Hạn chế bất lợi từ bên ngoài
Tuyên bố được đưa ra sau cuộc thảo luận phương thức ứng phó với những tác động tiêu cực xuất phát từ căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc đối với các nền kinh tế trong khu vực ASEAN. Theo báo cáo mới nhất vừa được Văn phòng Nghiên cứu kinh tế vĩ mô ASEAN+3 (AMRO) công bố ngày 1-5, triển vọng kinh tế ASEAN+3 được dự báo giảm từ mức 5,3% của năm ngoái xuống 5,1% vào năm 2019 và 5% vào năm 2020. Tại hội nghị, các đại biểu tham dự đã tuyên bố “duy trì cảnh giác đối với nguy cơ giảm sút” mà kinh tế các nước trong khu vực có thể đối mặt, liên quan đến tranh chấp thương mại và điều kiện tài chính toàn cầu siết chặt.
Mặc dù nền tảng kinh tế dài hạn không bị ảnh hưởng, nhưng các nhà hoạch định chính sách trong khu vực nhận thấy cần sử dụng khoảng không chính sách sẵn có để nới lỏng chính sách tiền tệ và tài khóa. Qua đó hạn chế rủi ro và hỗ trợ nền kinh tế nếu diễn biến bên ngoài trở nên bất lợi.
Do vậy, Bộ trưởng Tài chính các nước châu Á đã nhất trí xem xét đưa đồng yên của Nhật Bản và nhân dân tệ (NDT) của Trung Quốc vào các thỏa thuận hoán đổi tiền tệ cùng với đồng USD trong nỗ lực đối phó với các cuộc khủng hoảng tài chính có thể xảy ra. Đồng thời bác bỏ chủ nghĩa bảo hộ trong bối cảnh tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc chưa chấm dứt. Theo hãng tin Kyodo, các nước ASEAN+3 nhất trí xem xét bổ sung đồng NDT và đồng yên của Nhật Bản vào mạng lưới dự trữ ngoại tệ có quy mô 240 tỷ USD, và tăng cường chính sách liên kết với Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF). Điều này nhằm giảm sự phụ thuộc vào đồng USD và ứng phó với các cuộc khủng hoảng.
Linh hoạt trong chính sách
Theo ý kiến của các chuyên gia, kế hoạch điều chỉnh trên sẽ hỗ trợ các quốc gia châu Á tăng tỷ lệ nắm giữ đồng yên và NDT trong dự trữ ngoại hối, trong khi các doanh nghiệp cũng có được sự linh hoạt trong hoạt động kinh doanh, góp phần hỗ trợ các nền kinh tế ít bị ảnh hưởng bởi các rủi ro tăng giảm của tỷ giá hối đoái. Ngoài ra, kế hoạch này còn được mong chờ sẽ hỗ trợ quốc tế hóa đồng yên và NDT, trong khi mở rộng sức ảnh hưởng kinh tế của Nhật Bản và Trung Quốc trong khu vực.
Theo giới chuyên gia, rủi ro mà khu vực phải đối mặt bắt nguồn chủ yếu từ môi trường bên ngoài, xuất phát từ leo thang căng thẳng thương mại, tăng trưởng toàn cầu suy giảm và các cú sốc tài chính. Mặc dù triển vọng tăng trưởng trong ngắn hạn có giảm nhẹ, các yếu tố cơ bản dài hạn của khu vực vẫn ổn định do tiêu dùng mạnh mẽ và thương mại nội khối phát triển nhanh nhờ tầng lớp trung lưu đang gia tăng, đô thị hóa nhanh chóng và ứng dụng công nghệ kỹ thuật số.
Tuy nhiên, khi các yếu tố bất lợi trở nên rõ rệt hơn, các nhà hoạch định chính sách cần cẩn trọng và linh hoạt hơn, sẵn sàng điều chỉnh chính sách để bảo đảm tăng trưởng, duy trì ổn định tài chính. Điều này có thể bao gồm việc nới lỏng chính sách tiền tệ khi phù hợp; duy trì chính sách tài khóa hỗ trợ, kết hợp các biện pháp tài khóa có mục tiêu với cải cách cơ cấu; duy trì chính sách vĩ mô để giảm thiểu rủi ro tài chính.
Tuy nhiên, hiện chưa rõ Mỹ sẽ chấp nhận kế hoạch trên hay không. Nhiệm vụ hiện nay các nước thành viên Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cần tiếp tục thảo luận về vấn đề này bởi đồng nội tệ ở các nước châu Á có thể mất giá trị trong những tình huống khẩn cấp.