Ngày 6-10, cộng đồng 8 hiệp hội doanh nghiệp (Dệt may Việt Nam; Chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam; Da – Giày – Túi xách Việt Nam; Điện tử; Lương thực – Thực phẩm TPHCM; Chè Việt Nam; Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam; Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam) đã đồng ký kiến nghị gửi đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội cùng một số cơ quan có liên quan khác, nêu nhiều kiến nghị về dự thảo Luật Công đoàn sửa đổi.
Bản kiến nghị dài hơn 8 trang này nêu rõ, sau khi đã nghiên cứu kỹ lưỡng và cùng nhau thảo luận nghiêm túc, cộng đồng doanh nghiệp đề nghị giảm kinh phí công đoàn xuống còn tối đa 1% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội và dùng toàn bộ kinh phí công đoàn chăm lo tốt hơn nữa cho người lao động. Đồng thời, giảm tỷ lệ trích nộp kinh phí công đoàn xuống còn tối đa 1% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội.
Đề xuất này dựa trên cơ sở nhận định cho rằng, theo các quy định hiện hành, việc thu và quy định mức thu phí công đoàn chỉ có thể áp dụng cho và mang tính chất ràng buộc với thành viên của tổ chức đó, không áp dụng cho các chủ thể nằm ngoài tổ chức.
Trong trường hợp Quốc hội quyết định tiếp tục thu kinh phí công đoàn từ người sử dụng lao động, doanh nghiệp kiến nghị khoản tiền này “không nhằm phục vụ cho hoạt động của các cơ quan trong hệ thống công đoàn đã được ngân sách nhà nước (NSNN) cấp kinh phí”, mà chỉ phục vụ cho việc chăm lo đời sống cho người lao động tại doanh nghiệp. Khi đó, cần đổi tên kinh phí công đoàn thành khoản tiền chăm lo cho lợi ích của người lao động. Khoản tiền này do Nhà nước quản lý chứ không phải do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nắm giữ (nhằm tách biệt hẳn khoản tiền này ra khỏi các chi phí hoạt động của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam - tức kinh phí hoạt động thuộc trách nhiệm của NSNN).
Do khoản thu này chỉ nhằm phục vụ cho lợi ích của người lao động, cần giảm tỷ lệ đóng khoản thu này xuống tối đa 1%, vì doanh nghiệp hiện tại đã tự nguyện cung cấp rất nhiều các lợi ích cho người lao động, bên cạnh những lợi ích người lao động được hưởng từ kinh phí công đoàn – Bản kiến nghị nêu trên lập luận.
Cũng theo cộng đồng doanh nghiệp, việc doanh nghiệp đóng thuế, tức là đã gián tiếp đóng góp kinh phí cho công đoàn thông qua NSNN, nay phải trích nộp thêm kinh phí công đoàn nghĩa là doanh nghiệp phải đóng thêm 2% thuế trên quỹ lương làm căn cứ đóng BHXH của doanh nghiệp. Mặt khác, tỷ lệ nộp kinh phí công đoàn phải dựa trên điều kiện kinh tế xã hội của từng thời kỳ và sự thay đổi của cơ sở tính quỹ tiền lương đóng bảo hiểm xã hội qua thời gian…
Cộng đồng doanh nghiệp cũng cho rằng, sau 8 năm thực hiện Luật Công đoàn 2012, khi mà tình hình kinh tế xã hội đã có rất nhiều thay đổi, các mức lương tối thiểu vùng đã tăng lên nhiều lần và quy mô lao động tại các doanh nghiệp đã tăng lên, khiến cho quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội (gồm mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác) trở nên rất lớn và tiếp tục phình to khi lương tối thiểu tiếp tục tăng trong các năm tới, nay đã đến lúc xem xét giảm tỷ lệ đóng kinh phí công đoàn 2% xuống mức phù hợp.
Cộng đồng Doanh nghiệp bày tỏ đồng tình với một nội dung mới được đưa vào dự thảo là trong những trường hợp các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn (như trong đại dịch Covid-19 hiện nay) doanh nghiệp không phải đóng khoản kinh phí công đoàn, nhưng cho biết thêm, vừa qua Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có đề xuất tạm hoãn thu kinh phí công đoàn do dịch Covid-19 (chứ doanh nghiệp không được miễn nộp) với các điều kiện rất khắt khe nên các doanh nghiệp và người lao động cũng không tiếp cận được.
