Theo số liệu thống kê của Bộ GD-ĐT, có khoảng 192.000 sinh viên Việt Nam đang học tại nước ngoài và số lượng sinh viên quốc tế đến Việt Nam đã tăng lên 10% trong 5 năm gần đây. Có thể nói đây là cơ hội phát triển cho các trường có mở chương trình đào tạo liên kết quốc tế.
Với mong muốn giúp người học tại Việt Nam lựa chọn được các chương trình liên kết có chất lượng, ngày 23-8, Viện Quản trị - Công nghệ (Trường Đại học FPT) tổ chức tọa đàm “Nâng cao chất lượng các chương trình đào tạo liên kết quốc tế” với sự tham dự của các chuyên gia uy tín trong ngành.
Tại tọa đàm, GS-TSKH Nguyễn Đình Đức, Trưởng Ban Đào tạo Đại học Quốc gia (ĐHQG) Hà Nội cho rằng, liên kết đào tạo là xu thế tất yếu, là cơ hội tốt đối với các trường đại học cũng như người học. Nhưng “phải liên kết với những trường học nhiệt tình với mình, những trường dù tốt đến mấy mà họ không thiết tha liên kết với mình thì cũng sẽ không hiệu quả”.
Theo GS-TSKH Nguyễn Đình Đức, người học khi chọn trường liên kết phải quan tâm đến khâu kiểm định chất lượng, có xếp hạng càng cao càng tốt. Nếu chất lượng không tốt thì tấm bằng tốt nghiệp sẽ không có giá trị, “bằng quốc tế nhưng sinh viên không nói được tiếng Anh thì không ai tin vào chất lượng”.
Hiện nay, có 3 hình thức liên kết đào tạo chính gồm: Đối tác hoàn toàn cấp bằng; Cả 2 bên cấp bằng; Do trường của Việt Nam cấp bằng.
Đơn cử như ĐHQG Hà Nội liên kết đào tạo ở cả 3 hình thức, trong đó chú trọng hình thức bằng do ĐHQG Hà Nội cấp bằng. Hình thứ thứ nhất này trường yêu cầu gắt gao về chuẩn đầu vào, trong đó có trình độ tiếng Anh. Đây sẽ là hướng phát triển mạnh trong thời gian tới.
Hình thức liên kết thứ 2, nếu du học cả 4-5 năm ở nước ngoài sẽ rất đắt, do đó, xu hướng nở rộ là liên kết đào tạo 2 năm học ở Việt Nam, sau đó học ở nước ngoài 2 năm cuối. Hình thức này vừa tiết kiệm chi phí và người học vẫn có bằng cấp do nước ngoài cấp.
Hình thức liên kết thứ 3 là do 2 bên cùng cấp bằng, người học được nhận bằng của cả 2 bên. Đối tác nước ngoài họ cũng quan tâm hình thức này, người học học thời gian đầu ở Việt Nam, đối tác hỗ trợ, sau đó ra nước ngoài học. Ở hình thức này, nhiều trường đại học, trong đó có trường Đại học FPT liên kết tốt ở hình thức này. Ví dụ nghiên cứu sinh nếu nghiên cứu đề tài do FPT đặt hàng sẽ được hỗ trợ 15 triệu đồng/tháng. Hình thức này phát triển mạnh ở cả trình độ đào tạo sau đại học.
Bình luận về xu hướng liên kết đào tạo tới đây, GS-TSKH Nguyễn Đình Đức cho rằng xu hướng sẽ là đẩy mạnh liên kết đào tạo quốc tế. Các trường thích vì được thu học phí cao, vì chuẩn đào tạo theo nước ngoài. “Các trường đại học hàng đầu liên kết với những đối tác uy tín thì sẽ thu hút được người học”, GS Nguyễn Đình Đức nhận định.
Đặc biệt, chương trình liên kết đào tạo ở những ngành ứng dụng cao sẽ rất hấp dẫn học sinh, ví dụ các ngành công nghệ thông tin, IT, Logistics. “Ở những ngành này, sinh viên có chuyên môn, tiếng Anh tốt, các em rất dễ xin việc ở các tập đoàn đa quốc gia”, Trưởng Ban Đào tạo ĐHQG Hà Nội nhận định.
Đại diện Trường đại học FPT cũng cho biết, hiện trường đã liên kết với hơn 50 trường đại học trên thế giới. FPT ưu tiên lực chọn các đối tác có triết lý giáo dục và chương trình đào tạo tương đồng với FPT, có xếp hạng tốt trên thế giới, bảo đảm phải có y tín. Thông thường, 2 bên cần tới 2 năm để hoàn thiện các điều kiện liên kết. Phía đối tác cũng đưa ra các yêu cầu như giảng viên phải làm lãnh đạo ở các doanh nghiệp, có thời gian tu nghiệp ở nước ngoài, có kinh nghiệm thực tiễn về quản trị doanh nghiệp, có kinh nghiệm giảng dạy ở nước ngoài…
Đưa ra lời khuyên dành cho sinh viên khi lựa chọn các trường trình liên kết đào tạo, GS Nguyễn Đình Đức cho biết, người học nên vào web của trường nước ngoài để xem kết quả xếp hạng và kiểm định, nếu có kết quả tốt thì là trường uy tín. Tiếp đến xem xét trường đại học ở Việt Nam, nếu 2 bên liên kết đều là những trường có uy tín thì yên tâm, còn những trường hoàn toàn mới thì phải thận trọng.
Cùng với đó, thí sinh cũng phải xem ngành học có phù hợp yêu cầu thị trường không?, mình có đủ năng lực học không?; chất lượng đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất như thế nào?; người học có được trải nghiệm ở doanh nghiệp và nước ngoài không? vì càng nhiều cơ hội trải nghiệm càng tốt.
Một vấn đề quan trọng khác là người học phải tìm hiểu kỹ cơ hội nghề nghiệp, cơ hội học tiếp ở trình độ cao hơn; thông tin về chi phí… Đáng chú ý, bất cứ trường nào cũng có cộng đồng những người đã tốt nghiệp và đi làm, đó làm một kênh tiếp nhận thông tin rất tốt cho người học.
Liên kết đào tạo quốc tế sẽ là xu hướng nở rộ trong tương lai của đại học Việt Nam, đó cũng là cơ hội lớn, đòi hỏi các trường đại học phải thực sự quan tâm cho lĩnh vực này để đẩy mạnh chất lượng đào tạo.