Ngày 10-3, UBND TPHCM tổ chức hội nghị “Sơ kết công tác phát triển nhà ở giai đoạn 2016-2020 và công bố chương trình phát triển nhà ở TPHCM giai đoạn 2021-2030”. Phó Chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường đã chủ trì hội nghị.
Nhà ở xã hội ít, chất lượng nhà trọ thấp
Báo cáo tại hội nghị, ông Huỳnh Thanh Khiết, Phó giám đốc Sở Xây dựng TPHCM, cho biết, giai đoạn 2016-2020, diện tích sàn nhà ở toàn thành phố (TP) tăng thêm 53,7 triệu m2, tương ứng 410.752 căn. Trong số này, chỉ số nhà ở xã hội (NƠXH) là thấp nhất, chỉ tăng thêm 1,23 triệu m2 sàn (tương đương 14.954 căn). Cũng trong giai đoạn này, toàn TP có 19 dự án NƠXH xây dựng hoàn tất và đưa vào sử dụng, đạt gần 70% chỉ tiêu; 9 tháng đầu năm 2022, TP có 1 dự án NƠXH đưa vào sử dụng với 260 căn.
Theo ý kiến của lãnh đạo một số quận, huyện, thủ tục đầu tư dự án NƠXH theo quy định hiện nay khó hơn nhà ở thương mại, dẫn đến kéo dài thời gian triển khai và chưa thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia.
 |
Một góc cụm chung cư nhà ở xã hội tại huyện Bình Chánh, TPHCM |
Về nhà ở dành cho công nhân, ông Trần Đoàn Trung, Phó Chủ tịch Thường trực Liên đoàn Lao động TPHCM, chia sẻ, kết quả “Khảo sát đời sống công nhân tại khu nhà trọ, khu lưu trú trên địa bàn TPHCM” do Liên đoàn Lao động TPHCM phối hợp Công đoàn Đại học Quốc gia TPHCM tổ chức năm 2020, cho thấy các dự án nhà ở do nhà nước và doanh nghiệp xây dựng khó có thể cạnh tranh được với nhà cho thuê của các hộ gia đình, nhà ở giá rẻ, bình dân, thủ tục nhanh, gọn.
Tuy nhiên, công nhân lao động làm việc tại các khu chế xuất, khu công nghiệp hiện phải sống trong các khu nhà trọ chất lượng thấp, không đạt tiêu chuẩn về diện tích ở tối thiểu, dịch vụ công cộng, dịch vụ y tế và giáo dục còn nhiều hạn chế.
Cần sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ngành
Giải pháp phát triển NƠXH trên địa bàn TP, ông Phan Văn Tuấn, Phó Giám đốc Sở QH- KT kiến nghị, TP cần có quy hoạch sử dụng đất, quỹ đất phù hợp dành cho các chương trình NƠXH quy mô khác nhau, tương tác với quy hoạch chung đô thị; cần chính sách đặc thù hỗ trợ, đảm bảo cho các khu NƠXH kết nối hạ tầng kỹ thuật đô thị thuận lợi, nhất là giao thông công cộng, thu hút đầu tư hạ tầng xã hội, thương mại dịch vụ có mức giá phù hợp.
Ông Huỳnh Thanh Khiết cho rằng, theo quy định hiện nay, khi chủ đầu tư (CĐT) bàn giao 20% quỹ đất để xây NƠXH, số tiền đền bù giải phóng mặt bằng theo phương án đã được duyệt đối với quỹ đất 20% này sẽ được trừ vào nghĩa vụ tài chính mà CĐT phải nộp cho dự án nhà ở thương mại đó.
Tuy nhiên, Bộ Xây dựng chưa có hướng dẫn cụ thể để thực hiện vấn đề này. Sở Xây dựng kiến nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn cách thức xác định chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng, chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật và việc phân bổ các chi phí này vào quỹ đất xây dựng NƠXH.
Nhằm thu hút đầu tư, Sở Xây dựng kiến nghị nên cho phép các CĐT thực hiện dự án NƠXH, trong đó có nhà ở cho công nhân tại khu công nghiệp và khu chế xuất, được vay vốn tín dụng ưu đãi; Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu đơn giản hóa các thủ tục đầu tư dự án NƠXH.
 |
Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường cho biết, theo dự báo, bình quân một năm TPHCM tăng khoảng 200.000 người, 5 năm tăng khoảng một triệu người. Do đó, nhiệm vụ đặt ra cho TP là phải đẩy mạnh phát triển nhà ở cho các đối tượng có nhu cầu để cải thiện chất lượng nhà ở cho người dân, đảm bảo an sinh xã hội của một đô thị lớn với quy mô dân số khoảng 9 triệu người.
Theo ông Bùi Xuân Cường, dù TP đã có nhiều cố gắng nhưng vẫn thiếu nguồn cung NƠXH, nhà ở cho thuê, nhà ở phù hợp khả năng chi trả của người dân. Trước thực trạng này, UBND TPHCM đã phê duyệt Đề án “Xây dựng chương trình phát triển nhà ở TPHCM giai đoạn 2021 - 2030" và Kế hoạch nghiên cứu xây dựng chương trình phát triển nhà ở TPHCM giai đoạn 2021-2030.
Mục tiêu của chương trình là đáp ứng tốt hơn nhu cầu nhà ở cho các tầng lớp dân cư với các mức thu nhập khác nhau, đặc biệt là đối tượng cần được tiếp cận về NƠXH. Các sở, ngành chức năng cần đẩy mạnh triển khai đầu tư xây dựng NƠXH, nhà lưu trú cho công nhân.
Trên cơ sở các thủ tục liên quan và chính sách hỗ trợ để xây dựng, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp đầu tư xây dựng NƠXH, nhà lưu trú cho công nhân, tăng khả năng tiếp cận quỹ nhà cho công nhân lao động, đảm bảo chất lượng và tiêu chuẩn về nhà ở. TP sẽ bố trí vốn ngân sách phát triển NƠXH để các đối tượng thu nhập thấp, đặc biệt khó khăn, không đủ khả năng chi trả thuê, thuê mua nhà.
