Việc sao kê, công khai danh sách, số tiền ủng hộ đồng bào miền Bắc bị thiệt hại do bão số 3 vào tài khoản của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam là việc làm được dư luận ủng hộ rất lớn. Bởi, tất cả các giao dịch đều là tấm lòng, là nghĩa cử của nhân dân cả nước, cũng như kiều bào. Điều đó cho thấy sự công khai, minh bạch của MTTQ Việt Nam và qua đó hiện rõ nhiều câu chuyện cảm động - nhiều người âm thầm đóng góp không để lại tên tuổi, một sự sẻ chia ấm áp với đồng bào khó khăn. Tuy nhiên, sự công khai, minh bạch này cũng phát lộ không ít trường hợp thổi phồng số tiền ủng hộ nhằm đánh bóng tên tuổi hoặc với mục đích khác.
Sau khi “check var” - đối chiếu hình ảnh của nhiều người khoe trên mạng về số tiền chuyển khoản ủng hộ với thực tế sao kê từ MTTQ Việt Nam, nhiều ý kiến bày tỏ sự bức xúc khi phát hiện những cá nhân gian dối, “cho một nói quá lên một ngàn”; hay những đại diện nhận ủng hộ của tập thể nhiều nhưng chuyển khoản rất ít, thậm chí ít đến mức khó tin… Chúng ta hiểu sự bức xúc ấy trước những trường hợp làm màu, khoe mẽ này. Đây là thời điểm không cho phép bất kỳ ai được tư lợi từ sự đau thương của đồng bào.
Việc bên nhận chỉ thu của bên A một đồng trong khi bên A báo đã góp hàng trăm triệu đồng, nếu không chứng minh được, sẽ rất khó giải thích với công chúng. Nếu số người vu khống nhiều hơn, trong hoàn cảnh này, sẽ là câu chuyện vô cùng nhạy cảm, khi đồng bào bị tổn thương còn tổ chức bị ảnh hưởng lớn đến uy tín. Vì thế, việc kịp thời công khai sao kê là hành động rất đúng đắn của cơ quan MTTQ, giúp minh bạch hóa vấn đề.
Cũng có ý kiến lo rằng việc công khai sao kê có xâm phạm quyền về bí mật cá nhân của người ủng hộ không? Điều 14 Nghị định số 93/2021/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 27-10-2021 về vận động, tiếp nhận phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn bởi thiên tai, dịch bệnh, sự cố; hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo, đã quy định rõ việc công khai đóng góp tự nguyện: “Công khai trên Trang thông tin điện tử chính thức của tổ chức, cơ quan, đơn vị. Niêm yết tại trụ sở làm việc của tổ chức, cơ quan, đơn vị và địa điểm sinh hoạt cộng đồng; Thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng…”.
Ở ranh giới lựa chọn giữa “bí mật cá nhân” và “giá trị của sự công khai, minh bạch số tiền ủng hộ”, sự lựa chọn thứ hai chắc sẽ được công chúng cảm thông hơn. Việc công khai sao kê cũng là việc làm sòng phẳng và rõ ràng từ đầu, có ý nghĩa an dân, giúp ngăn ngừa kịp thời những ai có ý đồ không tốt.
Vấn đề quan trọng bây giờ là sau sao kê, làm gì tiếp theo? Cơn bão đã qua, lũ đang rút, hậu quả để lại vô cùng khủng khiếp. Nhiều người dân miền Bắc phải đối mặt với mất mát không chỉ là những gì chúng ta đã nhìn thấy về con người, cơ sở hạ tầng, mà còn là gập ghềnh khó khăn trong tái thiết cuộc sống sắp tới. Do vậy, kế hoạch sử dụng những đồng tiền này như thế nào, cũng là một nội dung quan trọng cần minh bạch kịp thời.
