Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh lưu ý, dự án luật còn nhiều nội dung, chính sách mới cần tiếp tục đánh giá tác động kỹ lưỡng để đảm bảo chất lượng.
“Một số ý kiến cho rằng, để bảo đảm căn cứ chính trị, đề nghị chưa trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8 cho đến khi hoàn thành việc tổng kết Nghị quyết số 12-NQ/TW năm 2017 về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước (DNNN). Có ý kiến đề nghị chỉ sửa đổi, bổ sung những quy định đang tồn tại, vướng mắc và những vấn đề phát sinh trong thực tiễn, không nên thay thế toàn bộ luật hiện hành”, ông Lê Quang Mạnh nói rõ.
Cũng theo người đứng đầu Ủy ban Tài chính - Ngân sách, đa số ý kiến trong cơ quan thẩm tra tán thành với phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của dự luật, vì phù hợp với khái niệm về DNNN nêu tại Nghị quyết số 12/NQ-TW và thống nhất với Luật Doanh nghiệp.
Tuy nhiên, để bảo đảm bao quát hết các trường hợp có vốn nhà nước đầu tư, thống nhất với phạm vi điều chỉnh là quản lý, đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và quản lý chặt chẽ nguồn lực của Nhà nước, tránh nguy cơ thất thoát, lãng phí, đề nghị cần nghiên cứu, quy định đối tượng áp dụng cho phù hợp.
Những ý kiến này phân tích, theo quy định của pháp luật thì vốn Nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp là tài chính, tài sản công, cần được quản lý chặt chẽ, tránh thất thoát, lãng phí trong khi phạm vi điều chỉnh của dự thảo luật không bao gồm “sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp”, có thể dẫn đến khoảng trống pháp lý.
Về đối tượng áp dụng, có ý kiến cho rằng, việc dự án luật không áp dụng đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp của Nhà nước dưới 50% là tiềm ẩn nguy cơ thất thoát, lãng phí và tránh tạo khoảng trống pháp lý.
Góp ý tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đồng tình với quan điểm thẩm tra về việc có nhiều nội dung, chính sách mới chưa được đánh giá toàn diện. “Vẫn còn khá nhiều nội dung cần tiếp tục hoàn thiện, tiếp tục “dọn dẹp” quy trình thủ tục, hạn chế xin – cho”, ông Vũ Hồng Thanh nhận định.
Nêu lại tinh thần của Nghị quyết số 12-NQ/TW về việc tách bạch quản lý nhà nước với quản trị doanh nghiệp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nêu ví dụ cụ thể: “Văn phòng của DNNN, sau khi sắp xếp, sử dụng không hết thì tại sao cấm họ cho cho thuê; để dư thừa, xuống cấp hư hỏng, lãng phí”.
Điều hành phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đồng tình: “Chúng ta quản lý vốn chứ không quản lý tài sản”.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng cho rằng dự thảo luật chưa thể hiện đúng và nhất quán những tư tưởng của Nghị quyết số 12-NQ/TW.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định: “Nghị quyết số 12-NQ/TW nêu rất rõ Nhà nước quản lý chứ không can thiệp vào quản trị doanh nghiệp. Thế mà cái gì cũng bắt phải đi xin, làm mất cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp. Đọc Điều 25, tôi thấy phải trình nhiều thứ lắm, cùng với đó lại còn phải tuân thủ Luật Đầu tư và các luật khác nữa, dù đã giao cho người đứng đầu DNNN “chịu trách nhiệm toàn diện” rồi”.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đặt vấn đề, bản thân tên gọi của luật này cũng chưa rõ là luật sửa đổi bổ sung một số điều hay sửa đổi toàn diện. Theo Chủ tịch Quốc hội, nguyên tắc tăng cường phân cấp, phân quyền chưa được thể hiện rõ; trong khi lại không phân định rõ vai trò của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước với các bộ chủ quản.
“Không khéo chỗ này tưởng chỗ kia quản lý, chỗ kia lại nghĩ là chỗ này. Rốt cuộc có khoảng trống”, Chủ tịch Quốc hội nhận định.
