Số cuộc gọi cấp cứu tăng 40 lần
Theo PGS-TS-BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TPHCM, nếu trước năm 2013, hoạt động cấp cứu ngoại viện trên địa bàn TPHCM do Bệnh viện Trưng Vương đảm trách với nguồn lực chỉ có 5 xe cứu thương, mỗi năm tiếp nhận khoảng 5.000 cuộc gọi, chưa đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân, thì đến nay số lượng cuộc gọi cấp cứu qua tổng đài 115 tăng gấp 40 lần.
Thời điểm đó, đối mặt với nhiều khó khăn thử thách, ngành y tế đã tham mưu lãnh đạo thành phố thành lập Trung tâm Cấp cứu 115 và kêu gọi sự tham gia của các bệnh viện công lập, bệnh viện tư nhân theo mô hình làm trạm cấp cứu vệ tinh đặt tại các khoa cấp cứu của bệnh viện, chịu sự điều phối chung của Trung tâm Cấp cứu 115.
Đến nay, số trạm cấp cứu vệ tinh không ngừng tăng với 44 trạm, là “cánh tay nối dài” của Trung tâm Cấp cứu 115, góp phần bao phủ cung ứng dịch vụ cấp cứu ngoại viện đến tất cả các quận, huyện và TP Thủ Đức.
“Dịch vụ cấp cứu ngoại viện của ngành y tế thành phố đã tạo dựng được niềm tin đến người dân. Bên cạnh đó, lực lượng cấp cứu ngoại viện đã từng bước triển khai các loại hình cấp cứu chuyên sâu, như cấp cứu người bệnh tâm thần, cấp cứu người bệnh trầm cảm có ý định tự sát, cấp cứu người bệnh đột quỵ đảm bảo “giờ vàng” trong điều trị, cấp cứu người bệnh đa chấn thương bằng quy trình báo động đỏ liên viện…”, PGS-TS-BS Tăng Chí Thượng thông tin.
Năm 2017, lãnh đạo thành phố đã tổ chức 2 đoàn công tác đến Australia để khảo sát, học tập kinh nghiệm. Từ đó, ngành y tế thành phố đã từng bước chuẩn hóa quy chế phối hợp giữa cấp cứu ngoại viện và nội viện, tăng cường sự gắn kết giữa các bệnh viện với hệ thống cấp cứu 115.
Bên cạnh đó, lực lượng tham gia cấp cứu ngoại viện trên địa bàn thành phố cũng được đào tạo chuẩn hóa theo tài liệu hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới, Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế và Liên đoàn Cấp cứu quốc tế. Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch đã phối hợp Trường Đại học Khoa học ứng dụng Saimaa (Phần Lan) xây dựng và tuyển sinh đào tạo loại hình “Điều dưỡng cấp cứu ngoại viện” (Paramedic nursing)...
Nhờ những chương trình đào tạo và mô hình phù hợp, lực lượng cấp cứu ngoại viện tại TPHCM đã từng bước vượt qua nhiều rào cản, phát huy tính sáng tạo theo hướng chuyên nghiệp hơn.
Mở rộng nhiều loại hình cấp cứu
UBND TPHCM vừa phê duyệt Đề án Phát triển hệ thống cấp cứu ngoài bệnh viện theo hướng chuyên nghiệp giai đoạn 2024-2030, đặt mục tiêu xây dựng hệ thống cấp cứu hiện đại, đáp ứng nhu cầu người dân, với 3 trung tâm theo quy hoạch 3 cụm y tế chuyên sâu của thành phố.
Trong đó, Trung tâm Cấp cứu 115 tại cụm y tế chuyên sâu Tân Kiên (huyện Bình Chánh) là trụ sở chính, điều phối cấp cứu ngoại viện, huấn luyện sơ cấp cứu và nghiên cứu phát triển; Trung tâm Cấp cứu 115 tại cụm y tế trung tâm thành phố là đội ngũ tinh nhuệ, đảm bảo cấp cứu nhanh tại khu vực trung tâm và các sự kiện trọng điểm, có khả năng cấp cứu chuyên sâu các trường hợp phức tạp nguy kịch ngay tại hiện trường; Trung tâm Cấp cứu 115 tại TP Thủ Đức là lực lượng phát triển cấp cứu chuyên sâu, phù hợp với đặc thù khu vực.
TPHCM đang và sẽ tiếp tục nghiên cứu thực hiện loại hình cấp cứu đường không, đường thủy phù hợp với thực tiễn về nguồn lực và địa lý của địa phương, tăng khả năng kết nối với các khu vực lân cận gồm ĐBSCL, Đông Nam bộ, các khu vực biển đảo; đồng thời phù hợp với sự phát triển của nhiều nước trong khu vực và trên thế giới. Bên cạnh đó, hệ thống tiếp nhận và điều phối cấp cứu sẽ tiếp tục được nâng cấp theo hướng tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI)...
Trước đó, trong đợt dịch Covid-19 bùng phát, hệ thống cấp cứu ngoại viện TPHCM đối mặt với nhiều áp lực, Trung tâm Cấp cứu 115 trở thành lực lượng tuyến đầu, đảm nhiệm vai trò vận chuyển người bệnh, tổ chức các đội phản ứng nhanh, hỗ trợ y tế tại nhà.
Để đáp ứng nhu cầu cấp cứu tăng đột biến, ngành y tế đã linh hoạt nhiều giải pháp, có những giải pháp chưa có tiền lệ, như huy động lực lượng taxi, xe khách tham gia vận chuyển cấp cứu; thành lập 5 trung tâm cấp cứu 115 dã chiến tại những khu vực đông người bệnh nhất; thần tốc di dời và mở rộng đường truyền hệ thống tổng đài 115 từ 12 lên 100 đường truyền, đảm bảo tiếp nhận cuộc gọi 24/7, đảm bảo cầu nối giữa tuyến y tế cơ sở tại cộng đồng và tuyến điều trị tại các bệnh viện, góp phần quan trọng trong chiến thắng đại dịch.
Theo thông tin từ Trung tâm Cấp cứu 115, từ năm 2023, trung tâm đã triển khai quy trình hồi sinh tim phổi, sơ cứu hóc dị vật qua điện thoại cho lực lượng điều phối viên cấp cứu. Với quy trình này, tổng đài 115 đã tư vấn, hướng dẫn sơ cứu qua điện thoại, vừa trấn an vừa giúp người dân có thể thực hiện những việc nên làm trong khi chờ kíp cấp cứu đến, thậm chí có thể hướng dẫn sơ cứu từ xa.
Trong hơn 1 năm triển khai, có 1.469 trường hợp ngừng tuần hoàn hô hấp được sơ cứu qua điện thoại, giúp cải thiện tỷ lệ hồi sinh tim phổi thành công tăng 11%.
