳng, nhưng trên thị trường ngoại tệ tự do, giá USD vẫn tăng khá mạnh. chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông NGUYỄN QUANG HUY, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối NHNN Việt Nam xung quanh vấn đề này.
* PV: Thị trường ngoại tệ đang có biểu hiện căng thẳng, các doanh nghiệp (DN) phản ánh gặp khó khăn khi mua ngoại tệ của các ngân hàng thương mại (NHTM), xin ông cho biết nhận định của NHNN?
Ông Nguyễn Quang Huy
* Ông NGUYỄN QUANG HUY: Khác với năm 2008, điều kiện kinh tế vĩ mô trong 6 tháng đầu năm 2009 không phải là nguyên nhân chính gây nên tình trạng căng thẳng trên thị trường ngoại hối. Nguyên nhân chủ yếu làm căng thẳng ngoại tệ trên thị trường trong thời gian vừa qua là do tác động của một số yếu tố.
Thứ nhất, do khủng hoảng tài chính, suy thoái kinh tế toàn cầu đã tác động tâm lý găm giữ ngoại tệ. Nhiều DN xuất khẩu găm giữ, không bán ngoại tệ nên NHTM không có đủ ngoại tệ để điều hoà cho nền kinh tế. Giới đầu cơ đã lợi dụng tâm lý găm giữ ngoại tệ trên thị trường, đưa ra những tin đồn thất thiệt để mua bán kiếm lời, gây nên biến động tỷ giá trên thị trường “chợ đen”.
Thứ hai, do tác động của chính sách hỗ trợ lãi suất đối với các DN vay bằng VND. Do lãi suất vay VND thấp, phạm vi và thời gian cho vay được mở rộng, theo chủ trương kích cầu của Chính phủ, một số DN có ngoại tệ có xu hướng không muốn bán ngoại tệ ra và chỉ muốn vay bằng VND. Vì vậy mặc dù nhu cầu ngoại tệ không quá lớn nhưng do DN không bán ngoại tệ cho hệ thống ngân hàng, nên các NHTM không có đủ ngoại tệ để phục vụ DN.
* Vậy những biện pháp ổn định thị trường ngoại tệ của NHNN là gì, thưa ông?
* Thứ nhất, tăng cường chấn chỉnh hoạt động mua bán ngoại tệ của NHTM, đại lý thu đổi ngoại tệ, hạn chế hoạt động của thị trường “chợ đen”. Mới đây NHNN đã có công văn số 4941/NHNN-QLNH chấn chỉnh hoạt động thu phí trong các giao dịch hối đoái gửi các tổ chức tín dụng và các cơ quan có liên quan (Bộ Công an, Bộ Công thương) phối hợp triển khai thực hiện các biện pháp cần thiết. Đồng thời gắn trách nhiệm của lãnh đạo các tổ chức tín dụng (TCTD) nếu để xảy ra vi phạm đối với TCTD mình quản lý.
Thứ hai, tăng cường kiểm tra, thanh tra hoạt động mua bán ngoại tệ của NHTM, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình mua, bán USD với tỷ giá ngoài biên độ cho phép.
Thứ ba, áp dụng các biện pháp chống găm giữ ngoại tệ một cách hợp lý kết hợp tăng cường công tác tuyên truyền, giải thích để hạn chế tâm lý găm giữ ngoại tệ.
Thứ tư, tạo sự đồng thuận giữa các NHTM thống nhất hạ mặt bằng lãi suất cho vay ngoại tệ xuống còn từ 3%-3,5%, mặt bằng lãi suất huy động ngoại tệ ở mức từ 1%-1,5%, giúp cho việc nắm giữ VND có lợi hơn và giảm áp lực tăng dư nợ VND.
* Định hướng điều hành tỷ giá của NHNN trong thời gian tới sẽ như thế nào, thưa ông?
* So với năm 2008, các yếu tố kinh tế vĩ mô của Việt Nam về cơ bản đã chuyển biến theo hướng tích cực hơn. Trong bối cảnh đó, với các biện pháp đồng bộ mà NHNN đang triển khai thực hiện, tình hình cung cầu trên thị trường sẽ được cải thiện và tâm lý găm giữ sẽ được giải tỏa.
Trong thời gian tới NHNN tiếp tục điều hành tỷ giá theo hướng ổn định, linh hoạt trên cơ sở cung cầu ngoại tệ trên thị trường, bảo đảm sự ổn định kinh tế vĩ mô, hài hòa lợi ích các chủ thể kinh tế và sự bền vững của cán cân thanh toán quốc tế, bảo đảm việc sử dụng ngoại tệ cho các mục đích cần thiết, đáp ứng ngoại tệ phục vụ nhập khẩu các mặt hàng thiết yếu trong nền kinh tế.
HÀM YÊN
