Lạm phát phi mã
Tại Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), tỷ lệ lạm phát trong tháng 8 là 9,1%, cao hơn mức 8,9% trong tháng 7. Các tỷ lệ này cao hơn rất nhiều so với cùng kỳ năm 2021, khi lạm phát tại Eurozone chỉ là 3% và toàn EU là 3,2%.
Pháp là quốc gia có tỷ lệ lạm phát thấp nhất trong tháng 8 với 6,6%, tiếp theo là Malta (7%) và Phần Lan (7,9%). Ngược lại, lạm phát vẫn cao nhất tại 3 quốc gia Baltics, lần lượt là Estonia (25,2%), Latvia (21,4%) và Litva (21,1%).
Tình trạng tăng giá trong tháng 8 cũng diễn ra nghiêm trọng tại Hungary - quốc gia có tỷ lệ lạm phát lên đến 18,6%, tăng vọt so với mức 14,7% trong tháng 7, qua đó đưa Hungary lên đứng hàng thứ 4 và đẩy Cộng hòa Czech (17,1%) xuống vị trí thứ 5 trong số các quốc gia thành viên EU có tỷ lệ lạm phát cao nhất hiện nay.
So với tháng 7, tỷ lệ lạm phát tính theo năm đang tăng ở 15 quốc gia và giảm tại 12 quốc gia còn lại. Tại khu vực Eurozone, vấn đề tăng giá năng lượng góp phần lớn nhất gây ra tình trạng lạm phát, với tỷ lệ 3,95%; tiếp đó là các mặt hàng thực phẩm, rượu và thuốc lá (2,25%), dịch vụ (1,62%) và hàng công nghiệp phi năng lượng (1,33%).
Ngày 17-9, Chủ tịch ECB Christine Lagarde cho biết, những quyết định của ECB có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế khu vực, nhưng ưu tiên hiện nay của ngân hàng này vẫn là ổn định giá cả hàng hóa.
Sau hội nghị không chính thức của Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương EU tại Prague (Cộng hòa Czech) hồi tuần trước, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Valdis Dombrovskis cũng cho rằng, EU cần có chính sách tài khóa thận trọng và kiềm chế lạm phát.
Nhiều giải pháp mạnh mẽ
Lạm phát tăng cao không chỉ làm tăng gánh nặng cho người dân mà còn là bài toán khó khiến các nhà lãnh đạo châu Âu trăn trở tìm lời giải. Trong nỗ lực ngăn cơn bão lạm phát không tiếp tục mạnh lên, đe dọa xóa sổ những thành quả phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19, EU đã đưa ra những giải pháp mạnh mẽ, ở cả cấp độ khu vực và quốc gia.
Ở cấp độ khu vực, EU có kế hoạch huy động hơn 140 tỷ EUR (139,58 tỷ USD) từ các công ty năng lượng nhằm bảo vệ các hộ gia đình và doanh nghiệp khi đà tăng của lạm phát làm gia tăng nguy cơ suy thoái kinh tế và vỡ nợ. Ở cấp độ quốc gia, Italy đã thông qua một gói viện trợ mới trị giá khoảng 14 tỷ EUR. Đức có thể quốc hữu hóa công ty năng lượng Uniper - nhà nhập khẩu khí đốt Nga lớn nhất tại Đức, sau khi chi khoảng 19 tỷ EUR hỗ trợ công ty này.
Chính phủ Đức cũng công bố gói hỗ trợ trị giá 65 tỷ EUR, bao gồm các biện pháp gia hạn giảm giá phương tiện giao thông công cộng và giảm thuế cho các công ty sử dụng nhiều năng lượng. Thổ Nhĩ Kỳ đã nâng lương tối thiểu khoảng 30%, sau mức tăng 50% vào cuối năm ngoái. Trong khi đó, Anh chi hơn 100 tỷ bảng Anh (114,02 tỷ USD) để giảm hóa đơn năng lượng cho người dân trong 2 năm và hỗ trợ các doanh nghiệp.
Theo các nhà phân tích, hỗ trợ để kìm đà tăng giá năng lượng là một trong những yếu tố quan trọng nhằm giải bài toán lạm phát tại châu Âu, song điều này khó có thể được thực hiện trong ngắn hạn.
Vì vậy, hạ nhiệt lạm phát và duy trì đà phục hồi kinh tế dự kiến sẽ tiếp tục là nhiệm vụ kép và cũng là thách thức lớn mà các nước châu Âu phải đối mặt trong thời gian tới.