Gửi báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) đến hội nghị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) chuyên trách, UBTVQH cho biết, dự thảo Luật này không điều chỉnh bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tiền gửi, vì bảo hiểm thương mại là hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp bảo hiểm, phải bảo đảm được mục tiêu có lợi nhuận để duy trì hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm.
Doanh nghiệp bảo hiểm sẽ lựa chọn sản phẩm để kinh doanh tùy vào khả năng mang lại lợi nhuận của sản phẩm cũng như điều kiện của doanh nghiệp bảo hiểm. Người mua bảo hiểm cũng có quyền lựa chọn tham gia hay không tham gia tùy thuộc vào điều kiện tài chính cũng như nhu cầu bảo vệ của mình. Bảo hiểm thương mại mang tính tự nguyện.
Cũng do đó mà có một số ý kiến quan ngại về sức ép cạnh tranh lớn từ các doanh nghiệp nước ngoài, tập đoàn đa quốc gia và đề nghị cần có nhóm quy định riêng để tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế của Việt Nam tham gia thị trường bảo hiểm; có chính sách phát triển để các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm Việt Nam có thể xuất khẩu dịch vụ ra nước ngoài.
Tuy nhiên, UBTVQH cho rằng, một trong những nguyên tắc lập pháp là các quy định của dự thảo Luật phải bảo đảm đúng theo các nội dung cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia ký kết. Việc quy định riêng để tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế của Việt Nam tham gia thị trường là chưa bảo đảm việc tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, tuân thủ các cam kết quốc tế mà Việt Nam phải thực hiện.
Đáng lưu ý, có ý kiến cho rằng đối với xe máy thì thu bảo hiểm là bắt buộc theo luật, nhưng gần như người mua không được bồi thường và đề nghị cung cấp số liệu về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm của chủ xe cơ giới, trong đó, có báo cáo cụ thể về số liệu thu, chi cho bảo hiểm xe máy khi gặp tai nạn.
UBTVQH cho biết, sau hơn 10 năm thực hiện chính sách bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, số lượt xe cơ giới tham gia bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới lên đến trên 110,3 triệu (số lượt xe máy vào khoảng 93,5 triệu); đã giải quyết bồi thường bảo hiểm cho 593.658 vụ tai nạn giao thông, trung bình 9 triệu đồng/vụ (101.214 vụ tai nạn xe máy, trung bình 5 triệu đồng/vụ).
Theo kinh nghiệm quốc tế, bảo hiểm trách nhiệm của chủ xe cơ giới (bao gồm xe mô tô, xe máy) là một giải pháp bảo đảm tài chính hỗ trợ nạn nhân kịp thời khắc phục thiệt hại về sức khỏe, tính mạng và tài sản khi không may xảy ra tai nạn giao thông, được triển khai dưới hình thức bắt buộc tại hầu hết các nước trên thế giới. Bên cạnh cơ chế bồi thường bảo hiểm, chế độ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới cũng hình thành Quỹ bảo hiểm xe cơ giới để chi hỗ trợ nhân đạo cho các nạn nhân bị tai nạn giao thông không thuộc diện đối tượng được bồi thường bảo hiểm.
Do đó, UBTVQH đề xuất giữ nguyên quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới. Đồng thời, cần tuyên truyền, giáo dục về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới với nhiều hình thức và trên nhiều phương tiện truyền thông đại chúng để bảo đảm bên mua bảo hiểm, người được bảo hiểm phân biệt rõ giữa loại hình bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới với các loại hình bảo hiểm tự nguyện khác.