Một đoạn nhạc ngắn khoảng 30 giây trong bài hát Không sao cả của ca sĩ trẻ 7dnight (tên thật là Ngô Tuấn Đạt) đã vượt ra khỏi biên giới Việt Nam, trở thành hiện tượng toàn cầu khi cán mốc hơn một tỷ lượt người nghe và rất đông trong số đó sử dụng làm nhạc nền cho các video sáng tạo trên TikTok. Không chỉ dừng lại ở đó, ca khúc còn được nhiều nghệ sĩ quốc tế hưởng ứng, cover (hát lại) và góp phần đưa nhạc Việt đến gần hơn với công chúng thế giới. Điều này làm khởi lên những suy nghĩ sâu sắc hơn về vị thế của âm nhạc Việt Nam trong thời đại số, khi một trào lưu nhỏ có thể tạo ra sức ảnh hưởng toàn cầu.
Sự bùng nổ của những đoạn nhạc ngắn đang định hình lại cách người nghe tiếp cận âm nhạc. Không sao cả “gây nghiện” nhờ vào giai điệu đầy bắt tai và đặc biệt là câu hát “Gwenchana ding ding ding ding…” gây ấn tượng mạnh. Nó không cần một chiến dịch quảng bá bài bản, không phụ thuộc vào những hãng thu âm lớn, mà vẫn trở thành hiện tượng nhờ thuật toán TikTok. Trước đó, những ca khúc như See tình (Hoàng Thùy Linh), Hai phút hơn (Pháo) hay Dễ đến dễ đi (Quang Hùng MasterD)… cũng từng có những cơn sốt tương tự, từng nhanh chóng bùng nổ nhờ vào một đoạn nhạc ngắn “bắt trend”. Nếu trước đây để một ca khúc vươn tầm quốc tế cần đến chiến dịch truyền thông bài bản và hợp đồng phân phối lớn, thì nay, chỉ một trào lưu nhỏ trên mạng xã hội cũng có thể khiến một bài hát vụt sáng tầm thế giới.
Tuy nhiên, sự thực là người nghe đang dần chỉ quan tâm đến những đoạn nhạc ngắn hơn là cả bài hát. Việc cảm nhận âm nhạc trở nên nhanh chóng và tự động hơn bao giờ hết. Trong báo cáo về xu hướng nghe nhạc, Spotify - nhà cung cấp dịch vụ âm nhạc của Thụy Điển, ghi nhận rằng, ngày càng nhiều người nghe podcast (tệp âm thanh kỹ thuật số) và nhạc với tốc độ tăng tốc (phát nhạc nhanh hơn bản gốc), cho thấy xu hướng “tiêu thụ nhanh” không chỉ ở vật chất mà còn đang trở thành phổ biến trong việc thưởng thức văn hóa. Điều này đặt ra thách thức lớn cho các nghệ sĩ khi phải thích ứng với cách tiếp cận âm nhạc kiểu mới, nơi mà sự sáng tạo bị giới hạn bởi tính ngắn hạn của thị hiếu.
Mặc dù những hiện tượng như Không sao cả mở ra cơ hội cho nhạc Việt vươn ra quốc tế, nhưng nó cũng đặt ra nhiều bài toán khó. Liệu những nghệ sĩ như 7dnight có thể duy trì đà phát triển hay không, hay chỉ dừng lại như một bản hit. Sự thành công trên TikTok có thể tạo ra lợi thế nhất định, nhưng nếu không có chiến lược phát triển bền vững thì việc trở thành hiện tượng một lần nổi tiếng (one-hit wonder), nghệ sĩ chỉ có một bản hit trong cả cuộc đời là hoàn toàn có thể xảy ra. Lịch sử âm nhạc đã chứng kiến nhiều nghệ sĩ có ca khúc nổi tiếng trên mạng (viral) nhưng sau đó không thể tái lập thành công.
Xu hướng nhạc trên TikTok cũng đặt ra câu hỏi về sự bền vững của ngành công nghiệp âm nhạc. Liệu những bài hát thành công theo kiểu này có thực sự có giá trị lâu dài, hay nhanh chóng bị thay thế bởi trào lưu mới? Điều này còn phụ thuộc vào cách khán giả tiếp nhận và cách các nghệ sĩ định hướng sự nghiệp của họ. Một số nghệ sĩ tận dụng TikTok như bàn đạp để xây dựng danh tiếng, nhưng cũng không ít người chỉ nổi lên trong chốc lát rồi biến mất.
Hiện tượng Không sao cả cũng phản ánh rõ mặt trái của xu hướng nghe nhạc thời đại số. Ca sĩ 7dnight có thể biến thành công này thành bước ngoặt sự nghiệp hay không vẫn là một câu hỏi lớn. Điều chắc chắn là trong bối cảnh âm nhạc thay đổi nhanh chóng như hiện nay, một bản hit không đủ để bảo đảm vị trí lâu dài. Sự bền vững trong âm nhạc vẫn cần đến yếu tố quan trọng nhất: tài năng và sự đổi mới không ngừng.
Điều quan trọng hơn là sự thành công của Không sao cả đang thúc đẩy nhiều người suy nghĩ nghiêm túc hơn về việc xây dựng một hướng đi bền vững cho nhạc Việt trên thị trường quốc tế. Đây không chỉ là vấn đề của một nghệ sĩ đơn lẻ, mà là cơ hội để cả nền âm nhạc Việt Nam khẳng định mình trong thời đại số. Nếu có chiến lược đúng đắn, nghệ sĩ Việt hoàn toàn có thể khai thác những thành công như Không sao cả để mở ra cơ hội âm nhạc Việt Nam không chỉ xuất hiện trên các bảng xếp hạng, mà còn góp phần vào sự phát triển văn hóa, nghệ thuật bền vững.
