Còn tình trạng hành chính hóa
Thời gian qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội TP đã đổi mới nội dung, phương thức hoạt động theo phương châm “tập trung hướng về cơ sở”, tổ chức hoạt động theo “đặc thù ở địa bàn dân cư” để gần dân, sát dân hơn, phù hợp với thực tiễn. Trong quý 1- 2019, MTTQ TPHCM khảo sát việc phối hợp tổ chức hướng dẫn, hỗ trợ người dân thực hiện Quy trình cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 đối với thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực hộ tịch tại UBND một số phường, xã; Liên đoàn Lao động TPHCM đề xuất Thanh tra Sở LĐTB-XH TPHCM kiểm tra 36 doanh nghiệp có hành vi vi phạm pháp luật lao động, nợ bảo hiểm xã hội, thường xuyên có khiếu nại, khiếu kiện của công nhân lao động…
MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội TP cũng chủ động đa dạng hóa các hình thức tập hợp đoàn viên, hội viên và vận động nhân dân; phát huy quyền làm chủ của nhân dân trên các lĩnh vực đời sống xã hội; huy động nhiều nguồn lực chăm lo tốt đời sống vật chất, văn hóa tinh thần cho nhân dân; kịp thời nắm và dự báo tình hình nhân dân, lắng nghe những phản ánh của cơ sở để tham mưu cấp ủy các giải pháp xử lý kịp thời, hiệu quả những vấn đề phát sinh từ thực tiễn. Điểm sáng trong quý 1 là việc MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội đã phát huy quyền làm chủ của người dân trong tham gia phản biện dự thảo Đề án Tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp với kiểm soát sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân tham gia giao thông trên địa bàn TP. Những ý kiến, đề xuất của nhân dân được cơ quan nhà nước tiếp thu, xem xét, điều chỉnh trong dự thảo đề án…
Những hạn chế trong công tác mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp quần chúng cũng được thẳng thắn nhìn nhận, phân tích. Trong đó, phương thức tổ chức, hoạt động của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội vẫn còn tình trạng hành chính hóa, chậm đổi mới; còn dàn trải, chưa đi vào trọng tâm, trọng điểm, thiếu nhân rộng, nuôi dưỡng phong trào.
Khắc phục lực lượng đông nhưng chưa mạnh
Tại hội nghị, nhiều ý kiến cũng cho rằng việc thực hiện quyền giám sát và phản biện xã hội của MTTQ TPHCM và các đoàn thể chính trị - xã hội đối với các hoạt động của chính quyền nhà nước và đội ngũ cán bộ, công chức còn hạn chế. Phong trào nhiều nhưng hiệu quả tập hợp quần chúng, xây dựng lực lượng chưa đạt yêu cầu (nhất là ở địa bàn dân cư); số lượng đoàn viên, hội viên đông nhưng chưa mạnh, hình thức hoạt động đôi lúc chưa linh hoạt, chưa phù hợp, chưa phát huy tốt vai trò lực lượng chính trị nòng cốt của đoàn viên, hội viên cũng là hạn chế nhận được nhiều ý kiến góp ý. Một số đại biểu đặt vấn đề: Ở cơ sở hiện nay chưa làm tốt công tác tập hợp lực lượng, bởi nếu làm tốt thì đã không có tình trạng một người phải kiêm nhiệm 5 - 6 chức vụ, công việc.
Đồng chí Nguyễn Thị Ngọc Bích, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ TPHCM, băn khoăn: “Các đợt khảo sát cho thấy, chi hội trưởng phụ nữ đang quá tải vì phải ôm nhiều công việc, người ít nhất đảm nhận 4 chức vụ (kể luôn nhiệm vụ chi hội trưởng phụ nữ) và người cao nhất nhận 14 chức danh tại địa phương. Mỗi việc làm một chút, rồi cuối cùng không việc gì ra việc gì”. Cho rằng trên địa bàn dân cư, hoạt động khó nhất là Đoàn TNCS HCM, đồng chí Trương Trần Đạt, Trưởng ban Dân vận Quận ủy quận 3, đề nghị Thành đoàn TPHCM nghiên cứu, xây dựng các câu lạc bộ theo sở thích, nhu cầu để tập hợp lực lượng đạt hiệu quả.
Phát biểu kết luận hội nghị, đồng chí Võ Thị Dung, Phó Bí thư Thành ủy TPHCM, ghi nhận những kết quả đạt được nhưng cũng chỉ ra hạn chế trong hoạt động của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp là chưa theo kịp bước tiến nhanh chóng của xã hội về nhu cầu, trình độ của người dân và về cơ cấu địa bàn dân cư của TP. Đồng chí Võ Thị Dung yêu cầu MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội cần đổi mới phương thức hoạt động phù hợp hơn để quy tụ sức mạnh to lớn nhằm thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong xây dựng, bảo vệ TP; tăng cường nắm sát diễn biến tư tưởng, đời sống, nhu cầu bức xúc để chủ động đề xuất giải quyết kịp thời nguyện vọng chính đáng cho đoàn viên, hội viên và nhân dân; rà soát lại đoàn viên, hội viên, tránh tình trạng lực lượng đông nhưng không mạnh... Đồng thời, việc ký kết liên tịch phối hợp giữa các đoàn thể, sở ngành cần thực chất hơn, phù hợp với yêu cầu ký kết.
Từ ngày 1-1 đến 25-3-2019, trên địa bàn TP xảy ra 5 vụ ngừng việc tập thể, đình công không đúng trình tự pháp luật với 1.508 lượt người tham gia. Nguyên nhân chủ yếu do người sử dụng lao động không có kinh phí thưởng tết, không thông báo mức thưởng tết, không đồng ý điều chỉnh lương tối thiểu vùng năm 2019. Công đoàn các cấp đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng tham gia giải quyết, ổn định tình hình an ninh trật tự và vận động người lao động trở lại làm việc.
