Tại phiên họp chiều 22-9 của UBTVQH, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, theo tính toán của Bộ Y tế, để tiêm phòng Covid-19 cho khoảng 80 triệu người dân trong năm 2021, dự kiến cần mua khoảng 170 triệu liều vaccine, với tổng nhu cầu kinh phí khoảng 28.500 tỷ đồng. Sau khi trừ số đã chi (8.887 tỷ đồng) và nguồn ngân sách địa phương (NSĐP) dự kiến bố trí cho mục đích này (3.540 tỷ đồng), ngân sách trung ương phải chi trong thời gian tới khoảng 16.070 tỷ đồng.
Trường hợp dịch kéo dài và phải tiêm vaccine nhắc lại hàng năm, thì nhu cầu kinh phí mua vaccine sẽ lớn hơn.
Đáng chú ý, Bộ trưởng cho biết, theo phương án của Bộ Y tế, để đảm bảo công tác y tế đối với tình huống khi có 300.000 người nhiễm Covid-19 trong khoảng thời gian 28 ngày cần chăm sóc y tế, dự kiến nhu cầu kinh phí chi từ ngân sách nhà nước (NSNN) khoảng 60.570 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương (NSTW) chi khoảng 23.440 tỷ đồng, NSĐP chi khoảng 37.130 tỷ đồng.
Căn cứ khả năng giải ngân trong những tháng cuối năm, nhất là mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế cho công tác phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng của dịch bệnh, dự kiến NSTW phải tăng chi và hỗ trợ cho các địa phương trong thời gian tới khoảng 20.000-24.000 tỷ đồng.
Tổng hợp chung nhu cầu trung ương phải chi để mua vaccine và chi cho công tác phòng, chống dịch Covid-19 trong thời gian tới khoảng 36-40.000 tỷ đồng.
Để đảm bảo nguồn kinh phí cho công tác phòng, chống dịch Covid-19, Chính phủ trình UBTVQH xem xét, quyết định sử dụng 14.620 tỷ đồng kinh phí cắt giảm, tiết kiệm chi của NSTW năm 2021 nêu trên để bổ sung nguồn dự phòng NSTW năm 2021, tập trung chi cho công tác phòng, chống dịch Covid-19.
Trong đó dự kiến trước mắt sử dụng 4.900 tỷ đồng để chi hỗ trợ kinh phí phòng, chống dịch Covid-19 cho Bộ Quốc phòng (1.000 tỷ đồng), Bộ Công an (900 tỷ đồng). Đồng thời, hỗ trợ một số địa phương như TPHCM (2.000 tỷ đồng), tỉnh Bình Dương (500 tỷ đồng), Đồng Nai (500 tỷ đồng).
Đây là các địa phương theo quy định hiện hành phải tự lo toàn bộ kinh phí thực hiện phòng, chống dịch Covid-19 – người đứng đầu Bộ Tài chính giải thích. Tuy nhiên, do mức độ ảnh hưởng dịch bệnh quá lớn, địa phương đã sử dụng cơ bản hết các nguồn dự phòng NSĐP, quỹ dự trữ tài chính; đã cắt giảm, tiết kiệm chi và nguồn lực hợp pháp khác để chi phòng, chống dịch Covid-19 và hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng của dịch bệnh, nên cần Trung ương hỗ trợ thêm.
Bên cạnh đó, căn cứ Nghị quyết số 30/2021/QH15 của Quốc hội và đề nghị của các địa phương, Chính phủ đang tổng hợp để báo cáo Quốc hội cho phép một số địa phương được sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư để chi cho phòng, chống dịch Covid-19.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường Ủy ban Tài chính - Ngân sách quốc hội - cơ quan thẩm tra - đề nghị Chính phủ báo cáo cụ thể căn cứ đề xuất phân bổ nêu trên.
Theo cơ quan thẩm tra, hiện nay ngoài các địa phương nêu trong Tờ trình thì còn nhiều địa phương khác cũng chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh và cũng đang rất khó khăn trong cân đối nguồn lực chống dịch. Do vậy, đề nghị Chính phủ báo cáo về thực trạng hiện nay, làm rõ cơ sở để UBTVQH xem xét, quyết định.
Sau khi làm rõ thêm một số thông tin, UBTVQH biểu quyết nhất trí với đề xuất cho phép chuyển 14.6200 tỷ vào dự phòng NSTW để Chính phủ chủ động thực hiện (bao gồm cả việc hỗ trợ cho các địa phương nêu trên) và chịu trách nhiệm về tính tuân thủ, bảo đảm hiệu quả, đúng mục đích, ưu tiên cho công tác chống dịch.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải lưu ý thêm, việc sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư để chi cho phòng, chống dịch Covid-19 thì cần có ý kiến của cơ quan có thẩm quyền và cần được Quốc hội cho phép.
