Theo lãnh đạo ngành văn hóa, trong thời gian tới, do các yêu cầu về phòng, chống dịch Covid-19 cũng sẽ không thể tổ chức được các chương trình biểu diễn, các trận thi đấu thể thao, hoạt động lễ hội… thu hút sự tham gia của hàng trăm, hàng nghìn người như trước. Vì vậy, diễn đàn là một dịp để nhìn nhận bối cảnh mới từ đó các đơn vị chức năng đã cùng chia sẻ những khó khăn vướng mắc cần tháo gỡ đồng thời đề xuất một số giải pháp quyết liệt để có thể thích nghi, phục hồi.
Theo ông Lê Minh Tuấn- Phó cục trưởng Cục Biểu diễn Nghệ thuật, gần 2 năm qua Covid-19 đã gây ra nhiều khó khăn, thách thức cho hoạt động biểu diễn nghệ thuật vốn là lĩnh vực đặc thù. Nhiều đơn vị nghệ thuật, nghệ sĩ không thể cho ra mắt công chúng những tác phẩm nghệ thuật theo cách thức truyền thống, bởi các hoạt động nghệ thuật biểu diễn chỉ diễn ra khi hội đủ các nhân tố đến từ lực lượng tác giả, dàn dựng của đội ngũ đạo diễn, biên đạo; luyện tập, biểu diễn của nghệ sĩ, diễn viên và một thành phần quan trọng không thể thiếu đến từ sự cổ vũ, thưởng thức của công chúng, khán giả.
Dịch Covid-19 đã khiến mọi hoạt động nghệ thuật như các chương trình biểu diễn, liên hoan, sự kiện văn hóa- nghệ thuật… bị tạm dừng hoặc hủy bỏ chưa biết thời điểm được hoạt động bình thường trở lại; nhiều chuyên gia, nhà sáng tạo hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, các nghệ sĩ, diễn viên... bị cắt giảm lương/thù lao. Cùng đó một lực lượng lớn nghệ sĩ, diễn viên phải duy trì cuộc sống với mức lương thấp hơn mức lương tối thiểu vùng, thậm chí một lực lượng lao động trẻ, có năng lực chuyên môn phải nghỉ việc không hưởng lương… những khó khăn trên đã tác động tiêu cực đến khả năng sáng tạo, khả năng duy trì chuyên môn, nghiệp vụ và tình yêu nghề, nhất là đối với lực lượng nghệ sĩ đang tham gia giữ gìn, bảo tồn, phát triển các loại hình nghệ thuật truyền thống của dân tộc…
Bởi văn hóa, thể thao, du lịch là hoạt động mang tính đặc thù bề nổi với những sự kiện, chương trình thu hút hàng trăm, hàng vạn người đều không có cơ hội để tổ chức vì thế việc chuyển hướng tại thời điểm này là hết sức cần thiết. Theo Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL khi giãn cách xã hội được áp dụng ở nhiều tỉnh, thành cả nước, đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân trở nên “bị giới hạn”, toàn ngành VH-TT-DL đã không ngừng đổi mới cách thức hoạt động để lan tỏa nguồn năng lượng tích cực, mang lại liều vaccin tinh thần cho người dân. Nhiều chương trình nghệ thuật được tổ chức trực tuyến, trưng bày hiện vật theo hình thức online cũng được nhiều bảo tàng, khu di tích áp dụng… rất đáng ghi nhận.
Tuy nhiên lãnh đạo ngành cũng chỉ ra rằng song song với yêu cầu chính trị đó, các đơn vị, nhà hát, cần phải chủ động, tích cực hơn để chuyển đổi, dần thích nghi để tạo được nguồn thu để duy trì và nuôi dưỡng bộ máy cán bộ, nghệ sĩ nhà hát. Phải tích cực hơn trong chuyển đổi số; tìm hiểu và phát huy các hình thức hoạt động phù hợp với tình hình mới như mô hình nhà hát truyền hình, nhà hát online (đối với nghệ thuật biểu diễn); mô hình trưng bày trực tuyến, tour online (với bảo tàng, khu di tích); và ngành du lịch thì cần khuấy động, tạo được sự kết nối giữa du khách với các điểm đến qua các ứng dụng công nghệ hiện đại.
Một diễn đàn không tham vọng có thể giải quyết được tất cả các vấn đề, nhưng qua đó để chúng ta cùng nhìn lại những kết quả mà toàn ngành đã cố gắng đạt được; nghiên cứu, lựa chọn mô hình đúng, trúng,có tác dụng lan tỏa để nhân rộng cả nước. Qua những khó khăn trong đại dịch, chúng ta cũng thấy được những bài học kinh nghiệm để tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn, với tinh thần quyết liệt nhất....“Người làm văn hóa phải nhen lên ngọn lửa hồng, chứ đừng trách thực tế u buồn như hiện nay”- Bộ trưởng khẳng định.
Qua diễn đàn, mục đích là sâu xa và lớn hơn nữa là bằng văn hóa, từ văn hóa để lan tỏa những giá trị tốt đẹp nhất của văn hóa dân tộc Việt Nam, cùng Đảng, Nhà nước chiến thắng đại dịch Covid-19. Trong thời gian tới, với việc tiếp thu những mô hình hay của các địa phương, cùng các kiến nghị đề xuất tham mưu từ hoạt động thực tế, Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL kỳ vọng ngành văn hóa, thể thao, du lịch sẽ có nhiều cách làm mới, sáng tạo, thích ứng nhanh với tình hình dịch bệnh Covid-19.