Một thực tế khiến nhiều nhà quản lý không khỏi băn khoăn: giá thành nhiều loại sản phẩm của Việt Nam thường cao hơn giá thị trường quốc tế khiến càng xuất khẩu càng lỗ hoặc bị thua ngay trên sân nhà. Nguyên nhân là do trong hầu hết các ngành kinh tế, chi phí sản xuất của các doanh nghiệp đều cao đến mức khó có thể chấp nhận.
Chi phí trung gian trong sản xuất ở VN khá cao. Ảnh VD
Theo con số thống kê, mặc dù chưa đạt mức tăng trưởng theo như yêu cầu, nhưng giá trị sản xuất nhiều khu vực đều có tăng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, giá trị tăng thêm tuyệt đối lại rất thấp. Đơn giản vì chi phí trung gian trong sản xuất cũng tăng cao. Một ví dụ khiến nhiều người giật mình: 6 tháng qua, trong khi giá trị sản xuất của nhóm ngành nông, lâm, thủy tăng 5% thì chi phí trung gian lại tăng đến mức 6,5%, làm cho giá trị tăng thêm tuyệt đối hạ xuống mức 4%. Giá trị sản xuất ngành công nghiệp và các ngành khác cũng có diễn biến tương tự. Nhiều chuyên gia rất nghiêm chỉnh cho rằng, nếu giảm thiểu được các chi phí trung gian thì GDP có thể sẽ đạt mức tăng tới 9%.
Chính vì thế, nhiều nhà quản lý kinh tế nước ngoài cho rằng, muốn nâng cao mức tăng trưởng kinh tế, ngoài những biện pháp có tính truyền thống, ở Việt Nam, vấn đề cần đặc biệt lưu ý là thực hiện các biện pháp giảm chi phí trung gian. Với các doanh nghiệp, tất nhiên trước hết đó là các biện pháp để giảm giá thành sản xuất bằng cách giảm các chi phí lưu thông, chi phí ngoài sản xuất, chi phí quản lý gián tiếp và cả những chi phí bất hợp lý, bất hợp lệ, bất hợp pháp, tiết kiệm vật tư nguyên liệu...
Nhưng giảm chi phí trung gian cũng đòi hỏi sự phối hợp từ nhiều ngành chức năng và những chính sách từ vĩ mô: giảm chi phí hạ tầng, các dịch vụ bưu chính viễn thông, điện nước, cước phí vận chuyển, bến bãi, thanh tra kiểm tra, chi phí hải quan, lãi suất tiền vay, các loại thuế... Không giảm được chi phí trung gian, không những không nâng được mức tăng trưởng mà hàng Việt Nam chắc chắn sẽ khó cạnh tranh khi mà lộ trình gia nhập WTO gần kề.
PHÚ LƯƠNG
