"Hồ sơ Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (quy hoạch) đã đáp ứng yêu cầu theo quy định tại Điều 35 Luật Quy hoạch. Các tài liệu, báo cáo kèm theo Tờ trình số 475/TTr-CP được nghiên cứu, xây dựng rất công phu, nghiêm túc với nhiều thông tin chi tiết, cụ thể" - báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp chiều 21-12 nêu rõ.
Phải giải quyết mâu thuẫn trong phát triển giữa các ngành
Cơ quan thẩm tra nhận định, quy hoạch đã phân tích, đánh giá khá toàn diện các yếu tố, điều kiện, hiện trạng phát triển của quốc gia, song chưa phân tích, đánh giá rõ về ưu điểm, lợi thế của các điều kiện làm cơ sở xây dựng phương án quy hoạch. Nội dung đánh giá mới chỉ tập trung vào yếu tố nguồn lực tự nhiên, kinh tế - xã hội, các yếu tố khác như: khoa học công nghệ, công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo (AI), năng lực cạnh tranh, thể chế quốc gia, văn hóa truyền thống dân tộc, dân số và xu hướng dịch chuyển dân cư… chưa được đánh giá, nhìn nhận một cách đầy đủ, do đó cần phải được bổ sung phân tích và làm rõ.
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh báo cáo tại phiên họp. Ảnh: VIẾT CHUNG |
Liên quan đến định hướng phát triển và phân bố không gian các ngành quan trọng, quy hoạch đã nêu định hướng bố trí các ngành sản xuất, kinh doanh tập trung vào các vùng động lực, trên các hành lang kinh tế như hệ thống khu kinh tế, khu công nghiệp, khu du lịch, các đô thị... trọng điểm để khai thác tiềm năng, lợi thế, phát huy vai trò của các vùng động lực, các hành lang kinh tế. Tuy nhiên, nội dung phân tích của từng ngành lại chưa gắn với định hướng phân vùng động lực và các hành lang kinh tế mà lại phân chia theo 6 vùng kinh tế - xã hội - cơ quan thẩm tra nhận xét.
Mặt khác, nội dung định hướng phát triển các ngành mới chỉ phân tích các định hướng trong nội bộ ngành mà chưa có được định hướng liên kết ngành, trong khi đây là vai trò lớn nhất của quy hoạch tổng thể quốc gia. Đồng thời, việc đưa ra định hướng phát triển cũng cần phải bảo đảm được mục tiêu giải quyết các mâu thuẫn trong phát triển giữa các ngành đã tồn tại ở thời kỳ 2011 - 2020.
Bổ sung đánh giá hiện trạng và định hướng phát triển lĩnh vực tài chính ngân hàng
Bên cạnh đó, quy hoạch đã nêu một số lĩnh vực ưu tiên, tuy nhiên chưa rõ ràng. Trong nền kinh tế thị trường cần tạo cơ hội để phát triển đa dạng nhưng nhà nước vẫn cần phải ưu tiên phát triển một số lĩnh vực quan trọng, như năng lượng tái tạo, công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo, nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến, điện tử, viễn thông, du lịch, với mục tiêu tạo ra một số lĩnh vực phát triển hàng đầu thế giới, trên cơ sở phân tích xu hướng phát triển kinh tế và khoa học công nghệ của thế giới, đặc điểm về vị trí địa lý và thế mạnh của con người Việt Nam, từ đó đưa ra chính sách ưu tiên nhằm khuyến khích đầu tư và tạo động lực cho phát triển.
Đáng lưu ý, quy hoạch chưa có đánh giá hiện trạng và định hướng phát triển lĩnh vực tài chính ngân hàng, thị trường tài chính, thị trường tiền tệ, trong khi đây là các lĩnh vực kinh tế quan trọng của quốc gia. Trong đó, phát triển thị trường tài chính phải gắn với các trung tâm tài chính lớn đã được quy hoạch tổng thể quốc gia xác định.
