Sau nhiều năm nghiên cứu, anh Duy đã thành công trong lĩnh vực này và trở thành nghệ nhân phục chế đồ cổ trẻ tuổi nhất hiện nay tại TP Sa Đéc nói riêng, miền châu thổ Cửu Long nói chung.
Theo anh Duy, đồ cổ không chỉ có giá trị về kinh tế mà còn mang một giá trị tinh thần với nhiều người. Ví như những bình tích, cái chén, cái tô, bình bông được ông bà tổ tiên để lại… với tuổi đời trăm năm, có một giá trị thời gian không gì thay thế được. Tuy nhiên, khi bị bể, vỡ hay sứt mẻ sẽ là sự nuối tiếc với nhiều người sở hữu những món cổ vật này.
Với mong muốn giúp mọi người phục chế lại các món đồ cổ có giá trị, anh Duy đã không ngừng mày mò, học hỏi, nghiên cứu và trở thành người thợ trẻ và hiếm hoi trong lĩnh vực này.
Nhiều món cổ vật của nhiều khách gửi đến anh Duy nhờ phục chế |
Ông Nguyễn Quang Sáng, ngụ phường 2, TP Sa Đéc (tỉnh Đồng Tháp) cho biết: Tôi có một bộ ấm trà của ông bà để lại, tính tới đời tôi thì bộ ấm trà này có tuổi đời trên trăm năm. Nhưng không may, một lần mang ra vệ sinh, bị va chạm nên một phần của nắp bình bị mẻ một góc. Chính vì giá trị thời gian, cũng như kỷ vật của ông bà tổ tiên để lại nên tôi rất tiếc. Khi biết đến cháu Duy, món đồ này đã được phục chế lại y như mới, tôi vô cùng phấn khởi.
Chúng tôi tìm đến căn nhà của anh Duy nằm trong hẻm 12, đường Trần Văn Voi (phường 4, TP Sa Đéc), bắt gặp hàng trăm sản phẩm cổ vật khác nhau từ đồ đá, đồ sành đến đồ đất. Anh Duy cho biết, cơ duyên đến nghề này vì cha mẹ làm nghề mua bán đồ cổ nên anh có điều kiện được tiếp xúc sớm với nhiều cổ vật. Hiện nay, những món cổ vật không còn nhiều, mà theo thời gian thì có những món đồ bị bào mòn theo thời gian.
Vì muốn giữ nguyên giá trị của cổ vật, anh Duy đã có nhiều năm nghiên cứu kỹ thuật phục chế cổ vật. Anh Duy chia sẻ: “Ban đầu, tôi làm thử với những món cổ vật có sẵn trong nhà. Khi tay nghề được nâng lên, tôi bắt đầu nhận làm cho khách. Nhờ sự khéo tay, tỉ mỉ, cũng như sự kiên trì mà trong vài năm, giới chơi đồ cổ ở nhiều nơi đã biết và tìm đến đây nhờ tôi phục chế các cổ vật”.
Những món đồ sau khi được phục chế vẫn vẹn nguyên giá trị |
Nói về kỹ thuật phục chế, anh Duy cho biết, trước khi phục chế một món đồ cổ nào đó, đầu tiên anh dùng loại keo chuyên dụng đắp lại phần khuyết, rạn trên món đồ. Sau đó gò lại, tạo hình sao cho giống hình dáng ban đầu. Tiếp theo, dùng giấy nhám chà lên bề mặt, làm mất những chỗ gồ ghề. Cuối cùng là công đoạn pha màu, trang trí lại chỗ khuyết vừa mới hoàn thiện và phủ lên một lớp sơn bóng. “Tuy thấy đơn giản nhưng mỗi công đoạn lại đòi hỏi sự công phu, tỉ mỉ, kỹ thuật khác nhau”, anh Duy nhấn mạnh.
Nói về công việc phục chế đồ cổ, anh Nguyễn Khắc Duy tâm sự: “Làm nghề này, phải có đam mê mới làm được vì rất tỉ mỉ và kỳ công, đôi lúc làm tới làm lui nhiều lần mới như ý muốn. Mỗi lần thành công lại mang đến cho tôi một niềm vui khác nhau. Ví như hôm nay, có cái tô bị bể, tôi phục chế thành công rồi qua ngày hôm sau phục chế cái bình. Khi hoàn thành món cổ vật được y như hiện trạng ban đầu, khách thích thú nên tôi càng sửa càng mê”.
Miệng bình bị mẻ |
Và sau khi được phục chế, nhìn như mới |
Anh Duy cho biết, tùy vào giá trị của mỗi món đồ và tùy vào độ khó dễ của từng sản phẩm mà thời gian phục chế khác nhau, có khi một ngày nhưng có khi đến cả tuần lễ mới xong và tiền công cũng căn cứ vào đó mà người thuê trả cho anh từ vài chục ngàn đến vài triệu cho mỗi sản phẩm. Tuy nhiên, nghề này chủ yếu làm vì đam mê, chứ không phải vì kinh tế.
“Theo đuổi được nghề này, tôi rất hạnh phúc, tự hào vì mang lại niềm vui cho người chủ sở hữu cổ vật, đồng thời cũng góp phần lưu giữ lại được nét đẹp của cổ vật, lưu giữ lại các giá trị văn hóa xưa của ông cha ta để lại”, anh Duy bộc bạch.
Với nhiều người, những món đồ cổ xưa không chỉ quý giá về giá trị mà những đồ vật đó đôi khi là kỷ niệm, là ký ức với họ. Cũng vì lẽ đó mà những món đồ tưởng chừng như đã không thể sử dụng được nữa nhưng qua bàn tay của anh Duy thì đã sống lại.
Bà Quảng Thị Thu Thảo (mẹ anh Duy) không giấu được niềm vui, nói: “Cô thấy Duy cũng chịu khó mày mò, học hỏi làm, tới giờ cô cũng mừng vì sản phẩm Duy làm ra được mọi người đón nhận, góp phần giữ được nét văn hóa của ông bà ta để lại. Đâu đó, giữ được cái hồn của cổ vật, cũng như nét văn hóa được khắc họa trên từng sản phẩm”.
Nhìn những sản phẩm đã được anh Duy phục chế, ít ai có thể nhận ra được đó là những sản phẩm đã từng bị bể, vỡ hoặc khiếm khuyết một phần. Bằng niềm đam mê, sự tài hoa, tinh tế, anh Duy đã thổi hồn vào những cổ vật, làm sống lại và góp phần lưu giữ những giá trị văn hóa cổ xưa.