Chợ tự phát lấn chiếm vỉa hè

“Chợ chồm hổm” tự phát

Tại khu vực trung tâm thành phố, nhiều điểm giao hàng từ sàn thương mại điện tử đã phình to, tạo thành “chợ chồm hổm” trên đường, vỉa hè gây cản trở lưu thông.

Chị Phan Như Hòa (nhà ở quận 1, TPHCM) cho biết: Tại giao lộ Hai Bà Trưng - Lê Duẩn, dưới chân các cao ốc một năm nay đã hình thành cái “chợ” nhỏ. Chừng 8 giờ sáng, shipper ở các nơi đổ về đây để giao hàng. Những chiếc xe máy với thùng chứa hàng lớn dựng ngay trên vỉa hè, còn hàng hóa bày ra khắp nơi, chiếm gần hết vỉa hè. Người giao - nhận hàng lúc nào cũng đông đúc, không chỉ gây khó khăn cho người đi bộ mà còn nhìn rất lộn xộn.

Chỉ trên một đoạn ngắn của đường Hai Bà Trưng (quận 1) đã có đến 3 “chợ chồm hổm”, hoạt động liên tục và thường xuyên đông người. Lúc đầu, khu vực này chỉ có 1-2 shipper đến giao hàng rồi đi ngay. Thời gian gần đây, số lượng shipper lên đến hàng chục người, hàng hóa được đóng thành gói lớn, nhỏ bày ra la liệt trên vỉa hè.

Sôi động hơn và với quy mô lớn hơn là điểm giao hàng trên đường Nguyễn Thị Nghĩa (quận 1), bên cạnh khách sạn New World. Ở đây, các shipper không chỉ chiếm vỉa hè để làm điểm giao hàng mà còn dựng xe ra giữa đường, cản trở việc đi lại của người dân. Cũng như những điểm giao hàng khác trên địa bàn thành phố, sau các cuộc gọi điện thoại của shipper, người nhận hàng là nhân viên, người lao động… ở xung quanh lại kéo đến nhận hàng.

Trên vỉa hè, người nhận hàng kiểm tra hàng, tạo ra cảnh ồn ào, lộn xộn. Dưới lòng đường, người điều khiển phương tiện bị các xe máy của shipper chắn ngang cũng bấm còi inh ỏi. Những người đi bộ, người điều khiển phương tiện khó khăn lắm mới vượt qua “chợ chồm hổm” này.

Đây chỉ là 2 trong số hàng trăm “chợ chồm hổm” xuất hiện ở khu vực trung tâm thành phố. Một vòng qua các tuyến đường, chúng tôi ghi nhận các shipper không chỉ lập ra “chợ chồm hổm” trên đường Hai Bà Trưng, Nguyễn Thị Nghĩa mà còn xuất hiện ở nhiều nơi như đường Tôn Đức Thắng, Nguyễn Thị Minh Khai…

Để rút ngắn thời gian giao hàng, các shipper không giao đến tận nơi khách hàng làm việc mà chọn vỉa hè, giao lộ - những nơi thường tập trung đông người - để làm điểm giao hàng, dẫn đến hình thành các “chợ chồm hổm” tự phát trên đường phố. Quy mô các “chợ chồm hổm” lớn dần, và thời gian giao hàng cũng kéo dài càng khiến tình trạng tắc đường, kẹt xe trầm trọng hơn.

Thiếu quy định quản lý

Sàn thương mại điện tử là hình thức mua bán hàng hóa văn minh và đang phát triển nhanh ở TPHCM. Người dân ở nhà, đang đi làm cũng có thể lựa chọn, đặt lệnh mua hàng ở TP Hà Nội, Đà Nẵng, hay mua từ nước ngoài như Mỹ, Trung Quốc…

Theo ông Nguyễn Minh Hùng, Phó trưởng Phòng Quản lý Thương mại (Sở Công thương TPHCM), lĩnh vực thương mại điện tử ở TPHCM dẫn đầu cả nước, chiếm tỷ trọng lớn về doanh thu thương mại toàn quốc. Số lượng website, ứng dụng do tổ chức, cá nhân cư trú trên địa bàn thành phố sở hữu đã đăng ký hợp pháp nhiều nhất cả nước, với 24.829 website thương mại điện tử bán hàng, chiếm hơn 46,9% của cả nước. Năm 2024, thương mại điện tử trên địa bàn đã tăng trưởng 52%, cao hơn mức trung bình của cả nước là 42%.

Theo luật sư Trần Đình Dũng (Đoàn Luật sư TPHCM), sàn thương mại điện tử là loại hình kinh doanh mới. Hiện nay, các văn bản quy phạm pháp luật mới dừng lại ở quy định về công tác đăng ký và cấp phép hoạt động cho sàn thương mại điện tử, quản lý hàng hóa; còn việc quản lý shipper, điểm giao hàng… vẫn chưa có quy định cụ thể.

Để xóa bỏ các “chợ chồm hổm” tự phát, cơ quan quản lý cần ban hành quy định về công tác giao - nhận hàng cũng như chuẩn mực, trách nhiệm của shipper khi thực hiện giao - nhận hàng các sàn thương mại điện tử, không để khoảng trống quy định như hiện nay.