“Thời gian đi cai nghiện ở Phú Văn, tôi cũng lo lắng chuyện gia đình lắm. Rồi nghe má tôi kể mọi việc trong nhà đều được chú Tư quan tâm giúp đỡ, từ bao gạo cho đến học bổng của mấy đứa nhỏ, nên tôi yên tâm điều trị. Đến chừng tôi về địa phương, chú Tư thường xuyên đến nhà động viên giúp tôi bớt mặc cảm, giới thiệu tôi đến cơ sở y tế điều trị bệnh. Gia đình tôi thuộc hộ nghèo, được chú giới thiệu cho vay vốn xóa đói giảm nghèo để làm ăn. Không có chú Tư, gia đình tôi không được như bây giờ”, anh Lưu Quốc Hoa (ngụ 152/54/41E6 Lạc Long Quân, phường 3, quận 11, TPHCM) kể.
1. Anh Hoa không phải là trường hợp duy nhất được chú Tư (tên thường gọi của chú Lê Thanh Vân) giúp đỡ. Hơn 12 năm làm công tác xã hội (từ năm 2006 - 2014 là Tổ trưởng Tổ cán sự xã hội tình nguyện của phường 3; từ năm 2014 đến nay là Đội trưởng Đội công tác xã hội tình nguyện phường 3), chú Vân luôn quan tâm đến từng cảnh đời của các trường hợp sau cai nghiện về địa phương.
Cùng các thành viên trong Tổ cán sự xã hội, Đội công tác xã hội tình nguyện, chú Vân thường xuyên gặp gỡ, trò chuyện, tìm hiểu tâm tư nguyện vọng để không chỉ quản lý mà còn giúp đỡ họ được vay vốn từ Quỹ Xóa đói giảm nghèo, Quỹ Trợ vốn cho người nghèo tự tạo việc làm (Quỹ CEP), Quỹ Hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế; đồng thời giới thiệu một số công việc như chạy xe ôm, buôn bán để họ ổn định cuộc sống.
Với những trường hợp quậy phá, không ngoan hoặc tái nghiện, chú trao đổi với tổ dân phố để kịp thời giáo dục, giúp các em tiến bộ. Không cần giở sổ sách, chú Vân vẫn có thể nói chi tiết tình hình cuộc sống, hoàn cảnh gia đình của 58 em sau cai nghiện về địa phương. Đằng sau thông tin của mỗi cái tên là nhiều công việc thầm lặng mà các chú trong Đội công tác xã hội tình nguyện đã và đang hỗ trợ để giúp họ không tái phạm: L.C.H., N.T.K.P. sức khỏe kém, xin cấp thẻ bảo hiểm y tế; D.T.C. đã đi làm, mới cưới vợ, có tiến bộ; T.V.M. vẫn phụ làm ống nước, tạm ổn định; H.T.L. có biểu hiện sử dụng ma túy “đá”, cần lưu ý...
Tình cảm chân thành và sự thông hiểu, động viên sẻ chia, tận tâm giúp đỡ của chú Vân cùng các thành viên trong Đội công tác xã hội tình nguyện phường 3 đã giúp nhiều em dần bước qua mặc cảm quá khứ phạm lỗi, làm lại cuộc đời, hòa nhập với cộng đồng. Chẳng hạn như trường hợp L.D.L., sau khi về địa phương vào năm 2006 được giới thiệu vay vốn từ Quỹ CEP mở tiệm sửa xe gắn máy, đến nay đã hoàn toàn tiến bộ, cưới vợ sinh con, cuộc sống gia đình thuận hòa. Trong những câu chuyện kể, hình ảnh chú Vân luôn được họ nhắc đến với lòng quý trọng, biết ơn.
2. Đội trưởng Đội công tác xã hội tình nguyện chỉ là một trong 6 công việc mà chú Lê Thanh Vân đang đảm nhiệm tại địa phương. Chú hiện là Phó Chủ tịch Hội Người cao tuổi phường 3, Phó Trưởng ban điều hành khu phố 4 phường 3, phụ trách xóa đói giảm nghèo của khu phố 4, Tổ trưởng Tổ dân phố 53... Ở vào tuổi thất thập cổ lai hy, hàng ngày chú vẫn tất bật với những việc làm không tên, tận tâm, tận lực trong các hoạt động phong trào của đảng bộ, chính quyền phường và khu phố, tổ dân phố. Ở xóm này, nhà nào có chuyện vui buồn, khó khăn đều tìm đến chú.
Nghe chị Giang Lệ Trân (nhà ở Tổ dân phố 53) báo: “Chú Tư ơi, chồng cháu vừa chết, giờ nằm đó không có tiền lo ma chay”, chú xin ý kiến Trưởng ban điều hành khu phố rồi vội vàng vận động bà con trong khu phố đóng góp được 5 triệu đồng, cộng với 5 triệu đồng UBND phường hỗ trợ để phần nào giúp gia đình lo tang sự. Hay như biết bà Trần Kim Lành (nhà ở Tổ dân phố 55) chồng chết, không con cái, sống tuổi già trong cảnh neo đơn, chú Vân thường đến thăm hỏi, đồng thời báo cáo với chi bộ khu phố để vận động từ cán bộ, đảng viên đóng góp tiền chăm lo cho bà Lành, mỗi tháng 1 - 1,5 triệu đồng, suốt 2 năm nay.
Công việc triền miên, mức phụ cấp chức danh ít ỏi, sức khỏe yếu, nhiều lần phải vào bệnh viện điều trị, nhưng chú Vân vẫn không ngại “Ăn cơm nhà, vác tù và hàng tổng”. Kể rất ít về những chuyện mình làm, chú chỉ nói đơn giản: “Mọi việc đều từ cái tâm thôi, nếu nghĩ đến quyền lợi thì sẽ không làm được”. Nhận xét về chú Vân, Bí thư Đảng ủy phường 3 quận 11 Nguyễn Hoàng Phú và Bí thư chi bộ - Trưởng ban điều hành khu phố 4 Trần Xuân Môn đánh giá cao sự nhiệt tình trong công việc, trọn tâm vì mọi người, uy tín đối với bà con của chú.