Bảo vệ trường học là người thường xuyên tiếp xúc với phụ huynh và học sinh. Thực tế từng xảy ra nhiều trường hợp mâu thuẫn nhỏ nhưng bảo vệ xử sự không đúng mực dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Do đó, theo bà Nguyễn Hồng Vân, Trưởng phòng công chức, viên chức (Sở Nội vụ TPHCM), ngoài nghiệp vụ chuyên môn, đội ngũ này cần được trang bị kỹ năng xử lý tình huống và văn hóa ứng xử phù hợp. Còn theo Thiếu tá Võ Ngọc Toản, cán bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ (PA03), Công an TPHCM, ngoài các mâu thuẫn phát sinh trong trường học, vấn đề an toàn, an ninh trường học còn bị chi phối bởi hàng loạt yếu tố nguy cơ từ bên ngoài như bắt cóc tống tiền, dụ dỗ trẻ em, ma túy, mại dâm, cờ bạc...
Hiện nay, mỗi trường học có đặc điểm địa bàn trú đóng khác nhau như dân cư ổn định hay phức tạp, trường nằm ở vị trí quốc lộ hay trong khu vực yên tĩnh. Để đảm bảo an ninh, trật tự trong và ngoài nhà trường, lực lượng bảo vệ phải chủ động dự kiến các tình huống phát sinh trên địa bàn cùng cách thức xử lý, tránh trường hợp bị động dẫn đến mất kiểm soát, gây ảnh hưởng quyền lợi và an toàn của giáo viên, học sinh.
Mới đây, tại Trường THPT An Nghĩa (huyện Cần Giờ), nhân viên bảo vệ Bùi Thế Linh cho biết, ngay sau lễ khai giảng năm học mới, nhận được tin báo một nhóm học sinh hẹn nhau giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực ngoài khuôn viên trường, lực lượng bảo vệ đã kịp thời quan sát, tịch thu hung khí ngay khi các em vừa rời khỏi cổng trường. Để phòng tránh các vụ việc tương tự, đội ngũ bảo vệ đã chủ động thu thập thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, trong đó có việc kết bạn, lắng nghe phản ánh từ học sinh, nhờ đó kịp thời ngăn chặn “từ trong trứng nước” các vụ việc học sinh đánh nhau.
Tuy nhiên, theo nhìn nhận của đại diện các trường học, công tác an ninh, an toàn trường học không nên phó thác hoàn toàn cho bảo vệ trường học mà cần phát huy sức mạnh tổng hợp nhiều nguồn lực trong nhà trường như giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, ban giám hiệu... Bên cạnh đó, các vấn đề về chi trả thu nhập, khó khăn trong tuyển dụng nhân sự do chủ trương cắt giảm biên chế của các quận, huyện cần được các cấp có thẩm quyền quan tâm tháo gỡ để nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng này.
Năm học 2023-2024, TPHCM có hơn 2.300 trường học ở tất cả bậc học cùng hơn 1.500 nhóm lớp độc lập, tư thục. Mỗi đơn vị trường học có từ một nhân viên bảo vệ trở lên. Do đó, công tác an ninh trật tự và an toàn trường học là một trong những nhiệm vụ quan trọng được tập trung triển khai trong thời gian tới. Bà Cao Thị Thiên Phúc, Trưởng phòng Chính trị tư tưởng, Sở GD-ĐT TPHCM cho biết, hoạt động bồi dưỡng nghiệp vụ bảo vệ sẽ được duy trì theo hướng ngày càng chuyên sâu trong những năm tới nhằm chuyên nghiệp hóa hoạt động này tại các đơn vị trường học.
