Cơ quan soạn thảo đề xuất 2 phương án quy định tỷ lệ sử dụng kinh phí công đoàn giữa các cấp công đoàn.
Phương án 1: Giao Chính phủ quy định cụ thể tỷ lệ sử dụng kinh phí công đoàn giữa công đoàn cấp trên với công đoàn cơ sở và tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp.
Phương án 2: Xác định cụ thể công đoàn cấp trên sử dụng 25%, công đoàn cơ sở và tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp sử dụng 75%.
"Về vấn đề này, Ủy ban Xã hội có 2 loại ý kiến", bà Thúy Anh cho biết. Loại ý kiến thứ nhất nhất trí với phương án 1 của dự thảo luật, để bảo đảm sự linh hoạt, phù hợp trong bối cảnh quan hệ lao động có nhiều biến đổi nhanh chóng. Chính phủ sẽ phối hợp chặt chẽ với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam căn cứ vào tình hình thực tế, nhất là việc thành lập tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp, tình hình kinh tế - xã hội, số lượng hay kết quả hoạt động công đoàn… trong từng thời kỳ, giai đoạn cụ thể để quy định việc điều tiết phù hợp, linh hoạt.
Loại ý kiến thứ hai cho rằng, việc phân định sử dụng kinh phí công đoàn giữa công đoàn cấp trên với công đoàn cơ sở và tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp là vấn đề quan trọng, thể hiện sự công khai, minh bạch của việc quản lý, sử dụng tài chính công đoàn. Do đó, quy định cụ thể như phương án 2 của dự thảo là phù hợp. Tuy nhiên, việc đề xuất tỷ lệ cần bảo đảm quản lý chặt chẽ, công khai, minh bạch và nâng cao hiệu quả, cũng như bám sát thực tế hoạt động của công đoàn các cấp và dự liệu các vấn đề phát sinh trong thời gian tới. Bên cạnh đó, cần nghiên cứu, đánh giá kỹ tác động về kinh tế, chính trị, an ninh, trật tự, xã hội khi áp dụng quy định này.
Ngoài ra, cũng có ý kiến đề nghị tăng tỷ lệ % kinh phí công đoàn cho công đoàn cơ sở, do đó, đề nghị nghiên cứu không nên quy định cứng “công đoàn cơ sở và tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp được phân phối 75%” hay “công đoàn cấp trên quản lý, sử dụng 25%” mà nên quy định theo hướng “tối thiểu 75%” và “tối đa 25%”, để bảo đảm linh hoạt trong điều tiết tổng thể của cả hệ thống, tùy theo quy mô của tổ chức công đoàn hoặc theo địa bàn.
Ủy ban Xã hội đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung đầy đủ, toàn diện thông tin làm căn cứ, cơ sở cho cả 2 phương án để Quốc hội xem xét, cho ý kiến. Đồng thời, nghiên cứu thấu đáo ý kiến góp ý của Chính phủ về nội dung này.
Bên cạnh sửa đổi 32/33 điều của luật hiện hành (bỏ 1 điều của luật hiện hành), bổ sung 4 điều mới, thì còn một số vấn đề khác cần tiếp tục được nghiên cứu như tuyển dụng cán bộ công đoàn trưởng thành từ cơ sở, phong trào công nhân, khuyến khích xã hội hóa nguồn lực... Vì vậy, Ủy ban Xã hội đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, bổ sung để bảo đảm toàn diện và tạo sự thuận lợi, đột phá nhất định hỗ trợ cho tổ chức công đoàn phát huy vị trí, vai trò cũng như yêu cầu đổi mới Công đoàn Việt Nam.
