Triển vọng tăng trưởng
Diễn đàn châu Á Bác Ngao 2025 - sự kiện được ví như “Hội nghị Davos của châu Á” diễn ra tại Bác Ngao, tỉnh Hải Nam (Trung Quốc) từ ngày 25 đến ngày 28-3, với chủ đề “Châu Á trong thế giới đang thay đổi: Hướng tới tương lai chung”.
Theo BFA 2025, trước những trở ngại lớn đối với toàn cầu hóa kinh tế, châu Á vẫn đạt được thành công lớn hơn trong việc tăng cường hội nhập kinh tế khu vực, trong đó các nền kinh tế Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam, Philippines, Mông Cổ, Campuchia và Indonesia dự báo duy trì tốc độ tăng trưởng tương đối cao trên 5% trong năm 2025. Trung Quốc và ASEAN vẫn là những nền kinh tế châu Á hấp dẫn nhất đối với đầu tư nước ngoài.
Về mặt đổi mới, châu Á vượt xa các khu vực khác về cường độ đầu tư nghiên cứu và phát triển cũng như hồ sơ nộp bằng sáng chế. BFA 2025 khẳng định châu Á đang đi đầu trong một cuộc cách mạng công nghiệp mới.
Các hiệp định thương mại thế hệ mới như Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định đối tác kinh tế số (DEPA) đã đạt được những tiến triển ổn định.
Theo BFA 2025, châu Á đã trở thành trụ cột chính của chuỗi giá trị toàn cầu, vì Trung Quốc vẫn duy trì là nền thế kinh tế lớn thứ hai thế giới và ASEAN đã nâng cao đáng kể vị thế của mình trong chuỗi giá trị toàn cầu, trong khi Ấn Độ ngày càng hội nhập vào chuỗi giá trị khu vực của châu Á. Báo cáo lưu ý việc Trung Quốc mở cửa ở cấp độ cao sẽ mở ra tiềm năng to lớn của hợp tác khu vực.
Thách thức
Châu Á là nơi sinh sống của gần 60% dân số toàn cầu và bao phủ khoảng 30% diện tích đất liền của Trái đất. Hơn nữa, khu vực này chiếm hơn 50% lượng khí thải CO2 toàn cầu vào năm 2023, do nhu cầu công nghiệp hóa và năng lượng tăng nhanh.
Trích dẫn các ví dụ như bão Yagi ở Trung Quốc và Việt Nam, cháy rừng ở Indonesia trong năm 2024, BFA 2025 nêu rõ: “Những sự cố này không xảy ra riêng lẻ, chúng là hậu quả thảm khốc của các vấn đề khí hậu đang leo thang, phản ánh nhu cầu cấp thiết về hành động ứng phó với khí hậu toàn diện và nhanh chóng”.
Về căng thẳng thương mại, theo BFA 2025, thuế quan áp dụng trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá gần 400 tỷ USD đã ảnh hưởng đến hơn 90% thương mại Trung - Mỹ.
Hiện nay, riêng vòng đầu tiên của cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ với Canada, Mexico và Trung Quốc sẽ ảnh hưởng đến thương mại trị giá hơn 1.300 tỷ USD. Nếu tình hình tiếp tục căng thẳng, các biện pháp này sẽ làm leo thang căng thẳng thương mại, làm gián đoạn dòng chảy thương mại và làm suy yếu chuỗi cung ứng ở châu Á.
BFA 2025 lo ngại khi mức thuế quan của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump chuyển từ phạm vi quốc gia sang các lĩnh vực mục tiêu như chất bán dẫn, dược phẩm, thép và nhôm, hơn 1/4 lượng hàng xuất khẩu từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia, Philippines và lãnh thổ Đài Loan có khả năng bị ảnh hưởng. Đó là chưa kể Nhà Trắng có thể dùng đến các biện pháp phi thuế quan bao gồm đánh thuế giá trị gia tăng, thắt chặt quy định nhập khẩu và điều chỉnh tỷ giá hối đoái.
