Đến thời điểm này, cả nước có khoảng 26.000 thí sinh chưa dự thi tốt nghiệp THPT đợt 1. Trong đó, có khoảng 10.000 thí sinh thuộc diện được xét đặc cách tốt nghiệp THPT. Dự báo số liệu này có thể biến động theo chiều hướng tăng trong mấy ngày tới, tập trung chủ yếu ở các tỉnh phía Nam đang thực hiện Chỉ thị 16. Số thí sinh dự thi đợt 2 dự kiến tối đa khoảng 15.000 em. Việc đặc cách xét tốt nghiệp THPT cho số thí sinh không thể dự thi đã được giải quyết. Tuy nhiên, nhiều em có nguyện vọng đăng ký xét tuyển vào ĐH-CĐ bằng phương thức xét tuyển kết quả thi tốt nghiệp THPT, trong khi vì không thi nên không có điểm để làm căn cứ xét tuyển.
Trước thực trạng này, Bộ GD-ĐT đã có văn bản gửi ĐHQG Hà Nội và ĐHQG TPHCM đề nghị tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực, để thí sinh có thể tham dự. Kỳ thi này dự kiến được tổ chức vào cuối tháng 8 hoặc tháng 9 (tùy theo điều kiện thực tiễn). Đối với thí sinh thuộc diện đặc cách tốt nghiệp THPT, Bộ GD-ĐT đề nghị các cơ sở giáo dục đại học phát huy tinh thần tự chủ và trách nhiệm xã hội, có phương án chung trên toàn hệ thống, tính toán tỷ lệ chỉ tiêu xét tuyển dành lại phù hợp với số thí sinh đặc cách tốt nghiệp. Theo đó, có thể dựa trên kết quả kỳ thi đánh giá năng lực của 2 ĐHQG để xét tuyển, hoặc xét tuyển bằng học bạ nhằm bảo đảm quyền lợi cho các em, đồng thời bảo đảm công bằng cho thí sinh xét tuyển chung trong đợt tới.
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Hoàng Minh Sơn đề nghị bộ phận chuyên môn bổ sung danh sách và số lượng thí sinh được xét đặc cách, gửi dữ liệu cho các trường để các trường sớm công bố phương án điều chỉnh bổ sung, trong đó có dành chỉ tiêu riêng cho những thí sinh thuộc diện đặc cách. Về phương án tuyển sinh, cơ bản các trường áp dụng xét tuyển bằng phương thức xét học bạ, hoặc căn cứ vào kết quả kỳ thi đánh giá năng lực của 2 ĐHQG hoặc các phương thức xét tuyển khác. Bộ GD-ĐT đề nghị các cơ sở giáo dục đại học chủ động phương án xét tuyển. Riêng với kỳ thi đánh giá năng lực, Bộ GD-ĐT sẽ phối hợp với 2 ĐHQG và các địa phương tính toán địa điểm, thời gian tổ chức hợp lý, đảm bảo kỳ thi diễn ra an toàn, công bằng cho thí sinh; đồng thời sẽ phối hợp với 2 ĐHQG để có dữ liệu chung; các trường sử dụng kết quả của kỳ thi này, có thể tham gia xét tuyển chung. Bộ GD-ĐT lưu ý các trường tính đến điểm ưu tiên đối với thí sinh xét tuyển bằng kết quả kỳ thi đánh giá năng lực; đồng thời cũng cần tính đến trường hợp thí sinh không tham dự kỳ thi đánh giá năng lực để chủ động có phương án xét tuyển cho các em.