Rộng 408 ha, tọa lạc tại quận 9 (trong đó có 27 ha thuộc Bình Dương), Công viên Lịch sử Văn hóa dân tộc đã được làm lễ khởi công từ năm 1998 nhân kỷ niệm 300 năm “Sài Gòn - TP Hồ Chí Minh”. Nhân dân địa phương rất phấn khởi về công trình có tầm cỡ quốc gia này và tin tưởng khoảng 5 năm sau sẽ hoàn thành cơ bản. Thế nhưng đến nay đã 6 năm trôi qua, công tác đền bù giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng kỹ thuật, cơ sở vật chất ban đầu… xem ra vẫn còn khá phức tạp và nhiêu khê!
-
Khu 1: Thời gian thúc bách
Đền chính khu tưởng niệm các vua Hùng đang được xây dựng.
Bốn năm sau lễ khởi công, đến 2002 thành phố mới bắt đầu xây dựng phần chính của khu 1 (khu cổ đại - 80 ha) tức khu tưởng niệm các vua Hùng, rộng khoảng 6 ha, được xác định là 1 trong 12 công trình trọng điểm của thành phố. Cho đến thời điểm này, tiến độ thi công đã đạt trên 70%, dự kiến hoàn tất phần xây dựng vào tháng 2-2005 để chuyển sang thực hiện phần “hồn”- phần trang trí nội thất của Đền Hùng.
Do tình hình thi công rất khẩn trương trước sức ép của thời điểm kỷ niệm 30 năm giải phóng cận kề nên mới đây UBND TPHCM đã chỉ đạo thực hiện nội dung “trang trí nội ngoại thất khu tưởng niệm các vua Hùng”. Theo kết luận của lãnh đạo thành phố, từ nay đến năm 2005, đơn vị chức năng dồn sức xây dựng Đền Hùng, đường nội bộ, mảng xanh, khung thể hiện nội dung, trồng cây xanh.
Thành phố cũng đã bổ sung kinh phí 8 tỉ đồng từ nguồn ngân sách cho dự án đầu tư giai đoạn 1 để xây dựng một phần trang trí nội ngoại thất khu tưởng niệm các vua Hùng, gồm đường tre, 54 trụ đá tượng trưng cho 54 dân tộc tại sân vọng (sân thượng), nhà điều hành, văn bia, đền tưởng niệm… để tháng 4-2005 hoàn thành cơ bản công trình nhân kỷ niệm 30 năm giải phóng.
Đây là một thời điểm có ý nghĩa trọng đại, song kế hoạch không phải dễ thực hiện khi mà khối lượng công việc còn khá bề bộn, phức tạp.
Ngay việc giải phóng mặt bằng cũng không đơn giản và hiện đang gặp khó khăn. Bên cạnh đa số các hộ đã tích cực chấp hành di dời, hiện nay còn 5 hộ ở mặt tiền đường Hà Nội với diện tích khoảng 7 mẫu đất chưa chịu di dời bàn giao mặt bằng cho công trình.
Đây cũng chính là mặt tiền của khu tưởng niệm các vua Hùng bị các hộ san lấp trái phép cho thuê làm sân bãi chứa hàng xe cẩu, khai thác dịch vụ.
UBND TPHCM đã quyết định cho xây khu chung cư cao 4 tầng với 238 hộ và phân lô 346 nền nhà để lo đủ chỗ ở cho người dân khi cần. Mọi phương án về phía chính quyền đã được tính toán và thực hiện chu đáo, nhưng tình hình vẫn có vẻ phức tạp đến mức UBND TPHCM đã chỉ đạo “đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, cố gắng giữ đất, không để bị lấn chiếm trái phép. Đối với những hộ chiếm dụng đất, chuyển nhượng đất, san lấp mua bán mặt bằng trái phép, tiến hành lập biên bản làm cơ sở cho việc xử lý… áp giá và giải quyết 5 hộ đã san lấp mặt bằng trái phép tại khu vực mặt tiền xa lộ Hà Nội”.
Nếu tình hình không được các cơ quan, đơn vị khẩn trương hành động sẽ lại một lần nữa công trình trọng điểm bị kéo dài vô lý.
Khu 2 : Từ từ chờ
Được biết, công viên xây dựng trước 2 khu: khu 1 (cổ đại-80 ha), khu 4 (khu văn hóa-du lịch, 286 ha), còn khu trung đại và khu cận hiện đại sẽ từ từ làm sau bằng nguồn thu từ khu văn hóa-du lịch. Khu này trước đây đã có một số công ty nước ngoài đến tìm hiểu và ghi nhớ liên doanh hợp tác, xây dựng làm dịch vụ, nhưng sau đó không tiếp tục thực hiện.
Đến nay Công ty Công viên Lịch sử Văn hóa dân tộc đang làm dự án mới, kêu gọi trong và ngoài nước đầu tư vào khu văn hóa du lịch. Theo tính toán ban đầu, nếu có các dự án khả thi công viên có thể hình thành khai thác kiểu cuốn chiếu trong vòng từ 1 đến 2 năm nữa.
XUÂN THÁI
