Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước còn nhiều vướng mắc

Ngày 11-7, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng ban chỉ đạo đổi mới và phát triển  doanh nghiệp, đã chủ trì cuộc họp sơ kết công việc 6 tháng đầu năm của Ban chỉ đạo. 
Theo lộ trình cổ phần hóa (CPH) 137 doanh nghiệp nhà nước (DNNN) giai đoạn 2017 - 2020, riêng năm 2017 cả nước sẽ phải CPH 45 DNNN. Trong 6 tháng đầu năm 2017, cả nước đã hoàn thành CPH 6 DNNN; công bố giá trị doanh nghiệp và đang xây dựng phương án CPH để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt 14 doanh nghiệp (trong đó có những doanh nghiệp có quy mô vốn chủ sở hữu rất lớn như 3 doanh nghiệp thành viên của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam có tổng giá trị vốn chủ sở hữu gần 90.000 tỷ đồng, 1 doanh nghiệp thành viên của Tập đoàn Điện lực Việt Nam có giá trị vốn chủ sở hữu khoảng 24.000 tỷ đồng; đang tiến hành xác định giá trị doanh nghiệp của 20 doanh nghiệp). Như vậy, dự kiến sẽ hoàn thành CPH 40 doanh nghiệp trong tổng số 45 doanh nghiệp của kế hoạch năm 2017.

Theo Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Lê Mạnh Hà, Phó Trưởng ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp, đến hết quý 2-2017, đã bán phần vốn Nhà nước không cần nắm giữ tại 22 doanh nghiệp với tổng giá trị theo sổ sách là trên 666 tỷ đồng, thu về hơn 11.500 tỷ đồng, trong đó có 6 doanh nghiệp thoái vốn dưới mệnh giá.
Về việc thoái vốn Nhà nước tại 12 doanh nghiệp quy mô lớn theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, hiện có 11 doanh nghiệp đã niêm yết. Sabeco đang lựa chọn đơn vị nhà thầu tư vấn thoái vốn Nhà nước. Habeco đang xử lý vướng mắc trong thỏa thuận hợp tác với Carlsberg Breweries A/S. Đối với Vinamilk, SCIC đã trình Thủ tướng 2 phương án bán tiếp phần vốn Nhà nước tại công ty này và đang chờ lấy ý kiến của Thường trực Chính phủ. Bên cạnh đó, tới nay, đề án tái cơ cấu của EVN đã được Thủ tướng phê duyệt. Đề án của PVN đang được Văn phòng Chính phủ thẩm tra để trình Thủ tướng. Còn lại 5 đề án của 5 tập đoàn kinh tế chưa trình là: Cao su, Than - Khoáng sản, VNPT, Viettel, Hóa chất…

Đánh giá về tiến độ CPH DNNN, Ban chỉ đạo cho rằng, tiến độ CPH, thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp diễn ra chậm, đạt tỷ lệ thấp trong 6 tháng đầu năm. Đặc biệt, TPHCM chậm nhất trong số các đơn vị khi chưa có doanh nghiệp nào được CPH (trong danh sách 39 DNNN phải CPH của TPHCM tới năm 2020). Tại cuộc họp, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM Lê Thanh Liêm cho biết, trong số 39 DNNN phải CPH của TPHCM thì đa phần là các công ty công ích (26 công ty, còn lại là 13 công ty mẹ), sở dĩ chậm vì đang xin ý kiến Ban Thường vụ Thành ủy TP, phê duyệt phương án CPH. Tuy nhiên, hiện nay các DNNN này đều hoàn thành kiểm kê tài sản, tiêu chí nhà đầu tư chiến lược. Khi được phê duyệt, TPHCM sẽ thực hiện xong trong năm 2018…

Kết luận buổi làm việc, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đánh giá tiến độ sắp xếp, CPH, thoái vốn không đạt yêu cầu, mục tiêu, kế hoạch đặt ra; 578 DN chưa đăng ký niêm yết giao dịch trên sàn chứng khoán theo quy định. Hiệu quả hoạt động của khối DNNN chưa tương xứng với nguồn lực được nắm giữ, năng suất lao động, hiệu quả sản xuất kinh doanh còn thấp. Một số tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp, dự án hoạt động kém, thua lỗ, cơ chế quản trị chưa đáp ứng được tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế. Quá trình CPH còn nhiều khó khăn vướng mắc, nhất là các quy định về định giá tài sản đất đai, trách nhiệm của người quản lý tài sản Nhà nước chưa rõ ràng. Nguyên nhân là do chỉ đạo, điều hành của một số bộ ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty Nhà nước chưa thật quyết liệt trong công tác CPH, thoái vốn. Vẫn còn tâm lý thận trọng, chờ đợi, e ngại một số vụ việc trước đây bị thanh tra, kiểm tra, nên có chuyện đùn đẩy, hỏi ý kiến lên Chính phủ. Thẩm quyền của bộ, địa phương nhưng không dám quyết, đưa lên Chính phủ hỏi ý kiến cho an toàn, nhưng Chính phủ quyết lại không đúng luật. Có nơi ngại không muốn làm, sợ sai phạm; công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc chưa thường xuyên, kịp thời. “Kinh nghiệm là bộ nào quyết liệt thì chuyển biến tốt, chỗ nào lãnh đạo không quyết liệt công việc trì trệ, kết quả rất hạn chế”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Nêu quan điểm, làm chậm mà chắc, làm đến đâu tốt đến đó, đảm bảo lợi ích cao nhất của đất nước; làm nhanh mà làm ẩu, sai phạm là rất đáng phê phán, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, địa phương làm theo đúng pháp luật, bảo đảm công khai minh bạch. Nếu luật pháp bất cập thì phải sửa, nhưng đang còn hiệu lực thì không thể làm sai được, không làm theo “thông lệ”, bảo đảm lợi ích quốc gia.
“Dứt khoát phải phấn đấu để hoàn thành kế hoạch CPH, thoái vốn của năm 2017, thậm chí vượt mức số lượng doanh nghiệp CPH, thoái vốn và cả chỉ tiêu thu ngân sách từ thoái vốn”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu.
Đặc biệt, Phó Thủ tướng nêu rõ: Chính phủ sẽ xem xét trách nhiệm của lãnh đạo bộ ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty chậm trễ, không hoàn thành nhiệm vụ đổi mới sắp xếp doanh nghiệp CPH và thoái vốn doanh  nghiệp. Yêu cầu các bộ ngành liên quan sớm trình Chính phủ khắc phục các bất cập trong thể chế. Các tập đoàn, tổng công ty chưa xây dựng phương án tái cơ cấu giai đoạn 2016 - 2020 phải trình phương án chậm nhất trong tháng 7 để Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào tháng 8. Bộ Tài chính công khai việc xử lý các doanh nghiệp sau CPH không đăng ký trên thị trường chứng khoán.
Ban Chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công thương đẩy nhanh tiến độ xử lý 12 nhà máy, dự án thua lỗ của ngành công thương…

Tin cùng chuyên mục