Người Việt ta vốn trọng chữ tình, với truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây” và tạo dựng nên nét đẹp văn hóa biết ơn. Tặng quà tết cũng là để cảm ơn, tỏ lòng tri ân, kính trọng những người đã giúp đỡ. Thế nhưng, không biết từ bao giờ, nét đẹp ấy trở nên xấu xí. Bây giờ, người ta biếu quà cho nhau nhiều khi không hẳn là quý mến mà vì có động cơ, mục đích. Người ta có thể biếu nhau từ những chiếc bánh trung thu bên trong chứa vàng, đến biếu tặng vali tiền USD. Người ta lợi dụng các dịp lễ tết để biếu quà, nhưng thực chất là để hối lộ. Kiểu biếu tặng xấu xí này được định danh là “biếu xén”, vì đi “biếu” thì phải “xén”.
Thực tế, người đi biếu và người nhận quà biếu chả dại gì “lạy ông tôi ở bụi này”. Việc “biếu xén” sẽ càng diễn ra tinh vi hơn, khi “lò” chống tham nhũng đang cháy mạnh. Không ai đậu xe hàng dài trước cửa nhà cấp trên tặng quà, mà sẽ “hoạt động bí mật” theo kiểu “áo gấm đi đêm”. Mặt khác, ở các “dự án”, nếu có biếu tặng nhau thì sẽ tạo ra những “liên minh ma quỷ” mà tài sản của đất nước, của nhân dân được hô biến để chạy vào túi một số quan tham theo kiểu biếu xén.
Chuyện xưa chép rằng, cụ Bùi Bằng Đoàn, Trưởng ban Thường trực Quốc hội (tức Chủ tịch Quốc hội) Việt Nam Dân chủ cộng hòa, nổi tiếng là vị quan đức độ, thanh liêm, chính trực. Khi còn làm Thượng thư Bộ Hình triều Nguyễn, cụ cho treo tấm biển giữa công đường với dòng chữ: “Không nhận quà biếu”. Với người nhà, cụ cũng cấm nhận quà, nếu lỡ nhận thì phải trả lại.
Bây giờ, ta có thể học được gì từ những tấm gương cao khiết của người xưa? Trước thực trạng chuyện biếu xén diễn ra muôn hình vạn trạng, khó kiểm soát thì rất cần sự gương mẫu, nêu gương của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Vậy thì, ngay chính các cơ quan quyền lực cao nhất của đất nước, các tỉnh, thành, các bộ, ngành hãy làm gương trước, hãy tuyên bố chấp hành triệt để chỉ thị của Ban Bí thư, rằng không tiếp bất cứ đoàn nào ra Trung ương biếu tết, không nhận bất cứ món quà biếu tết nào…
Không có người nhận sẽ không có người biếu. Xin đừng để cứ mỗi năm tết đến xuân về, Ban Bí thư lại phải có mệnh lệnh nhắc nhở, bởi đất nước còn muôn vàn những việc khẩn thiết hơn.