Khẳng định chuyên đề giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021” có ý nghĩa rất quan trọng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị việc ban hành nghị quyết phải tạo ra chuyển biến khác biệt trong thực tiễn. Ngoài ra sau giám sát, phải chỉ ra được trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức liên quan.
 |
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp |
Theo Chủ tịch Quốc hội, trọng tâm của hoạt động giám sát nên tập trung vào việc thực hiện Quy hoạch điện VII và kế hoạch triển khai Quy hoạch điện VIII. Việc ban hành nghị quyết cần chỉ ra những vấn đề lớn cần triển khai thực hiện trong giai đoạn tới, trong đó có chuyển đổi năng lượng công bằng; tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế, chính sách trong phát triển năng lượng; bổ sung các số liệu, cập nhật tình hình thực tế trong dự thảo nghị quyết…
 |
Lãnh đạo Quốc hội tham dự phiên họp |
Đáng lưu ý, đồng chí Vương Đình Huệ nhấn mạnh, một loạt dự án năng lượng có nguy cơ thất thoát, lãng phí lớn, song báo cáo giám sát chưa làm rõ.
“Tôi vừa mới đi công tác Cần Thơ về, chuỗi khí điện Lô B và Ô Môn, cả thượng và hạ nguồn đều tắc, giữa PVN, EVN và các bộ ngành đều tắc”, Chủ tịch Quốc hội nêu và bày tỏ băn khoăn khi dự thảo nghị quyết chỉ có 8 dòng về vấn đề này và vẫn khá chung chung.
“Không giám sát thì thôi, chứ giám mà không sát, không phát hiện sai phạm để chấn chỉnh ngay từ bây giờ thì chưa đạt”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh băn khoăn về trình tự ngược trong quy hoạch ngành điện |
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhận xét, Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch điện VIII và hơn 2 tháng sau phê duyệt quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia; đó là cách làm ngược, vì quy hoạch tổng thể phải làm trước và quy hoạch ngành làm sau.
Về kế hoạch triển khai Quy hoạch điện VIII, trước đây, Ủy ban Kinh tế có cuộc giám sát nhỏ về Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh, doanh nghiệp phản ánh có hiện tượng dự án có tên nhà đầu tư, quy mô công suất cụ thể, như vậy là “có vấn đề” khi không thể thực hiện đấu thầu. “Đề nghị đoàn giám sát cần làm rõ có hay không?”, ông Vũ Hồng Thanh đề xuất.
Theo ông Vũ Hồng Thanh, liên quan đến năng lượng tái tạo, Bộ Công thương tham mưu ban hành biểu giá điện hỗ trợ (công cụ chính sách được thiết kế để thúc đẩy đầu tư vào các nguồn năng lượng tái tạo – FIT), dẫn tới phong trào đầu tư ồ ạt.
“Nhưng có dự án được hưởng giá FIT, có dự án không được hưởng và có dự án chỉ được hưởng một phần, dẫn tới 36 nhà đầu tư kiến nghị tháo gỡ cho dự án, không thể phát điện và thiếu đường dây truyền tải. Vì vậy cần làm rõ việc thực hiện giá FIT, hưởng giá FIT có đúng và công bằng hay không?”, ông Vũ Hồng Thanh trăn trở.
Về nhập khẩu điện, Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh đánh giá đang ở mức cao, đề nghị làm rõ cơ cấu và trường hợp có vấn đề nảy sinh, việc đảm bảo an ninh năng lượng sẽ ra sao…
Riêng điện hạt nhân, ông Thanh băn khoăn về chủ trương dừng điện hạt nhân. Theo ông, dừng điện hạt nhân thì phải có định hướng chiến lược trong đảm bảo an ninh năng lượng. Ông đồng thời nhận định cơ chế giá điện vẫn còn mù mờ, chưa rõ định lượng và số liệu.
